«Ποτέ πια»! Αυτή είναι η φράση που τις τελευταίες δεκαετίες οι πολιτικοί, οι θεσμοί και πολίτες συνδέουν με την ανάμνηση, την υπόσχεση και την ελπίδα πως όσα συνέβησαν κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο δεν θα επαναληφθούν.

Στις 27 Ιανουαρίου 1945 ο Κόκκινος Στρατός μπήκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς(Πολωνία) και ελευθέρωσε του τελευταίους επιζήσαντες κρατούμενους. Κατά την περίοδο του ναζιστικού καθεστώτος του Χίτλερ εκεί εξοντώθηκαν πάνω από 1 εκ. άτομα, κυρίως Εβραίοι. Στην Ευρώπη υπήρχαν και άλλα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης και ο αριθμός των θυμάτων φτάνει συνολικά τα 6 εκ.

Το 1996 με πρωτοβουλία του Προέδρου της Γερμανίας, Ρόμαν Χέρτζογκ, η 27^η Ιανουαρίου ανακηρύχθηκε Ημέρα Μνήμης για τα Θύματα του Ολοκαυτώματος και το 2005 τα Ενωμένα Έθνη υιοθέτησαν αυτήν την πρακτική. Δεν πρέπει να ξεχνάμε την ιστορία. Δεν πρέπει να επαναλαμβάνουμε τα λάθη μας.

Κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο η Βουλγαρία κατάφερε να σώσει περίπου 50 000 Εβραίους. Σήμερα το Κρατικό Ινστιτούτο Πολιτισμού του Υπουργείου Εξωτερικών της Βουλγαρίας συνεχίζει να καταβάλλει προσπάθειες να κρατά ζωντανή την μνήμη και σημειώνει με διάφορες εκδηλώσεις τις σημαντικές ημερομηνίες στο ημερολόγιο των ιστορικών γεγονότων. Η σημερινή είναι σημειωμένη με μεγάλα γράμματα.

«Εξασφαλίζουμε πρόσβαση μέσω διαδικτυακής πλατφόρμας στο βουλγάρικο ντοκιμαντέρ «Ζήτημα επιβίωσης» (A Question of Survival) της σκηνοθέτη και παραγωγού, Έλκα Νικόλοβα, που ζει και εργάζεται εδώ και χρόνια στην Νέα Υόρκη, λέει για το Ράδιο Βουλγαρία η διευθύντρια του Ινστιτούτου Πολιτισμού, Σνεζάνα Γιόβεβα-Ντιμιτρόβα.


Η Νικόλοβα διηγείται με πολύ ενδιαφέρον τρόπο την μοίρα τριών εβραίων από την Βουλγαρία, των οποίων η παιδική ηλικία πέρασε στην χώρα μας την εποχή της αντισημιτικής προπαγάνδας. Η σκηνοθέτης περιγράφει γλαφυρά τα γεγονότα, γύρω από την προετοιμασία για την εξορία των Εβραίων, τα ταραγμένα εκείνα χρόνια. Οι οικογένειες των τριών νεαρών βρίσκει σωτηρία στην Παλαιστίνη και όταν τα πράγματα ηρεμούν μέσω της Ευρώπης φτάνουν ως την Νέα Υόρκη όπου συναντούν άλλους επιβιώσαντες από το Ολοκαύτωμα με τους οποίους μοιράζονται την ανάγκη τους να συνειδητοποιήσουν σε τι οφείλουν την σωτηρία τους. Η ταινία είναι ειλικρινής και με αγνότητα διατηρεί την ανάμνηση και την μνήμη. Πρόκειται για μια δυνατότητα οι Βούλγαροι και όχι μόνο να αισθανθούν συμπόνοια». 

Η ταινία έχει διάρκεια 40 λεπτά και είναι με υπότιτλους στα αγγλικά. Μπορούμε να την παρακολουθήσουμε στο διαδίκτυο ως τις 30 Ιανουαρίου. Η πρωτοβουλία είναι μέρος των δραστηριοτήτων επικοινωνίας του Ινστιτούτου στο πλαίσιο του Βουλγαρο-Νορβηγικού πρότζεκτ για αντίδραση στον αντισημιτισμό και για την διατήρηση της εβραϊκής κληρονομιάς.

Η Διεθνής Ημέρα εις Μνήμη των Θυμάτων του Ολοκαυτώματος θα σημειωθεί σήμερα και στο πανεπιστήμιο της Σόφιας «Άγ. Κλήμης Αχρίδας». Η τελετή συμπεριλαμβάνει άναμμα κεριών στην μνήμη των θυμάτων και παρουσίαση της έκθεσης «Σοά: Πως ήταν δυνατόν αυτό από την ανθρώπινη οπτική γωνία;» που διοργανώνει το Παγκόσμιο Κέντρο Υπενθύμησης του Ολοκαυτώματος «Γιάντ βα-Σεμ». Στην διοργάνωση της εκδήλωσης του Πανεπιστημίου συμμετέχουν η πρεσβεία του Ισραήλ. Η βουλγάρικη Βουλή, το υπουργείο Εξωτερικών της Βουλγαρίας και η Οργάνωση Εβραίων Βουλγαρίας «Σαλόμ». Λόγους θα εκφωνήσουν ο πρύτανης του Πανεπιστημίου, Αναστάς Γκερτζίκοβ, ο πρέσβης του Ισραήλ, Γιοράμ Ελρόν, ο πρέσβης της Γερμανίας, Κρίστοφ Άιχχορν και εκπρόσωποι βουλγάρικων θεσμών.

Κείμενο: Βέσελα Κράστεβα

Επιμέλεια και Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα

Φωτογραφίες: facebook/AQuestionOfSurvival, BNR