Günün Programı
Yazı Boyutu
Bulgaristan Ulusal Radyosu © 2024 Tüm hakları saklıdır

“Çocuk bulunmayan evde bereket yoktur”

Lozen köyünde “Babinden” bayramı

Birçok halk bayramı gibi Bulgaristan’da Babinden de iki tarihte kutlanır – ilkin 8 Ocak tarihinde, sonra 21 Ocak’ta. Geleneksel görüşe göre, su ritüelleri ile ilişkili Yordanovden,  İvanovden, Babinden bu üç bayramın sonuncusudur.

Bulgar Ortodoks Kilisesi Gregoryen takvimini kabul ettiğinde ve kiliseler ile ilgili bayramlar 13 gün ileriye alınıyor. Bazı yerleşim yerlerinde eski tarihinde kutlamayı tercih ederler. Bunların  arasında Sofya yakınlarında Lozen köyünden kadınlardır. Lozen Dağı'nın eteklerinde yer alan köy, başkente 17 km uzaklıktadır. Buradaki insanlar eski gelenekleri koruyorlar.
Babinden bazı güncellenmiş unsurları olsa da korunmaktadır. Bugün, ritüeller genç annelerin, yaşlı kadınların ve çocukların toplandığı okuma evinde düzenlenmektedir. En önemli katılımcılar ünlü halk şarkıcısı Snejka Borisova yönetimindeki folklor grubunun üyeleridir. Babinden hakkında bakın neler anlatıyor:

“Bu, yeni bir hayatın başlamasına yardımcı oldukları için ebelerin kutsal işlerine sonsuz saygıyı andıran çok güzel bir bayramdır. Babinden bayramı, kendimi bildim bileli Lozen’de kutlanır ve eski tarihte kutlanır. Her yerde olduğu gibi, geçen yıl çocuklarını doğuran genç anneler, büyükannelere ellerini yıkamak için su döker ve bir havlu ve sabun hediye eder. Büyükanneler ise çocuklara kırmızı şekerlerin bağlandığı boncuk, sarımsak ve genellikle bir maden paradan oluşan bir nişan hediye ederler.

Daha önce, Lozen'de bir doğum evi olduğunda, orada çalışan ebeyi davet ederdik. Bugün, köyümüzdeki çocuk doktorunu davet ediyoruz. Her gelin bir şeyler hazırlar – pideler, tatlılar. Ondan sonra “Babino” horonu  oynarız, şarkılar söylüyoruz. Gelinler, yaşlı kadınlar horona tutulur, gerçekten çok eğlenceli oluyor. Bugüne kadar, geleneğe göre bütün bu törene sadece kadınlar katılıyor. Bir erkek katılmaya karar verirse, hoş gelmiş olur, ancak bunun bir kadın bayramı olduğu bilinir.”

Eskiden Lozen köyündeki ebe nine yıl içinde doğan çocukları ziyaret edermiş, onları ritüel bir şekilde yıkar, elleri ile yaptığı renkli boncuk bağışlar. Şimdi bu ritüe4ller okuma evinde yapılır. Şeker ve sarımsağı mavi ve beyaz veya kırmızı ve beyaz ipliğe bağlamak da bir geleneğimizdir. Başka yerlerde, büyükanneler tereyağı ve bal, yün bağışlar.

Snejka Borisova, yıllardır katıldığı  “Filip Kutev” Ulusal Folklor Topluluğu ile birlikte Babinden ile ilgili birçok neşeli anları hatırlıyor:

“Filip Kutev” topluluğunda çalışırken, Trakya folklor bölgesindeki gelenekleri gösteren “Babinden” başlıuklı bir temsilimiz vardı. Orada, bir erkek bayrama müdahale etmeye çalışırdı, ancak kadınlar onu kovmaya başlardı,çekiştirirdi, o da sonunda iç çamaşırı ile kalırdı. Biz Lozen’de öyle erkekleri kovalamayız, onlarla dalga geçtiğimizi hiç görmedim.  Ama başka yerlerde böyle bir gelenek olduğunu biliyorum.

“Babinden” bayramını hem topluluk ile hem başka ses sanatçılarla birlikte kutluyoruz. “Filip Kutev” kuruluş kadrosunda bazı büyük isimlerle çalışmak benim büyük şansımdı. Bazıları artık emekliydi, örneğin Verka Siderova. Onun Babinden'i kutlarken gerçek bir gösteri yaparak çok aktif olduğunu anlatıyorlardı. Geçmişin anılarını dinlemek çok ilginçti.O gün, torunları olan şarkıcılar bir sofra hazırlıyordu.  

Bu ilk şarkıcılar folkloru yüreklerinde taşırlardı, gelenek ve göreneklerini içlerinde taşırlardı. Bunun öğrenilemeyen bir şey olduğuna inanırım.  Geleneklerin korunduğu Lozen'de doğduğum için çok şanslıyım. Onlarla büyüdüm.


Fotoğraflar: özel arşiv

Türkçesi: Müjgan Baharova



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Kategorideki diğer yazılar

Deyan Dençev: Her müzik aletinin canı var

Razgrad’lı kemençe ustası Deyan Dençev, yurtta olduğu gibi yurt dışında da ün yapmış bir isim. Daha ikinci sınıf öğrencisiyken halk müziğine has bu yaylı müzik aletini eline alan, daha sonra Şiroka Lıka Folklor Sanatları Okulu’ndan mezun olan..

Eklenme 11.10.2023 10:15

Vidin "Mavi Tuna" Festivali, Bulgaristan'ın dört bir ucundan halk sanatçıları bir araya getiriyor

Vidin, üst üste dördüncü yıldır "Mavi Tuna" Uluslararası Folklor Festivali ’ne ev sahipliği yapıyor. Şehrin Tuna Parkı'ndaki etkinlik, 3 Eylül Pazar gününe kadar devam edecek. Festivalin amacı, Bulgar folklorunu, yaşam tarzını, kültürünü..

Eklenme 02.09.2023 14:10

Bugün 29 Nisan Dünya Dans Günü

14’üncüsü düzenlenen Dünya Dans Günü dolayısıyla Bulgar, Kuzey Makedon, Türk ve Yunan folklor toplulukları Güneybatı Bulgaristan’ın Gotse Delçev şehrinde yarışacaklar. Program 29 Nisan, saat 17.00’de toplulukların geleneksel gecidi ile merkez..

Eklenme 29.04.2023 07:15