10 ve 11 Şubat'ta iki gün art arda Sofya'daki Müzik Tiyatrosu, Bulgaristan'daki ilk profesyonel operet gösterisinin üzerinden geçen 100. yılını kutlayacak. Bir yüzyıl önce, 10 Şubat'ta Şumen operet birliğinin eski solisti Angel Sladkarov, başkentte ilk profesyonel opera topluluğunu bir  araya getirerek, Rudolf Dellinger'in Markiz Boneli'sini sunar. Operetin orijinal başlığı "Die Chansonette", yani "kafeşantanlarda eğlenceli bir oyun eşliğinde söylenen şarkı" ya da şarkıyı söyleyen aktris anlamına geliyor. O dönemki Sofya toplumunun daha ataerkil olan ahlak anlayışına karşı gelmemek için, öngörülü davranarak operetin adını değiştirir. Prömiyerin arifesinde Petar Konstantinov Stoyçev'i yönetmen olarak davet eder. Oyun beklenmedik bir başarı elde eder ve Maria Luisa Bulvarı'ndaki eski Odeon sineması salonunda bütün 10 gösterisi kapalı gişe oynadı.

Daha sonra Angel Sladkarov, Sofya Serbest Tiyatrosu oyunlarında yer alır. Birinci Dünya Savaşı sonrası Bulgaristan ve Almanya arasındaki önemli kültürel ilişkileri inşa ederek kültür tarihimizde yer edinir.. O dönem Avrupa'dan birçok ses materyali aktarır ve plaklara kaydedilmelerini sağlar. Kayıt alanında yaptığı çalışmalar, 1944'ten sonraki yıllarda Balkanton tarafından devralındı. Sladkarov ayrıca,Mimi Balkanskagibi Bulgar operetindeki bazı yıldızları da keşfeden kişidir. Yıllar içinde ne yazık ki iflas eden birkaç özel operet ekibi de kurmuştur.

Angel Sladkarov hakkındaki merak uyandırıcı bazı gerçekleri aynı adı taşıyan oğlundan dinliyoruz:

Bu adamın enerjisi inanılmaz. Portresini yapan ressam, babamın onur ve anısını geri kazandırdı, çünkü portresi burada yokken Berlin'deki Friedrichstadt Sarayı'nda görülebiliyor. Ve operet tiyatrosundaki yeni yönetmeninin anlayışı sayesinde anıt plaketi ve portre de hazır. Portrenin ressamı Pavel Mitkov, "Levski'yi de çizdim, fakat bu adamı çizmek çok zordu. Çok güçlü bir ruh enerjisi var!" demişti.

Bu Pazar (11.02 ) ilk kez, Angel Sladkarov'un anısına, Sofya'daki Müzikal Tiyatro alanında düzenlenen törende bir anıt plaketi ve portre yerleştirilecek. Oğlu, babasının anıların ihtiva eden kitabın yeni, güncel bir baskısından sunum yapacak. Kutlama, Angel Sladkarov'un anısına bir konserle devam edecek. Tiyatro sanatçıları ise, baş rolüyle efsaneleştiği "Çingene Baronu" operetini oynayacak.

Bir önceki akşam, Bulgaristan'daki profesyonel operetin 100'üncü yıldönümü dolayısıyla bir konser tartiplenecek. Programda yine Strauss'un "Çingene Baronu" nundan parçalarla birlikte, Lehar'ın "Şen Dul", Kalman'ın "Çardaş Prensesi"nden bölümler yer alıyor. Seyirciler, Andrew Lloyd Weber'in "Kediler", Cole Porter'a ait "Öp Beni, Kate" ve Asen Karastoyanov'un "Eski Zaman Bulgarları" müzikallerinden seçilen parçaları da keyifle dinleyecek. Sofya'daki Müzik Tiyatroları Yönetmeni Mariana Arsenova'dan daha fazla bilgi ediniyoruz:

"Angel Sladkarov "Markiz Boneli" prömiyerini gerçekleştirdiği 10 Şubat tarihi, operetin ilk performans tarihi sayılıyor. O günden bugüne, Müzik Tiyatrosu'nun kurulduğu zamana kadar dokuz özel operet grubu daha kurulur ve bugün bilinen Müzikal Tiyatro'da bir araya gelmeden önce bile aynı isimle aynı gecede kapalı gişe oynamaya devam ederler."

Böylece, art arda iki gün içinde, opera sanatçıları ve sanatseverleri Bulgaristan'daki bu janrın köklerini hatırlayacak ve sayın Arsenova'nın ifade ettiği gibi Bulgaristan'daki "en pozitif müzikal sahne sanatının" gelişimini kutlayacak.

Çeviri: Ayser Ali