Günün Programı
Yazı Boyutu
Bulgaristan Ulusal Radyosu © 2024 Tüm hakları saklıdır

Nobel Ödüllü yazarımız aslında var

БНР Новини

Elias Canetti, doğduğu Ruse /eski Rusçuk/ şehrinden çocukluk anılarını hazineymiş gibi hafızasında saklar, sonra yaşam fırtınası onu savurduğu yerlerde hazine kutusunu açar, anılarına yeni duygular, içgörü ve hikmet katarak paylaşır. Bundan dolayı Canetti’nin “Daha sonra yaşadığım her şeyi bir zamanlar Rusçuk’ta artık yaşamıştım” sözleri tüm yaşam deneyimini anlamdıran bir sentezdir aslında.

Yazarın ismini taşıyan Uluslararası Derneğin kuruluşunun 25.yıldönümü Devlet Arşivleri salonunda açılan ve Elias Canetti’nin yaşamı ve yaratıcılığını anlatan bir sergi ile kutlandı. Dernek, kitaplarını yayınlayarak, edebiyat festivali düzenleyerek, yazıyarışmaları ve uluslararası forumlar yaparak yazarın eserlerini tanıtmak yönünde çalışmalar yürütür.

Снимка

1905'te Sefarad Yahudi ailesinde doğan Nobel Ödüllü yazar, ilk altı yılını Ruse'de (eski Rusçuk) geçirdi. Çocukluğu dünya görüşünü büyük öçlüde şekillendirdi.

“Elias Canetti” Uluslararası Derneğin kurucusu Prof. Penka Angelova şunları anlattı:

Снимка1911'de Manchester'a taşınan aile, bir yıl sonra babalarının ölümü üzerine Zürih ve Viyana'ya taşınır.

Elias Canetti, ilk eserlerini Viyana’da yayınlar ve Almancayı anadili olarak seçer, ancak 1937'de Yahudilere karşı başlatılan zulüm sebebiyle Avusturya'dan ayrılmak zorunda kalır. Savaş sırasında Canneti  İngiltere’de yaşar. Tabii ki gelişmeler yaratıcılığını çok olumsuz yönde etkiler. Savaş döneminde göçmen olup yabancı dilde yazarak ün kazanmak zordur.

Yazarın dünya kariyeri 60-lı yıllarda  başlar. O zaman en büyük Alman yayınevi "Hanser", kitaplarını yayınlar, 1981'de ise Nobel Edebiyat Ödülü’ne değer görüldü ve öülü kazananların ismini yazdıkları sandalyeye doğduğu Rusçuk şehrinin ismini yazar. Elias Canetti’nin kendini tek bir ülke ile özdeşleştirmesi mümkün değil. Memleket olarak gördüğü birkaç yer var. Ruse, Zürih ve Viyana ile birlikte bunlardan biridir."

Снимка

Elias Canetti, tek romanı olan “Körleşme”yi 1931'de yazar, ancak eseri İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra farkedilir. 1960 yılında tamamladığı “Kitleler ve İktidar” felsefi çalışmasında yazar, insanın varoluşu, çılgınlığa, ölüme anlam vermeye çalışır ve  iktidar ve toplu hareketlerle ilgili sorunlara çözüm arar. Düzyazı, tiyatro oyunları ve denemeler olmak üzere bütün eserleri, Rusçuk'taki çocukluğuna geri dönerek yaşam deneyimlerini sistematikleştirecek olgunluğa doğru atılan birer adımdır aslında.

Elias Canetti'nin Ruse'deki heykel büstü.Elias Canetti otobiyografisini, iktidar ve kitlelerin ana sembollerini daha çocukluğunda keşfettiğini anlıyor, diyor Prof. PenkaAngelova.- Yani düşünür daha o ilk yıllarda, Ruse'de oluşmaya başladı ve sonraki deneyimleri, doğruğu şehirde yaşadıklarını sürdürür ve anlamdırır.

Elias Canetti anılarına farklı kökenlerden insanların yaşadığı şehrin tanımıyla başlar ve sadece bir gün içinde  şehirde yedi ya da sekiz dilin duyulabildiğini anlatır.

İşte bu şehirde Canetti, komşu köylerden gelen hizmetçilerden Bulgarcayı öğrenir, onlardan buzlanmış Tuna nehrinin bir kıyısından diğerine geçen “kurt adamların” hikayelerini dinler ve korkudan tir tir tirer. Halley kuyrukluyıldızının geçişini izler ve diğer insanlarla birlikte “dünyanın sonunu” bekler. 89 yıl yaşayan Canetti, 76 yaşındayken öngörü, fikir zenginliği ve sanatsal gücü ile ayırdedilen tüm eserleri için Nobel Edebiyat Ödülüne layık görüldü.

Prof. Penka Angelova “Bulgaristan doğumlu bir Avrupalı olan Elias Canetti, Almanya ve Avusturya’nın olduğu kadar Bulgaristan’ın da Nobel ödüllü  yazarıdır” diyor.

Nobel ödülünün takdimi.

Çeviri: Müjgan Baharova




Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Kategorideki diğer yazılar

“İkar” ödülleri sahiplerini buldu

27 Mart Dünya Tiyatro Günü’nde “ İ van Vazov” Halk Tiyatrosu’nda düzenlenen törenle “İkar” sahne sanatları ödülleri 50. kez sahiplerini buldu . “Lahey” en iyi performans ödülüne layık görüldü . Ukraynalı yazar Sasha Denisova tarafından..

Eklenme 28.03.2024 08:43

Roma’daki “Bulgaria” Galerisinde Bulgar tiyatro oyuncularının fotoğrafları sergileniyor

23 Mart’ta Roma’nın tarihi merkezinde Bulgar tiyatrosuna ithafen “Gece Karakterleri” temalı bir teşhirin açılışı yapılacak. Ülkemizde düzenlenen “Tiyatrolar Gecesi” Avrupa İnisyatifi ile ilgili en ilginç projelerden biri olan teşhirde..

Eklenme 27.03.2024 13:28

Denitsa Todorova Bulgaristan'daki ilk sergisini açtı

Sanat, bizi birbirimize yaklaştıran ve bir temaşa anında geçmişi, bugünü ve geleceği bir araya getiren evrensel bir dildir. 20 yıl yurtdışında yaşayan ve çalışan Denitsa Todorova'nın sanatı da böyledir. Belçika ile Avrupa'da bir çok kişisel..

Eklenme 26.03.2024 05:55