Hazineden para rezervinin bir kısmını özel bankalarda depozitoya koyma fikri çelikili tartışmalara yol açtı. Bu öneriyi sunan Maliye Bakanı Simeon Dyankov, bu şekilde devlet bütçesinden paraların daha fazla gelir sağlayacağını vurguladı. Başbakan Boyko Borisov, teklifi şu sözlerle destekledi: “bütçede kriz ve bütçe açığı varken, iki ihtimal olabilir- ya rezervi kullanacağız, ya da kredi çekeceğiz”. Karar kesin olmamakla birlikte, sonuçlar bu yıl bütçenin dengeli olup, olmayacağına bağlı.

Bakan Dyankov’un teklifi geniş tartışmalara yol açtı. Bir yandan eleştirenler, öte yandan destek verenler de çoktu. Mali uzmanlar ve ekonomik analizatörler çelişkili konuştu. Faizi % 6 olan ticaret bankalarına bütçeden paraları mevduata geçirme kararından vazgeçilmesiyle, ülke milyarlarca leva kardan mahrum bırakıldı. Mali uzman Andrey Prımov, devlet paralarının sadece Merkez Bankası tarafından yönetilmesine dair iki nedeni ileri sürdü: “Bulgar Merkez Bankası, ticari bankalardan farklı olarak bu kadar büyük çaplı para rezervini yönetebilen tek mali kurumdur. Bu paralar ayrıca özel yasayla kontrol edilir. Devlet kaynaklarının yönetiminde riskin asgariye indirilmesi de önemli. Merkez Bankası, devlete ait para rezervinin başka bankalara mevduat olarak yatırılmasına karşı çıkarken, bunun ülkede geçerli para kurulu şartlarına da aykırı olduğunu savunuyor.

Merkez Bankanın başkan yardımcısı Kalin Hristov da, devlet rezervi kaynaklarının bu bankada kalmasının doğru olacağını savunuyor. Hristov “bu paraları ticari bankalara yatırırsak, devlet kaynaklarıyla özel kişilerin kredilerini refinanse etmiş olacağız” diyor. Maliye eski bakanı Plamen Oreşarski de, daha fazla faiz kazanmak uğruna hazine kaynaklarınin ticari bankalara mevduat hesaplarına aktarılamsına karşı çıktı. Oreşarski, yüksek faizlere kapılırken, ana paranın bir bölümünü kaybetme riski olduğunun altını çizdi.
Ülkenin eski başbakanlarından İvan Kostov “hazinenin ana rolü, gelir ve kazanç getirmek değil, devletin mali istikrara güvence olmaktır” şeklinde kesin konuştu.

Hazineden mali kaynakların bir kısmının faiz için ticari bankalara aktarılması ne tür riskleri beraberinde getirebilir?
“Bu paraları varsayım itibarıyla dondurulmuş değil. Onlar hükümetin hizmetine kullanılabilir, diyor Andrey Prımov. Bugünkü ortamda bu paraları ticari bankalara aktarmakla riskler de artıyor. Bir yandan özel kredi kurumları daha düşük kredi reytingine sahip, öte yandan Bulgaristan’daki özel bankalarda aşırı likidite var. Yani onların da bu hazine paralarına ihitiyacı yok.

Türkçesi: Sevda Dükkancı