“Kadınlara güvenli gelecek-herkese güvenli gelecek” konusu altında Sofya’da düzenlenen uluslararası konferansta kadınlara karşı şiddet ve mücadele yöntemleri ele alındı. Hükümet ve STK çevrelerinden temsilciler bir araya geldi ve bu konuları açık bir şekilde masaya yatırdı. AK Dijital Ekonomi ve Dijital Toplumdan Sorumlu Üyesi Mariya Gabriel’in himayesinde düzenlenen foruma, “Animus” Derneği ev sahipliği yaptı. Halk Meclisi Dış Politika Başkanı Cema Grozdanova Bulgaristan’ın AB’de İstanbul Sözleşmesini imzalayan, ancak onaylamayan son AB üyesi ülke olduğunu belirtti. İstanbul Sözleşmesinin uygulanması durduruldu. Toplum bu anlaşmaya hazır oluncaya kadar ise onaylanması askıya alındı. Adalet Bakanı Tsetska Tsaçeva Ceza Kanununda değişiklikler ihtiyacına vurgu yaptı.

Yeni suç grupları dahil edilmeli. Mevcut suç maddeleri şiddet olaylarını suç olarak işleyen nitelikte değil. 10 il mahkemesinde 2012- 2014 yıllarında yapılan araştırma, kadınlara karşı kasıtlı cinayet veya cinayete teşebbüs vakalarını kapsamaktadır. Kadın cinayetlerinin %91’i erkekler tarafından yapılıyor, %7’sinde kadın ve erkek yardımıyla ve sadece %2’si kadın tarafından işleniyor. Cinayetlerin %35’i mevcut veya eski partner ya da eş tarafından işlenmiş. Vakaların %25’inde kadınlar abi, kardeş, oğul, erkek torun veya başka akraba erkek tarafından öldürülmüş. Cinayetlerin %31’i başka tanıdık erkek tarafından işlenirken, %9’unda tanımadık bir erkek de yer almış.

Ceza yasasında yeni düzenlemeler ele alınırken, aile içi şiddet olayları kıstas alınmalıdır. Mevcut yasaların kadınları korumadığını, aile içi şiddet, “takip” ve “izleme” gibi olayların suç olarak algılanmadığı ve faillerin cezalandırılmadığı ortadadır. Avrupa’nın diğer ülkelerinde kadınları “takip” ve “izleme” suç ve cezaya tabi olay olarak ele alınmaktadır. Toplum açısında bu olaylar neredeyse gözle görülmez, ancak çok yaygın bir suçtur. Bir yandan fiziksel ve psikolojik şiddet, öte yandan ise kurban kadına serbest yaşamı için kaynaktan muaf bırakmak gibi durumlar da var. Üçüncü bir durumda ise kurban tamamen parasız bırakılıyor ve normal yaşam için gerekli tüm kaynaklar elinden alınıyor. Benzeri eylemler kurban olan kadının hayatında da, çocuklarının hayatında da derin izler bırakıyor”.

Yıllarca eşi tarafından şiddet gören bir kadın da konferansa katıldı. Defalarca kadın eşini terk etmiş, ancak değişir düşüncesiyle tekrar geri dönmüş. İlk başlarda her şey iyi giderken, sonradan adam yine eski şiddete geri dönüyormuş.

Bu kadının hikayesi eski İçişleri Bakanı Tsvetan Tsvetanov’u, şiddet konusunu sürdürerek, insan kaçakçılığı olaylarına dikkat çekmesine yol açtı. İki suç olayları arasındaki bağlantı ise, her ikisinin de şahsiyete suç teşkil etmeleri ve o yüzden daha ağır cezalar gerekliliğidir. Tsvetanov, şimdiye kadar bu olaylarda cezaların %85’inin gıyabi olduğunu itiraf etti.

Kurumlar el ele çalışırsa, çok şeyler başarır. Bunun için yasada değişiklikler gerekiyor. İnsan kaçakçılığı cezalarını 15 yıla kadar hapis cezası olarak artırdık. Yerel idarelerde insan kaçakçılığına karşı yerel komisyonlar kurma isteği görülmüyor. İl bazında sadece on ilde böyle komisyonlar var.

Çeviri: Sevda Dükkancı