Aziz İliya Çar Ahav döneminde M.Ö 9 asırda yaşamış. Çar, Vaal adlı Pagan ilahına taparmış, o yüzden tüm çarlıktaki insanları da bu pagan inanışa zorlarmış. İliya da zorlananlar arasındaymış. Kitabede, İliya’nın duası ile tam üç yıl gökyüzünü kilitlendiği ve havadan tek damla yağmur yağmadığı yazıyor. Tanrının gücünü göstermesi için İliya Çar’a bir teklifte bulunur. İkisi de bir kurban getirecekler ve hangi kurban gökyüzünden inecek ateşle yanarsa, onun inanışı doğru sayılacaktır. Hükümdar bu bahsi kabul etmiş. Vaal’ın taraftarları çok yalvarmış, dua etmiş, fakat boşuna. İliya’nın kurbanı üzerine ise bir ateş düşer ve yakar. Bunu gören halk İliya’yı kutsallaştırmış ve tam 25 yıl Şeria nehri topraklarında hükümdarlık sürmüş. İkonlarda Aziz İliya, dört beyaz atlı altın faytonda gökyüzüne yükselirken çizilmiştir.

22 Temmuz’da ise Mariya Magdalena Bayramı kutlanıyor. Bazı inanışlara göre o İliya’nın kız kardeşidir. Bazı yerlerde ona “Ateş Mariya” tabiri koymuşlar. Bir efsanede, İliya’nın dokuz yıl hastalandığı ve yataktan kalkmadığı anlatılıyor. Dokuz yıl bir çiğ tanesi düşmedi, bir yudum yağmur düşmedi, diyor efsane. Kardeşi Mariya şifa aramaya gider. Yolda meryem Ana’ya rastlar. Dağa gidip, orada bir ceylan bulmasını, onu doyurup, süt almasını tembihler. Mariya bunu yapmış. O ceylan sütünden Aziz İliya düzelmiş, Karadeniz’i açmış, rüzgar esmiş ve yağmur yağmış ”, diyor efsane.

Çeviri: Sevda Dükkancı