Όλο και λιγότεροι Βούλγαροι επιθυμούν να δωρίζουν τα όργανά τους ή αυτά των οικείων τους σε περίπτωση εγκεφαλικού θανάτου. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το υπουργείο Υγείας ξεκίνησε ενημερωτική καμπάνια μέσω της οποίας να εξηγήσει τα οφέλη από την δωρεά οργάνων και τον σωτήριο ρόλο των μεταμοσχεύσεων.

Η καμπάνια λέγεται «Ναί στην ζωή» και κρατάει ένα μήνα. Διεξάγεται στις 27 νομαρχιακές πόλεις όπου θα μοιράζονται ειδικές κάρτες με τις οποίες αν κάποιος το επιθυμεί μπορεί να δώσει την συγκατάθεσή του τα όργανά του να δωριθούν μετά το θάνατό του. Οι κάρτες αυτές δεν είναι επίσημες αλλά οι διοργανωτές είναι σίγουροι πως μπορούν να χρησιμεύσουν σαν σημάδι για τους συγγενείς ενός ανθρώπου για το ποια είναι η επιθυμία του μιας και πολλές φορές η κατάστασή μας δεν επιτρέπει να παίρνουμε αποφάσεις και το κάνουν αντί για μας οι κοντινοί μας άνθρωποι.

Τα κίνητρα των ανθρώπων που δωρίζουν τα όργανά τους είναι συνήθως η ανθρωπιά, το ηθικό χρέος και η επιθυμία να δώσουν ευκαιρία για ζωή σε κάποιον άλλον άνθρωπο.

«Αυτήν την στιγμή 1 151 ασθενείς χρειάζονται μεταμόσχευση, είπε ο υπουργός Υγείας, Κύριλ Ανάνιεβ. Από αυτούς τους ανθρώπους οι 1 000 περιμένουν να βρεθεί νεφρό. Από την αρχή του χρόνου έχουν γίνει 32 μεταμοσχεύσεις από νεκρό σώμα και 12 από ζωντανό δωρητή. Ο χαμηλός αριθμός των δωρητών στην χώρα μας δεν μας επιτρέπει να γίνουμε πλήρες μέλος της οργάνωσης «Ευρωτρανσπλάντ» μέσω της οποίας σε περίπτωση επείγουσας ανάγκης να μπορούμε να λάβουμε όργανα ή να στείλουμε βούλγαρους πολίτες για μεταμόσχευση στο εξωτερικό. Γι’ αυτό με την καμπάνια θέλουμε φτάσουμε σε κάθε άνθρωπο και να τον κάνουμε να σκεφτεί για τον ρόλο και τα οφέλη από την δωρεά οργάνων και τις μεταμοσχεύσεις».

Μόλις 35% των Βουλγάρων είναι σύμφωνοι να γίνουν δωρητές και 32% συμφωνούν να δωρίσουν τα όργανα κάποιου συγγενή τους. Αυτό δείχνει έρευνα της «Άλφα ρισέρτς» την στιγμή που ¾ των ανθρώπων (74%) δηλώνουν πως θα δεχόντουσαν μεταμόσχευση αν το είχαν ανάγκη. Σε σύγκριση με τους υπόλοιπους Ευρωπαίους οι Βούλγαροι δεν είναι ιδιαίτερα πρόθυμοι να συμμετέχουν σε διαδικασία δωρεάς οργάνων.

«Ο βασικός φόβος των ανθρώπων στους οποίους προτείνουμε αυτές τις κάρτες είναι ότι αν βρίσκονται πάνω τους σε περίπτωση ατυχήματος μπορεί να μην τους δώσουν προσοχή τα σωστικά συνεργεία, λέει η κοινωνιολόγος Μποριάνα Ντιμιτρόβα. Αυτήν την επιφύλαξη δηλώνει το 57% των ερωτηθέντων και για να καθησυχαστούν αυτοί οι άνθρωποι πρέπει οι γιατροί να τηρούν τα ιατρικά στάνταρτ. Άλλη επιφύλαξη που έχουν οι άνθρωποι είναι για το αν τα όργανά τους θα χρησιμοποιηθούν πραγματικά για δωρεά και όχι για παράνομο εμπόριο».

Άλλες αιτίες επιφύλαξης συνδέονται με δοξασίες και παράλογους φόβους που συναντώνται εδώ και αιώνες στην βουλγάρικη νοοτροπία και επηρεάζουν την συμπεριφορά κάποιων ανθρώπων όσον αφορά διάφορους σκοπούς.

«Στην βουλγάρικη κοινωνία συχνά η λογική αντιμετώπιση της ιατρικής πάει μαζί με μια παράλογη αντίληψη για το ανθρώπινο σώμα ή για την ζωή, λέει η κυρία Ντιμιτρόβα. Από την άλλη οι άνθρωποι δεν θέλουν να προκαλούν την τύχη τους και σκέφτονται πως αν σήμερα δηλώσουν επιθυμία για δωρεά των οργάνων τους μπορεί αύριο κάτι να τους συμβεί. Οι περισσότεροι άνθρωποι αρνούνται να σκέφτονται μοιραία πράγματα».

Η έλλειψη ενημέρωσης και επιθυμίας των ανθρώπων να μιλάνε για τα ζητήματα της δωρεάς οργάνων στο οικογενειακό και φιλικό τους περιβάλλον είναι ένας από τους βασικούς λόγους εξαιτίας των οποίων οι Βούλγαροι γίνονται όλο και πιο επιφυλακτικοί επί του θέματος να δωρίσουν τα όργανά τους ή αυτά των συγγενών τους. Αυτό είναι ένα από τα βασικά πορίσματα της «Άλφα ρισέρτς» η οποία επισημαίνει την ευρωπαϊκή πρακτική η οποία δείχνει ότι όταν οι συγγενείς μιλάνε μεταξύ τους γι’ αυτά τα πράγματα η ετοιμότητα των ανθρώπων να δώσουν την συγκατάθεσή τους να δωριθούν τα όργανά τους ή αυτά των συγγενών τους αυξάνεται και φτάνει έως και 77%.

«Ο τρόπος να αυξηθεί αυτό το ποσοστό και στην Βουλγαρία είναι οι άνθρωποι να είναι πιο ενημερωμένοι, να ξεπερνούν τους φόβους τους και να βρουν κίνητρο στην αλληλεγγύη», καταλήγει η κυρία Ντιμιτρόβα.

Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα