Η σύγχρονη ανταλλαγή δώρων, στην περίοδο των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, είναι συνήθεια ξένη στη βουλγαρική πολιτιστική παράδοση. Τα έθιμα που αφορούν στα δώρα ήταν κατά πολύ διαφορετικά από τα σημερινά. Όμως ποια ήταν τα καλύτερα δώρα την παλιά εποχή και κατά πόσο διαφέρουν από τα σύγχρονα. Την απάντηση, στο ερώτημα αυτό, αναζητά η Ρουμιάνα Παναγιώτοβα, χρησιμοποιώντας για πηγή της τα δημοτικά μας τραγούδια.
Στο τραγούδι «Χτες πήγα στο μεϊντάνι» μαθαίνουμε ποια είναι τα δώρα που κάνει στους δικούς του ένας νέος άντρας που γυρίζει από την ξενιτιά. Στις αδερφές του φέρνει μεταξωτές μαντήλες, στον αδερφό του μαύρες δερμάτινες μπότες, στον πατέρα του δερμάτινο καλπάκι και στη μητέρα του σκούρο μάλλινο ύφασμα. Από τους στίχους άλλου δημοτικού τραγουδιού μαθαίνουμε για ένα πλούσιο που γυρνά στον τόπο του με τρεις άμαξες. Στη μια είναι ο ίδιος, στην άλλη έχει φορτώσει χρυσό και ασήμι και στην Τρίτη όμορφα αντικείμενα. Μαζί του φτάνει και η όμορφη γυναίκα του Εκτός από τα ρούχα που της αγόρασε από τις ξένες χώρες, της χάρισε κοσμήματα φτιαγμένα από χρυσό κι ασήμι.

© Φωτογραφία: Βενέτα Νικόλοβα

«Τι δώρο να σου αγοράσω Ντένο» ρωτά την καλή του ο νέος, στο τραγούδι που μόλις ακούσαμε. Η κοπέλα του εξηγεί ότι χρειάζεται πούδρα για το άσπρο της πρόσωπο, κραγιόν για τα χείλια της και μολύβι για τα φρύδια. Από τους στίχους άλλου δημοτικού τραγουδιού μαθαίνουμε για ένα άλλο νέο που υπόσχεται να χαρίσει πούδρα στην καλή του και συρμάτινη πλεχτή ζώνη για να της αποδείξει ότι την αγαπά με όλη του την καρδιά. Αν η κόρη δεχτεί τα δώρα του, αυτό θα είναι σίγουρη απόδειξη ότι μοιράζεται τα αισθήματά που τρέφει γι αυτήν. Ένα άλλο τραγούδια μας λέει για τον Τόντορ που φεύγει για ένα πανηγύρι μακριά και ρωτά την αγαπημένη του Καλίνα τι δώρο θέλει να της φέρει. Η Καλίνα του απαντά πονηρά ότι θέλει κολιέ από χρυσές λίρες και χρυσό δαχτυλίδι, δώρα που κάνουν οι νέοι στις καλές τους όταν ζητούν το χέρι τους. με τον τρόπο αυτό του λέει ότι θέλει να τον παντρευτεί.
Στο τραγούδι «Αποφάσισα» που μόλις ακούσαμε, μαθαίνουμε πως το μόνο δώρο που έκαναν οι κοπέλες στους καλούς τους ήταν ένα μπουκέτο με λουλούδια από τον κήπο ή τους αγρούς. Από ένα άλλο δημοτικό, όμως, μαθαίνουμε ότι αυτό δεν ίσχυε για τις πλούσιες οικογένειες όπου τα δώρα κάθε άλλο παρά συμβολικά ήταν. Στις περιπτώσεις αυτές τα δώρα ήταν από μετάξι, ασήμι και χρυσό και μάλιστα σε μεγάλες ποσότητες. 

Μετάφραση: Σταύρος Βανιώτης