Το σημαντικότερο τώρα είναι να διατηρηθεί η εργατική απασχόληση στους βασικούς τομείς και κλάδους και να εκπονηθούν επαρκή προγράμματα και μέτρα για τους νέους ανέργους, θεωρούν οι εκπρόσωποι της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής. Σαν συνέπεια της κρίσης στην αγορά εργασίας κατά τους τελευταίους μήνες βρίσκονται άτομα με μέση και υψηλή ειδίκευση σ’ αντίθεση με τους μέχρι τώρα ανέργους με χαμηλή ειδίκευση και τους μακροπρόθεσμα ανέργους.

Στους νέους ανέργους συγκαταλέγονται και οι Βούλγαροι μετανάστες που επιστρέφουν στην Πατρίδα τους τελευταίους μήνες. Σύμφωνα με τον Πλάμεν Ντιμιτρόφ, αντιπρόεδρο της Συνομοσπονδίας των Ανεξάρτητων Συνδικάτων της Βουλγαρίας και μέλος του Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, υπάρχουν προγράμματα για την αγορά εργασίας που δεν είναι αποτελεσματικά και η χρηματοδότησή τους πρέπει να διακοπεί. Άλλα προγράμματα πρέπει να τροποποιηθούν, ώστε να ανταποκριθούν στα δεδομένα.

Από τα 7 μέτρα-κλειδιά που εφαρμόζονται κατά το Νόμο περί απασχόλησης, μόλις μερικά είναι αποδοτικά. Προτεραιότητα πρέπει να δίνεται σε εκείνα τα προγράμματα του Εθνικού σχεδίου εργατικής απασχόλησης που επιδοκιμάζονται στο μέγιστο και από τους εργοδότες, και από τους ανέργους, είναι κατηγορηματικοί οι εμπειρογνώμονες της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής. Σύμφωνα με την ανάλυσή τους, το εθνικό πρόγραμμα «Από κοινωνικές παροχές προς απασχόληση» δεν είναι αποτελεσματικό.

«Το πρόγραμμα αυτό είναι προσανατολισμένο προς τους μακροχρόνια ανέργους, προς εκείνους που έχουν χαμηλή ειδίκευση, ας μην πω προς εκείνους που καθόλου δεν έχουν γνώσεις και ικανότητες στην αγορά εργασίας», αναφέρει ο Πλάμεν Ντιμιτρόφ. «Για να διατηρηθεί η χρηματοδότηση των πιο ευάλωτων ομάδων, στις οποίες ανήκουν εκείνοι, το πρόγραμμα πρέπει να παραταθεί, όμως και να τροποποιηθεί. Πρέπει να λειτουργεί σε περιφερειακό επίπεδο και πολύ μεγαλύτερο ρόλο να παίζουν οι περιφερειακές επιτροπές απασχόλησης, οι ντόπιοι παράγοντες στην αγορά εργασίας.»

Τα μέτρα ενσωμάτωσης στην αγορά εργασίας των νέων ηλικίας έως 29 ετών επιδοκιμάζονται από τους εργοδότες, ενώ οι ίδιοι οι νέοι είναι δραστήριοι σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή τους σ’ αυτά τα μέτρα. Μη αποτελεσματικό όμως αποδεικνύεται το πρόγραμμα εκπαίδευσης Η/Υ για τους νέους που συχνά γνωρίζουν περισσότερο από τους καθηγητές τους για τα κομπιούτερ. Τέτοιου είδους εκπαίδευση χρειάζεται άλλη ομάδα ανέργων – εκείνη των ανθρώπων ηλικίας 50-55 ετών.

Στις συνθήκες κρίσης μεγαλύτερο αποτέλεσμα σε ό,τι αφορά τη διατήρηση της απασχόλησης έχει η εφαρμογή του μειωμένου ωραρίου. Το Οικονομικό και Κοινωνικό Συμβούλιο προτείνει το πρόγραμμα αυτό να αναπτυχθεί, για να δώσει ακόμα πιο αισθητά αποτελέσματα. Ο Πλάμεν Ντιμιτρόφ εξηγεί: «Πρόκειται για μειωμένο ωράριο με την παροχή ειδίκευσης στις υπόλοιπες 4 ώρες. Με άλλα λόγια, ο εργάτης να δουλεύει 4 ώρες, ενώ στις άλλες 4 ώρες να λαμβάνει πρόσθετη ειδίκευση και υποτροφία για τη συμπλήρωση του εισοδήματός του, καθώς και οδοιπορικά. Προτείνουμε να τροποποιηθεί και η βάση, στην οποία υπολογίζεται ο χρόνος ασφάλισης του εργάτη και η αποζημίωσή του. Δηλαδή, ανεξάρτητα από τη διάρκεια της εργασίας του με μειωμένο ωράριο, αν μείνει άνεργος εξαιτίας της κρίσης, η αποζημίωση ανεργίας να υπολογίζεται για ολόκληρο μήνα ασφάλισης. Επίσης ο χρόνος ασφάλισης να θεωρείται πλήρης, αν και ο εργάτης έχει δουλέψει με μειωμένο ωράριο.»

Ως μέτρο αντιμετώπισης της κρίσης το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Πολιτικής προτείνει ώστε η προθεσμία λήψης αποζημίωσης ανεργίας να παραταθεί με τρεις μήνες, όμως μόνο για τα άτομα που συμμετέχουν σε κύκλους ειδίκευσης. Τώρα, ανάλογα με το χρόνο ασφάλισης του ανέργου, παραχωρείται αποζημίωση για 4 έως 12 μήνες.

«Το αποτέλεσμα θα ήταν, από μια πλευρά, η μέγιστη προστασία για πιο διαρκή προθεσμία των ανέργων που βρίσκονται στην αγορά εργασίας, ιδιαίτερα των νέων ηλικίας έως 29 ετών, όμως υπό τον όρο ότι δραστήρια ζητούν εργασία και καταβάλλουν προσπάθειες για την ειδίκευσή τους», αναφέρει ο υπουργός Εργασίας Τότιο Μλαντένοφ. «Αν παρατείνουμε με τρεις μήνες την προθεσμία λήψης αποζημίωσης ανεργίας, από την ευκαιρία αυτή θα επωφεληθούν περίπου 25 χιλιάδες άνεργοι που ταυτόχρονα θα συμπεριληφθούν σε κύκλους ειδίκευσης.»

Κατά το επόμενο 2010 για προγράμματα απασχόλησης, καθώς και για επιδόματα ανεργίας, προβλέπονται 500 εκατ. ευρώ, ανέφερε επίσης ο υπουργός Εργασίας.

Κείμενο: Μίλκα Ντιμιτρόβα

Μετάφραση: Έλλη Γκέκοβα