Günün Programı
Yazı Boyutu
Bulgaristan Ulusal Radyosu © 2024 Tüm hakları saklıdır

Bütün dünyayı giydiriyorlar, ancak çıplak geziyorlar- eller için foklor inançları ve deyimler...

БНР Новини
Photo: BTA

İnsan vücudunun diğer bölümleri olduğu gibi, insan elleri sadece sıradan bir nesne değil, geleneksel kültürde bir semboldür. Eller, insanı hayvanlardan ayırt ediyor: insan elleriyle toprağı işliyor, hayvanlarını yetiştirebiliyor, kendine kıyafet ve güncel hayat için yararalı nesneler dikebiliyor, ayrıca yemek de hazırlayabiliyor. Sembolik olarak, eller doğayı değiştirebiliyor ve insan dünyasını yaratabiliyor ve bu dünyayı ayakta tutabiliyor.
İnsan ellerine adanmış birçok atasözü ve deyim var. “Altın elleri var” deyimi, genelde becerikli bir kişi olarak söylenir. “Elinden geliyor, becerikli elleri var deyimleri bazı insanlar için söylenir. “Kollarını sıvamak”ise işe koyulmak anlamını taşıyor. Birisi için, o filâncanın sağ eli dendi mi, demek ki, o kişinin en yakın yardımcısıdır. “İki sol eli var” dendiği zaman beceriksiz biri için söylenir. “Bu işte ellerini bırakmış “ deniyorsa, demek ki, iş iyi yapılmamış...
Eller bazen çömertliğin ve başkalarına verebilme, paylaşmanın da sembolüdür.

“Sağ elin verdiğini sol elin görmesin” atasözü çok yaygındır.

Ayrıca, “ Sadece elle değil, gönülden vermen gerekiyor.

Bazen “ onun parmakları seyrek” denir halk arasında...Ellerle ilgili birçok bulmaca da var. Mesela:” Bütün dünyayı giydirirler, ancak çıplak gezerler.... İki kardeş, beşer oğlanla bir samanlığı doldururlar. Nedir o ? Bunlar eller ve parmaklardır...
Noel bayramı geldiğinde ise “Koledari” grubunun başkanı, evin becerikli hanımın ellerinden çöreği alır ve özel ev hanımın elleri için Tanrıya şükür eder.
Ailelerde en yaşlının eli öpülür. Saygı ifadesi olarak. Yeni gelin, kaynanaya ve kaynatanın elini öperek yeni eve girer, Bununla birlikte Türkçe’de “Helva kapanı” olarak bilinen “ Sirni Zagovezni” gününde gençler daha yaşlılardan af dilerler ve ellerini öperler...

Halk şarkılarında güzel kızlar ve gelinler “beyaz elleriyle” ünlüdür. Bir müslüman efsanesinde Hazreti Muhammed’in kızı Fatima anlatılır. Bir gün evde Fatima yemek yaparken eşi Ali genç bir kız ile eve gelir. Ali bu genç kızı ikinci eş olarak almayı düşündüğünü söyler. Fakat Ali ve Fatma çok yakında evlendikleri için Fatma bunu hiç beklemez. Eşinin bu davranışından dolayı Fatima yemeği karıştırdığı kaşığı elinden düşürür ve yemeği kendi eliyle karıştırmaya devam eder. Fakat eli hiç yanmaz. Bu mucizeden sonra Ali, ikinci eş almaktan vazgeçer ve kızı anne babasının evine gönderir... Bugün de hem Müslümanlar, hem de Hıristiyanlar tarafından Fatima’nın eli kutsal olarak sayılır ve bir nazarlık olarak taşınır...

Çeviri: Şevkiye Çakır


Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Kategorideki diğer yazılar

Plovdiv Uluslarası Gaydacılar (Tulumcular) Konferansına ev sahipliği yapıyor

Yerli ve yabancı gayda (tulum) çalgıcıları ve müzik eğitmenleri 8 ile 10 Mart tarihlerinde Plovdiv’de bu geleneksel enstümana adanan uluslararası konferansa katılacak. 10 Mart- Uluslararası Gayda Günü  12 yıl önce kutlanmay abailandı. Bu enstürmana..

Eklenme 08.03.2024 16:23

Geleceğe, güzelliğe dair umudun sembolü – martenitsi veya Rodop baynitsileri

Bulgaristan’da Martenitsa’nın baharın müjdecisi olduğu ve karanlığı kovduğu kabul edilir. Her yıl bir Mart’ta Bulgarlar memleketlerinden uzakta olsalar bile, sağlık ve refah dilekleriyle akraba ve dostlarını bükülmüş beyaz ve kırmızı iplerle süsler...

Eklenme 01.03.2024 06:05
Darina Slavova ve Stefka Zdravkova

Kiçka Savova’nın şarkıları öğrencilerin sesinde can bulacak

22 Şubat’ta ünlü Bulgar halk şarkıcısı Kiçka Savova’nın doğumunun 90. yılı tamamlanıyor. Trakya halk şarkılarının en belirgin sanatçısı olarak bilinen Savova, bu önemli gününde anılıyor. Onu hayattayken tanıyanlar, yetenekli, iyi ve..

Eklenme 22.02.2024 06:30