Την περασμένη εβδομάδα, δύο γεγονότα προκάλεσαν μια πραγματική ατομική αναθέρμανση στις, κατά τα άλλα, αρκετά ψυχρές, τον τελευταίο καιρό, εμπορικές, οικονομικές και πολιτικές σχέσεις μεταξύ της Ρωσίας και της Βουλγαρίας. Ατομική, επειδή και τα δύο γεγονότα συνδέονται με τη βουλγαρική πυρηνική ενέργεια, η οποία είναι, στην πραγματικότητα, εξ ολοκλήρου ρωσική.

Πρώτα υπογράφτηκε η σύμβαση για την επιμήκυνση της λειτουργίας, κατά 30 χρόνια, ενός εκ των δύο αντιδραστήρων του Κοζλοντούι, του μοναδικού Πυρηνικού Σταθμού παραγωγής ενέργειας της Βουλγαρίας, ο οποίος βρίσκεται στην ομώνυμη πόλη στις όχθες του Δούναβη. Ο Π.Σ., ο οποίος είναι ρωσικής κατασκευής, θα εκσυγχρονίσει από Ρώσους και Γάλλους. Κατά πάσα πιθανότητα, θα υπογραφεί παρόμοια συμφωνία με την ρωσική κοινοπραξία Rusatom-EDF, για την επιμήκυνση της χρονικής λειτουργίας και του δεύτερου αντιδραστήρα του Κοζλοντούι. Δεν είναι γνωστό πόσο θα κοστίσουν οι εργασίες των παλιών αντιδραστήρων. Αυτό που είναι γνωστό, είναι ότι παράγουν τη φθηνότερη ηλεκτρική ενέργεια στη Βουλγαρία και εξασφαλίζουν το 33% των καταναλωτικών αναγκών. Όλοι συνεχάρησαν αλλήλους και όλοι έμειναν ικανοποιημένοι.

Τα ίδια, θετικά, συναισθήματα προκάλεσε ένα ακόμα γεγονός, μερικές ημέρες αργότερα- η επίλυση της διαφοράς ανάμεσα στη ρωσική Atomstroyexport και την βουλγαρική Εθνική Επιχείρηση Ηλεκτρισμού (ΕΕΗ). Πριν από δέκα χρόνια η ΕΕΗ είχε αποφασίσει να ανανεώσει ένα έργο της δεκαετίας του '80, του περασμένου αιώνα, για την κατασκευή δεύτερου βουλγαρικού πυρηνικού σταθμού και πάλι κοντά στον ποταμό Δούναβη, κοντά στην πόλη Μπέλενε και παράγγειλε στην Ρωσία να κατασκευάσει δύο αντιδραστήρες. Στη συνέχεια το Κοινοβούλιο άσκησε βέτο στην κατασκευή του έργου. Όμως οι υποδομές του, όπως και η κατασκευή των αντιδραστήρων και του υπόλοιπου εξοπλισμού, βρίσκονταν σε αρκετά προχωρημένο στάδιο. Οι Ρώσοι εκτέλεσαν την βουλγαρική παραγγελία, κατασκεύασαν τους δυο αντιδραστήρες και ζήτησαν να πληρωθούν. Ναι μεν έπρεπε, αλλά η Βουλγαρία ούτε είχε τα χρήματα για να τους πληρώσει, ούτε χρειάζονταν τους αντιδραστήρες που η ίδια είχε ζητήσει να κατασκευαστούν.

Το Διεθνές Διαιτητικό Δικαστήριο, τον Ιούνιο του τρέχοντος έτους, καταδίκασε την Βουλγαρία να πληρώσει περισσότερα από 600 εκατομμύρια ευρώ στην Ρωσία, συν τους τόκους για κάθε ημέρα καθυστέρησης. Αυτή την εβδομάδα διευθετήθηκαν όλα- Η Βουλγαρία υποσχέθηκε να πληρώσει μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου, η Ρωσία της χάρισε τόκους ύψους 50 εκατομμυρίων και συμφώνησε να αποθηκεύσει τον εξοπλισμό, μέχρι να αποφασίσει βουλγαρική πλευρά τι θα κάνει μ’ αυτόν. Τώρα περιμένουμε να αποφασίσουν οι Βρυξέλλες για το αν μπορεί το κράτος να δώσει δάνειο 600 εκατομμύρια ευρώ στην Εθνικής Επιχείρηση Ηλεκτρισμού, χωρίς να κατηγορηθεί για παράνομη κρατική ενίσχυση και να τιμωρηθεί. Οι Βούλγαροι είναι αισιόδοξοι και μάλιστα αφήνουν να εννοηθεί, ότι θα προτιμούσαν να πληρώσουν το πρόστιμο των Βρυξελλών από το να εγκαταλείψουν την συμφέρουσα συμφωνία με τη Μόσχα.

Μετάφραση: Σταύρος Βανιώτης