Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Çorapet tradicionale bullgare zbulojnë sekretet e tyre

Foto: “Kruger-Nikollov-1922”

Vatrat e kulturës, pjesëmarrës individualë dhe klube pensionistësh nga 62 vendbanime në Bullgari morën pjesë në konkursin online "Çorape shumëngjyrëshe", organizuar me rastin e 100 vjetorit nga themelimi i vatrës së kulturës “Kruger- Nikollov-1922” në fshatin Peshtera, rrethi i qytetit Pernik, në Bullgarinë Perëndimore. Ideja e organizatorëve qe, që të mund të prezantohen çorape autentike nga i gjithë vendi.

Nga e gjithë pasuria e elementeve të kostumit tradicional, çorapet  janë zgjedhur jo rastësisht: Ato janë pjesa e larmishme nga veshja popullore dhe në çdo një çorape, si dhe në qëndismat bullgare, është koduar simbolika. Çfarë është karakteristike për çorapet nga krahinat e ndryshme folklorike të Bullgarisë?

“Nga koleksioni i pasur i fotografive, i cili më qe dërguar, vihet re se dominojnë motivet florale  -kryesisht trëndafila dhe figura gjeometrike-tregon Stojan Stojanov, sekretar i vatrës së kulturës. Ka dhe shembuj të tjerë, të cilët më bënë përshtypje - çorape me rruaza, me motive të mëdha të ndërthurura me figura gjeometrike, me flutura të qëndisura, kafshë dhe bimë.”

Çorapet më të vjetra, të treguara në konkurs, janë nga fshati Alino - rrethi i Sofjes - më shumë se 120 vjet, ka të tjera të cilat janë në më shumë se 100 vjeç. Zbukurimet, motivet dhe ngjyrat bëjnë përshtypje me larminë e tyre. Kjo po kështu nuk është e rastit: pjesa më e madhe e fotografive të dërguara janë të çorapeve festive.

“Këto janë çorape, të cilat janë përdorur në kohë të dasmave dhe të tubimeve, Pikërisht prandaj dhe njerëzit i kanë ruajtur. Çorapja e përditshme e zakonshme më shpesh është e zezë tek gratë dhe e bardhë tek burrat e rinj - sqaron zoti Stojanov. Gjatë viteve modelet dhe figurat ruhen, por ndryshojnë ngjyrat. Përveç çorapeve prej leshi paraqiten dhe çorape prej materialeve të tjera, kurse ngjyrat, me të cilat është ngjyrosur leshi në të kaluarën, bëhen më të spikatura. Ndjenja për estetikë e detyron bullgaren me mjeshtëri të gërshetojë elementet e çorapeve me pjesët e tjera të veshjes tradicionale.

“Është dashur që të kenë diçka të përbashkët me veshjen, sepse harmonia është e rëndësishme. Nuk mund të vishet një veshje popullore në ngjyrën e kuqe dhe të vishet një çorape në ngjyrën e verdhë ose në ndonjë ngjyrë tjetër - thotë bashkëbiseduesi ynë. Ka pasur një sinkron  midis ngjyrës së veshjes popullore dhe ngjyrës së çorapes, por kjo ka qenë shumë individuale për çdo një grua, e cila ka mbajtur kostumin”.

Stojan Stojanov shpreson që konkursi “Çorapet shumëngjyrëshe” të bëhet i përvitshëm, që të mund njerëzit të kërkojnë dhe të tregojnë shembuj të cilët bëjnë një përshtypje edhe më të madhe. Vet ai pronëson një koleksion të madh e të pasur prej çorapeve nga fshati i tij i lindjes. Çfarë informacioni është i koduar në to si një pjesë nga veshja tradicionale?

“Në fshatin Peshtera ka disa lloje çorapesh. Një palë janë peshqesh nga nëna për vajzën e saj, për kohën, kur ajo do të bëhet nuse, si një simbol i pjellorisë. Lloji tjetër janë “Sytë e vjehrrës”-me elemente të paraqitura prej luleve. Ato vjehrra ia jep nuses së saj gjatë kohës së dasmës. Të tretat janë çorapet lara-lara me ngjyrat e ylberit, kurse lloji i katërt janë kryesisht të kuqe, mbi të cilat janë qëndisur lule dhe kafshë. Në të është koduar spastrimi nga e keqja, që të mund ti mbajë gruaja me shëndet dhe fat”.

Këtu mund të shijoni pasurinë e papërsëritshme të çorapeve tradicionale bullgare:

Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva


Foto: “Kruger-Nikollov-1922”



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Tanja Dimitrova me bashkëshortin e saj Dimitër Dimitrov dhe djalin e tyre 2 vjeçar

Tanja Dimitrova, SHBA: Kemi nevojë të mbajmë gjallë shpirtin bullgar brënda vetes

Kur arrin të përmbushësh ëndrrën e fëmijërisë dhe të ndërtosh, duke ruajtur rrënjët bullgare përtej oqeanit, kënaqësia vjen si një dhuratë. Tanja Dimitrova është një valltare profesioniste dhe koreografe e përkushtuar, e cila arrin të ndezë dashurinë për..

botuar më 23-12-04 7.05.PD
Ansambli Folklorik

Një ekspert softuerësh ruan dhe zhvillon traditat e një prej ansambleve folklorike bullgare më të vjetra në Gjermani

Ashtu si shumë vende të tjera evropiane, edhe Bullgaria ka qindra mijëra qytetarë të saj që kanë zgjedhur të jetojnë jashtë vendit. Përgjithësisht, mund t'i ndajmë në dy lloje - emigracion i vjetër dhe i ri. Arsyet për të përfunduar jashtë vendit,..

botuar më 23-11-30 7.10.PD

Qëndismat bullgare si frymëzim në jetën moderne

Qëndismat bullgare frymëzojnë që prej shekujsh. Shumëllojshmëria e elementeve të tyre është shprehje e shpirtit të pasur dhe talenteve artistike të gruas bullgare dhe mishëron kërkimin e vazhdueshëm të së bukurës. Prej pesë vitesh, Marija Gergova me..

botuar më 23-11-25 11.25.PD