Plovdiv Üniversitesinden Pskoloji Bilim Dalı Uzmanı Prof. Veselin Vasilev, çağdaş dünyamızda olumsuz demografik eğilimlerin yeni birşey olmadığını kaydetti. Bu nüfus erimesi Bulgaristan için de geçerli.

Bulgaristan açısından baktığımızda durum hiç de şaşırtıcı değil. Koronavirüs kısıtlamaları ve kapanmalar ardından yeni bebeklerde patlama olacağı tahminleri gerçekleşmedi, ölümlere karşın doğum oranları hala negatif göstergelerde seyrediyor.

Başkentte nüfus artışına dair belirtiler bulunsa da, bazı rakamlar özellikle endişe verici ve sosyal sisteme olumsuz etki yaratan nitelikte oluyor.

Sosylog Nevena Germanova :”Tek nüfus göstergesi çalışmayan kesme çalışan nüfus oranını gösteren demokgrafik bağımlılığı ölçüyor” dedi. BNR’ye konuşan Germanova, Sofya’da çalışma yaşında 100 kişiye 48 çalışmayan düştüğünü kaydetti. Demografik yer değiştirme olarak adlandırılan olgu da endişe verici. Verilere gore iş piyasasından çıkan her 100 kişinin 72 kişi tarafından değiştirildiğini  gösterdi.

Güncel tahminler başkentte nüfusun 2050 yılına kadar değişmeyeceği yönündedir. Hatta nüfusta hafif azalma bile bekleniyor. Bu veriler göz önüne alınarak, iç kesimlerden göç de azalırken, genel şehir planlamasına uygun yeni bina ihtiyacına ne gerek var, sorusu da gündeme geliyor.

„Bu planlamada, bazıları hala kullanılmamış olan konut bölgelerini içeren ciddi bir kaynak var”. Şehir bilimci Emil Hristov, bu konut bölgeleri kullanılırsa, ne kadar insan alacağı düşünülmüyor, dedi ve bunu problem olarak öne sürdü. 

Son şehir planlaması değişikliği 2009 yılında yapıldı. Bu yeni şemaya göre çok yeni binalar kuruluyor, gerek olmamasına rağmen, ruhsatlı ve yasal konut binaları inşası sürüyor.

Hrisov’a göre,  Başkentte şehir planlamasında eski binaların yenilenmesine ağırlık verilmelidir.

„Eski konut fonu çok yıpranmış durumda. Yapı olarak da, enerji olarak da yenilenmesi çok önemli. Deprem riski açısında yaptığımız incelemeler “panel blok” olarak bilinen bina yapılarının kritik olmadığını saptadık. Merkezde bulunan daha eski binalarda durum ciddi ve orada sağlamlaştırma ihtiyacı bulunuyor. Onlar eski mevzuat şartlarına uygun yapıldığı için, günümüzde riskli bina olarak karşımıza çıkıyor”.

Şehir planlaması uzmanı Başkent Belediyesinin konut stratejisine daha ciddi dikkat çevirmesini önerdi. Yıllardan beri konuşulsa da, günümüzde böyle bir strateji yok.

„Sosyal konutlara ihtiyaç duyan kişilere destek verecek bir model düşünülmeli. Genç aileler, yaşlılar ve engelli vatandaşlara kolaylıklar sağlayacak bir konut programına ihtiyaç var. Belediye kiralarına yerleşme prosedürü kolaylaşmalı ve belediyenin kiraya verdiği evlerin sayısı arttırmalıdır.

Şu an Sofya AB çapında en az belediye veya sosyal konutu olan şehirdir”.

Yoan Kolev /Radio Sofia ve BNR Plovdiv röportajları/

Çeviri: Sevda Dükkancı