Podcast στα ελληνικά
Μέγεθος κειμένου
Βουλγαρική Εθνική Ραδιοφωνία © 2024 Όλα τα δικαιώματα διατηρούνται σύμφωνα με τον νόμο

150 χρόνια από τον θάνατο του Αποστόλου της Ελευθερίας

Στον κόσμο των τραγουδιών του Αποστόλου

Κουαρτέτο Σβετογκλάς
Φωτογραφία: ΒΕΤ

Δύσκολα είναι να μετρήσουμε τις σελίδες, γραμμένες για τη ζωή και το έργο του εθνικού ήρωα της Βουλγαρίας Βασίλ Λέβσκι. Ανάμεσά τους βρίσκουμε ενδιαφέρουσες μαρτυρίες για τον τραγουδιστή Λέβσκι. Στο βιβλίο της «Ο Απόστολος της Ελευθερίας» η αγγλίδα συγγραφέας Μέρσια Μακντέρμοτ γράφει: «Το τραγούδι δεν είναι μόνο απόλαυση στη ζωή του Βασίλ Λέβσκι, αλλά μια φυσική μορφή αυτοέκφρασης».

Συχνότερα ασχολούμαστε με τη στοιχειακή κληρονομιά του Λέβσκι, με την επαναστατική δραστηριότητά του και με την ιδεολογία του και σαν να δίνεται λιγότερη προσοχή στον πνευματικό κόσμο του Αποστόλου. «Σε μας έχουν φτάσει όχι λίγες μαρτυρίες για το τι άνθρωπος ήταν πέρα από την επαναστατική δραστηριότητά του – όταν έμενε μόνος του ή ήταν μαζί με τους φίλους του», λέει ο Ντανιέλ Σπάσοφ, τραγουδιστής, λαογράφος, τηλεπαρουσιαστής και παραγωγός της ταινίας «Τα τραγούδια του Λέβσκι», η οποία πραγματοποιήθηκε στην ΒΕΤ το 2017 με αφορμή την 180η επέτειο από τη γέννηση του Αποστόλου.

«Από το προσωπικό σημειωματάριο του Λέβσκι μέχρι τις μέρες μας έχουν φτάσει μαρτυρίες για τα τραγούδια που του άρεσκαν. Για παράδειγμα, εκεί βρίσκουμε τους στίχους της μπαλάντας «Όλο σε σκέφτομαι, μάνα» - ένα από τα πιο ενδόμυχα τραγούδια, τραγούδι-εξομολόγηση, αφιερωμένο στη μητέρα του. Θεωρείται ότι δημιουργήθηκε από τον ίδιο τον Λέβσκι. Στο σημειωματάριο φυλάσσεται και το ποίημα του Χρίστο Μπότεφ «Αποχαιρετισμός», το οποίο αργότερα μελοποιήθηκε. Φυλάσσονται και τα κείμενα δύο εκκλησιαστικών ψαλμωδιών – «Άξιον εστί» και «Τροπάριο των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου». Εξάλλου, έχουμε πολλές μαρτυρίες ότι ο Λέβσκι είχε όμορφη φωνή, ότι τραγουδούσε μπροστά από τον ποιητή Χρίστο Μπότεφ και μπροστά από τον διαφωτιστή Κίρο Τουλέσκοφ....

Πριν από πολλά χρόνια ο διάσημος βούλγαρος λαογράφος και συνθέτης Νικολάι Κάουφμαν άρχισε να ερευνά τα τραγούδια του Λέβσκι – ηχογράφησε πολλές αναμνήσεις και μελωδίες. Έτσι, παρόλο που δεν είναι γραμμένα με νότες και η ιδέα για τα τραγούδια είναι μόνο λεκτική, ηχογραφήθηκαν διάφορες εκδοχές των τραγουδιών που αγαπούσε και τραγουδούσε ο Βασίλ Λέβσκι, διηγείται επίσης ο Ντανιέλ Σπάσοφ.

Ντανιέλ Σπάσοφ

Σχεδόν θρυλική είναι η ιστορία του «τελευταίου τραγουδιού του Λέβσκι», που ανακαλύφθηκε και αποκαταστάθηκε μόλις πριν από 6 χρόνια. Τι είναι η ιστορία γύρω από το τραγούδι, ρωτάμε τον Ντανιέλ Σπάσοφ:

«Όταν κάναμε τη μουσική ταινία «Τα τραγούδι του Λέβσκι», η συνάδελφος από τη ΒΕΤ Βέσελα Σμίλετς εργαζόταν πάνω σε ντοκιμαντέρ για το γένος του Αποστόλου. Αναζητώντας διάφορα έγγραφα στην Εθνική Βιβλιοθήκη, στη ΒΕΡ και άλλα μέρη, βρήκε το βιβλίο της Ράινα Κοστέντσεβα «Η γενέτειρά μου Σόφια», στο οποίο περιγράφεται ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον περιστατικό, το οποίο διηγείται η λαογράφος Ράινα Κατσάροβα. Κατά τη διάρκεια των ερευνών της συνάντησε ηλικιωμένη γυναίκα – την γιαγιά Πετκάνα Χάσοβα από το χωριό Λόζεν, της περιοχής της Σόφιας, η οποία της διηγήθηκε μια εξαιρετικά περίεργη, παράξενη και άγνωστη ιστορία για το ότι παραβρέθηκε στον απαγχονισμό του Βασίλ Λέβσκι. Η γιαγιά Πετκάνα διηγήθηκε στη Ράινα Κατσάροβα ότι ήταν εκεί και μετά την εξομολόγηση ενώπιον του βουλγάρου ιερέα ο Απόστολος τραγούδησε στα τουρκικά όμορφο παλιό τραγούδι:

«Μη τραγουδάς, μη τραγουδάς, αηδόνι,

έχω χρόνο, δε βιάζομαι.

Όποιος καταλαβαίνει, καταλαβαίνει…

Δεν έχω μάνα και πατέρα,

έχω χρόνο, δε βιάζομαι.

Ανεξάρτητα από το αν είναι θρύλος ή όχι, η ιστορία είναι πολύ όμορφη. Είναι επίσης μέρος του πνευματικού κόσμου και του κόσμου των τραγουδιών του Αποστόλου. Και την αναγεννήσαμε, έστω και με έναν διαφορετικό τρόπο – μέσω της μουσικής και της κινηματογραφικής διήγησης.»

Μιλέν Ιβανόφ

Ως πραγματική πρόκληση δέχεται τον στόχο να κάνει τη μουσική διασκευή του τελευταίου τραγουδιού του Αποστόλου ο διευθυντής χορωδίας Μιλέν Ιβανόφ, ο οποίος μαζί με τον Ντανιέλ Σπάσοφ και με τη σολίστ του «Μυστηρίου των βουλγαρικών φωνών» Βιολέτα Μαρίνοβα τραγούδησαν «Μη μου τραγουδάς, αηδόνι»:

«Διαθέταμε μόνο μια λιτή εκδοχή του τραγουδιού ως μουσική δομή. Το τραγούδι δεν είναι δύσκολο. Αγαπώ «τη γλυκιά αρμονία», την αρμονία που φέρει το ίδιο το τραγούδι, χωρίς περιττά στοιχεία. Όταν έκανα τη διασκευή για τις τρεις φωνές – του Ντανιέλ Σπάσοφ, της Βιολέτα Μαρίνοβα και της δικής μου φωνής, ο σκοπός μου ήταν να δώσω έμφαση στο νόημα και τη σημασία των λέξεων, του μηνύματος. Και μαζί με τους συναδέλφους και φίλους μας από την Ορχήστρα Δημοτικής Μουσικής της ΒΕΡ – τον Νεντιάλκο Νεντιάλκοφ – φλογέρα, και τον Νικολάι Άντοφ – κιθάρα, έγινε η αναζητούμενη συμβίωση – λιτό και ταυτόχρονα πολύ ισχυρό παράδειγμα για το πώς το μήνυμα του τραγουδιού μπορεί να φτάσει στον ακροατή.»

Τα αγαπημένα τραγούδια του Λέβσκι, αλλά σε εντελώς νέα εκτέλεση του κουαρτέτου «Σβετογκλάς», ιδρυτές του οποίου είναι οι Ντανιέλ Σπάσοφ και Μιλέν Ιβανόφ, είναι μέρος και της έκθεσης πολυμέσων «Η εξομολόγηση του Αποστόλου» του συγγραφέα Ίβο Μίλεφ στην αίθουσα «Τετράγωνο 500» της Εθνικής Πινακοθήκης στη Σόφια, που μπορείτε να δείτε μέχρι τα τέλη του 2023.

Το άρθρο «Στο κόσμο των τραγουδιών του Αποστόλου» είναι μέρος σχεδίου, που πραγματοποιείται με τη χρηματική υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού της Δημοκρατίας της Βουλγαρίας. Επισκεφθείτε και την κατηγορία «Θυμόμαστε τον Λέβσκι», η οποία δημιουργήθηκε με αφορμή την 150η επέτειο από τον θάνατο του Αποστόλου της Ελευθερίας.


Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα

Φωτογραφίες: ΒΕΤ




Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Περισσότερα στην κατηγορία

Πάντσο Βλαντιγκέροβ

125 χρόνια από την γέννηση του συνθέτη Πάντσο Βλαντιγκέροβ

Ο μεγάλος βούλγαρος συνθέτης, μαέστρος και παιδαγωγός, Πάντσο Βλαντιγκέροβ γεννήθηκε στις 13 Μαρτίου 1899 στην Ζυρίχη στην Ελβατία. Ξεκίνησε να παίζει πιάνο και συνέθετε από παιδί. Στην πολυετή καριέρα του συνέθεσε κονσέρτα, όπερες, μπαλέτα. Θεωρείται..

δημοσίευση: 3/13/24 7:00 AM

Ποικίλες οι μουσικές προτιμήσεις των Βουλγάρων

Οι μουσικές προτιμήσεις διαφέρουν ανάλογα με τον τόπο διαμονής, την ηλικίας και τη μόρφωση, δείχνει η πρώτη στη Βουλγαρία έρευνα των μουσικών προτιμήσεων της εταιρείας δημοσκοπήσεων Trend στα τέλη του 2023. ¾ των Βουλγάρων ακούνε μουσική κάθε εβδομάδα,..

δημοσίευση: 3/12/24 9:35 AM
Φωτογραφία: YouTube / @AcademicFolkChoir

Βουλγαρική φολκλορική και εκκλησιαστική σλαβική μουσική ακούστηκε στο Παρίσι

Εξαιρετικά υποδείγματα του βουλγαρικού μουσικού πολιτισμού παρουσιάστηκαν στο γαλλικό κοινό. Κατάμεστες αίθουσες και διαρκή χειροκροτήματα προκάλεσαν οι ερμηνείες της Δημοτικής Χορωδίας της Ακαδημίας Μουσικής, Χορευτικής και Εικαστικής Τέχνης στο..

δημοσίευση: 3/11/24 9:44 AM