“Ilijo, o moj beqari i ri, a e ke parë rrush të zi? Ai është sytë e mia të zinj.” Kështu vajza i refuzon beqarit të hapë portat, kur ai insiston të shikojë sytë e saj të bukur të zinj. Në një këngë tjetër vasha shpjegon se sytë e saj janë të zinj, sepse kur ishte e vogël i ushqenin me rrush të zi. Të shumta janë krahasimet poetike në folklorin bullgar. Ka këngë, në të cilat vasha përshkruhet si një hardhi. E mbëltuar në oborrin e shtëpisë, hardhia e ka lëshuar rrënje të thella, dhe e ka rritur me trung të hollë dhe të gjatë me filiza të përdredhura. Ka shumë këngë popullore bullgare, subjekti i të cilave zhvillohet nën hijen e hardhisë. Një temë interesante në folklorin bullgar është kur vashën e zë gjymi nën hardhinë plot vile rrushi. Pranë saj rastësisht apo jo kalon një beqar. I magjepsur nga joshja dhe bukuria e saj ai shkëput një gjethe nga pema e rrushit. Ai e zhyt në ujin e ftohtë dhe spërkat pikla uji mbi fytyrën e bardhë dhe të kuqe të vashës. Mirë po ajo nuk zgjohet. Atëherë beqari bëhet më i guximshëm dhe e merr unazën nga gishti i dorës. Vasha vazhdon të flejë. Pas kësaj beqari merr gjerdanin nga qafa e saj e gjatë dhe e hollë. Mezi atëherë vajza zgjohet nga gjymi i thellë. Dhe në vend që të zemërohet, ajo i buzëqesh beqarit dhe shkon së bashku me të, të hipur kalin e bardhë. Ky është një subjekt, nënteksti i të cilit vjen të sugjerojë, se vajza pranon të martohet me këtë djalë të bukur.

Të shumta janë këngët popullore bullgare, në të cilat vajzat krahasohen me molla të kuqe, me qershi, me hardhi rrushi etj. Në një këngë një beqar i dashuruar ëndërron, që vasha e zgjedhuar të jetë mollë e kuqe, që të këputë, ose lule e hershme që të zbukurojë kallpakun. Por vajza e dëshiruar mbetet e paarritshme, sepse prindërit e saj kanë ndërmend ta martojnë për një djalë tjetër, të zgjedhur prej tyre. Ka shumë këngë të tjera popullore, në të cilat vajzat krahasohen me mollët. Dhe kjo nuk është e rastit. Për bullgarin molla mishëron bukurinë tradicionale të vajzave – faqe të kuqërreme dhe fytyra e bardhë. Ato shenje të mollës në traditën popullore simbolizojnë shëndetin.

Molla e pjekur e kuqe për bullgarin ka një kuptim më të thellë. Konsiderohet, se kjo është një nga shenjet se vajza është gati për martesë. “O moj vash e bukur Stojanko, sot në mbrëmje do të dërgoj krushqit.” Kështu djali i paralajmëron të dashurën se krushqit do të shkojnë që ta marrin atë nuse. Në traditën e popullit molla është edhe shenja dasmore. Mollë ka mbi flamurin e dasmës dhe në mesë të buqetës së nuses. Në një këngë tregohet, se një beqar syzinj fton vashën të kërkojë në gjinjtë e tij nën këmishë mollën e fshehur aty pranë zemrës. Në të ka një unazë martese. Kështu djali i drejton vajzës propozim për martesë.

Rrushi është një shenje dashurie. Ftua, që piqet gjatë vjeshtës së vonshme, mishëron pjekurinë e gruas. Kjo simbolikë haset edhe në parashikimet e vajzërisë për martesë. Në të, ftua e pjekur vjen të sugjerojë se mosha e vajzës është pak e kaluar për martesë.
Ka një këngë, në të cilën vajza duke përshkruar të dashurin tregon, se shpirti i tij e mban erën e shermashekut pranveror dhe të ftoit vjeshtor.

Autore: Rumjana Panajotova
Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova