Patrick George Smithuis çevreci ve belgesel yönetmenidir. İlk olarak 1994'te sadece çalışmak için Bulgaristan'a gelir, ancak kendi sözlerine göre burada aşık olur ve kalır. Karısına duyduğu aşk yanı sıra Bulgaristan’a duyduğu aşktır bu. Yoksa, onun açtırdığı “Shavarite” Tabiatı Koruma Alanı'nın tarihçesi gayet sıradan.

Smithius, arkadaşları ve ortaklarıyla birlikte Iskar Nehri boyunca, Sofya'dan uzak olmayan bu güzel bölgede bir tatil parkı açmayı planlıyor. Aynı adı taşıyan barajın üstünde, nehir boyunca 600 dönümlük bir arazi satın alırlar. Ancak bir noktada, Bulgaristan Ulusal Radyosu Horizont programına verdiği röportajda söylediği gibi, "bu yer, sırf ev inşası adına mahvetmek için çok değerli" olduğuna karar verir.

"İlk ziyaretimde, su samurları gördüm. İkincide, siyah leylekleri, üçüncü günümde küçük su boğasını gördüm. Kuşlardan anlayanlar bu kuşun neye benzediğini bilirler. Bu hayvanın erkeği küçük bir papağan gibi görünüyor," diyor Smithuis röportajda.

Bununla birlikte, tabiat parkı fikrinin gerçekleşmesi zor olur. İlk başta, ortaklarına iyi kazanç getirecek bir tatil parkı inşa etmeyeceğini açıkladığında, aralarında olay çıkar.

Ama sonunda anlayış gösterirler. Ardından yapım aşamasının kendisi de sorunlu geçer, çünkü orası artık doğal değil, balık çiftliklerinin olduğu bir “sanayi bölgesidir”.

Doğa, orijinal haliyle "yeniden yaratılacaktı", Patrick'e göre. Bu Bulgaristan'da ilk kez yapılıyor, aynı zamanda çok çaba ve kaynak gerektiriyordu.

“İlginç olan, şimdi dört yıl sonra geldiğinizde, burası sanki hep böyleymiş gibi hissedeceksiniz. İnsan elinin dokunduğunu göremezsiniz, çünkü doğa her zaman daha iyisini yapar" diyor Patrick. Kara gelince, zaten böyle bir sosyal girişimcilik örneğinde, gelir ve harcama arasında makul bir dengeye sahip olunamayacağının farkındadır. Örneğin güvenlik, teleferikler, küçük tekneler ve çocuklara özel diğer ilgi çekici yerler için birçok harcama yapılıyor.

“Şunu anladık ki, çocukları buraya getirebilirsiniz, ancak kuşlara bakmanın yanı sıra oynayacak bir şeyleri olmazsa, beşinci dakikadan sonra ilgilerini kaybederler. Küçükler, oyun oynarak bir şeyleri öğrenmek istiyorlar. Zaman zaman bize para bağışında bulunan ziyaretçiler olmasına rağmen, tüm bu emekte ekonomik bir getiri yoktur.”

Yine de Patrick'in zorlu sosyal girişim projesi, ona memnuniyet ve neşe getiriyor. Hem çocuklar hem de yetişkinler olmak üzere, giderek daha fazla ziyaretçi parka geliyor. “Hafta sonu bizimle birlikte doğum günü düzenlemek isteyen birçok insan var. Ve ilk defa böyle bir doğum günü kutladıklarını duyduğumda, keyiften ölüyorum. İşte o zaman doğru bir karar verdiğimizi ve insanların bunu anlamasının zaman meselesi olduğuna emin oluyorum."

Patrick, Bulgaristan doğasının azılı hayranı olmaya devam ediyor. Parktaki kuşları, sazlıklı gölcükleri seviyor. Iskar dağ barajının ekosistemi için benzersiz bir öneme sahip, otantik doğasıyla, Shavarite bölgesinin adı "Sazlık" anlamına gelir). Ve hayvanlar arasında, balık avlama alanı olarak rezervin "ticari" potansiyelini azaltmalarına rağmen, en çok su samurlarını seviyor. Bu arada, su samurlarını öldürmesini tavsiye eden bir danışmanı kovduğunu da hatırlatıyor.

Peki, Patrick Hollanda'ya gittiğinde, Bulgaristan'ı ve Bulgar dağlarını özlüyor mu?

"Bulgaristan'ı bir bütün olarak özlüyorum. Dağlara gelince... Hayır, ben ruhumu Shavarite'de buldum. Burası benim için çok önemli bir yer, çünkü Bulgaristan'daki en sevdiğim yer burası” diyor Bulgaristan Ulusal Radyosu ile yaptığı röportajda Patrick Smithteys.

Fotoğraflar: shavarite.org

Derleyen: Veneta Pavlova

Çeviri: Ayser Ali