Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Ritualet e festave të dhjetorit fillojnë me homazhe për tre shenjtorë

“Shën Varvara vlon, Sava pjek, Nikolla i pret mysafirët”

Foto: arkiv

Në Ditën e Shën Varvarës më 4 dhjetor fillon një sërë festash, të cilat në traditën bullgare shoqërohen me shumë besime dhe zakone. Sipas legjendës, Shën Varvara ka lindur në trojet e sotme bullgare, në fshatin Eleshnica, i quajtur në atë kohë Iliopolis. Shenjtorja nderohet si mbrojtëse e fëmijëve nga sëmundjet, më së shpeshti nga fruthi. Ekziston një besim se fëmijët duhet të kërcejnë gjithë ditën, kështu që Varvara të mos i gjejë. Në Bullgarinë Perëndimore kjo ditë quhet Krishtlindjet Femërore –këtë ditë vajza të maskuara, me çanta të varura mbi supe, shkojnë nëpër shtëpi dhe, si kolendarët, këndojnë këngë me urime për shëndet dhe pjellori.

Të nesërmen, më 5 dhjetor, kisha nderon Shën Savën - themeluesin e vendbanimit më të vjetër të banuar deri më sot e kësaj dite nëTokën e Shenjtë e njohur si Manastiri i Shën Savës. I lindur nga prindër fisnikë në Kapadokia në shekullin IV, Sava, 18 vjeç, u vendos në një manastir, ku u arsimua dhe u bë murg. Në kërkim të vetmisë dhe përkushtimit ndaj Zotit, ai u nis për në Shkretëtirën e Jordanit dhe jetoi në një shpellë të treguar në ëndërr. Pas vdekjes së prindërve, Sava mori një trashëgimi të pasur, me të cilën ndërtoi disa manastire, spitale dhe dy bujtina. Si udhëheqës shpirtëror i manastireve, Sava u mësonte besimtarëve që vinin butësinë, përulësinë, heshtjen dhe besimin te Zoti.

Në përfytyrimet e bullgarëve shpesh Shën Sava duket si një grua dhe ritualet këtë ditë kanë të bëjnë me martesën e vajzave dhe lindjen e fëmijës së dëshiruar. Kulmi i këtij rituali para festave të Vitit të Ri është më 6 dhjetor, kur kremtojmë Shën Nikollën e Mirës - shenjtori mbrojtës i marinarëve, peshkatarëve, bankierëve dhe tregtarëve.

Në besimet popullore, Varvara është motra e Savës dhe Nikollës, prandaj festat popullore kanë mbledhur elemente pagane dhe të krishtera. Kjo triadë ka lindur proverbin bullgar “Shën Varvara vlon, Sava pjek, Nikolla i pret mysafirët”.

Më shumë hollësi për traditat dhe çfarë duhet vënë në tryezë gjatë festave mund të lexoni në botimin nga koleksioni i Radio Bullgarisë Nga Varvara deri në ditën e Shën Nikollës – zakone, rite dhe ushqime rituale.

Përpiloi: Elena Karkallanova

Përgatiti në shqip: Vesella Mançeva



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Rruzarja e festave të dhjetorit fillon me ditët e shenjtorëve Varvara, Sava dhe Nikolla

Filloi një seri festash të mrekullueshme gjatë muajit dhjetor, të cilat do të na çojnë drejt dritave dhe momenteve të përbashkëta të rehatisë dhe dashurisë me njerëzit më të afërt në prag të Krishtlindjeve. “Varvara gatuan, Sava pjek,..

botuar më 23-12-05 2.55.MD

Kontributi i Bullgarisë në luftën për Pavarësinë e Shqipërisë

Para 111 vitesh më 28 nëntor 1912 bullgarët pritën me respekt shpalljen e Pavarësisë së Shqipërisë, ndërsa një vit më vonë – më 29 korrik 1913, Pavarësia e shqiptarëve u njoh nga ndërkombëtarët me vendim të Konferencës së Ambasadorëve në Londër...

botuar më 23-11-28 8.35.PD

Kreshmët e Krishtlindjes - 40 ditë pastrim shpirtëror para Lindjes së lavdishme të Krishtit

Më 15 nëntor fillon kreshma e dytë më e gjatë në traditën tonë ortodokse, e cila përbën një përgatitje për kremtimin e Lindjes së Zotit Jezu Krisht. Konsiderohet se, edhe pse zgjat 40 ditë, kreshma e Krishtlindjeve nuk është aq e rreptë sa..

botuar më 23-11-15 6.10.PD