Χωρίς ειδικές συνεδριάσεις εκπροσώπων της Κοινής Ιστορικής Επιτροπής μεταξύ της Βουλγαρίας και της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας, χωρίς να έχει ανανεωθεί η συζήτηση, ξαφνικά κατέστη σαφές ότι επιτεύχθηκε εκ νέου συμφωνία για το ευαίσθητο θέμα για την εθνική ταυτότητα σημαντικών ιστορικών προσωπικοτήτων της βουλγαρικής ιστορίας. Οι ιστορικές πηγές μιλάνε σαφώς ότι ο Άγιος Κλήμης, ο Άγιος Ναούμ και ο Βασιλιάς Σαμουήλ ανήκουν στο βουλγαρικό κράτος και γραφή και παρά το γεγονός αυτό στη Δ Βόρεια Μακεδονία κάποιοι ιστορικοί συζητούν έντονα το θέμα, μετατρέποντάς το σε «μήλο της έριδος».
Επίσημη λύση της διαμάχης υπάρχει. Είναι το Πρωτόκολλο του 2019 σχετικά με τις διμερείς σχέσεις με τη Βουλγαρία, όταν η μακεδονική πλευρά έδωσε τη συγκατάθεσή της για από κοινού τίμηση των ιστορικών προσώπων με τη Βουλγαρία. «Το πρωτόκολλο υπεγράφη τότε από τις δύο πλευρές και φαίνεται ότι για κάποιο λόγο τώρα βγαίνει εκ νέου στο φώς», λέει η καθ. Άνα Κότσεβα από το Ινστιτούτο Βουλγαρικής Γλώσσας της Βουλγαρικής Ακαδημίας Επιστημών.
«Πριν από τρία χρόνια οι ιστορικοί από τις δύο χώρες κατέληξαν σε συμφωνία για από κοινού τίμηση αυτών των προσωπικοτήτων και σε συμφωνία για το πιο σημαντικό – να αλλάξουν και να διορθωθούν τα σχολικά βιβλία ιστορίας /στη Βόρεια Μακεδονία τα σχολικά βιβλία για την 6η τάξη, στη χώρα μας
