25 sene önce Bulgaristan’a Fransa Cumhurbaşkanı François Mitterrand resmi ziyarete geldi. Miterrand, o zamanki devlet başkanı ve komünizm lideri Todor Jivkov’dan başka Bulgaristan Bilimler Akademisi’nden bilimadamları, Sofya Üniversitesi’nden öğretim üyeleri ve öğrenciler ile görüştü ve Sofya’daki Fransız Lisesi’ni ziyaret etti. Fransa’nın Büyükelçiliği’nde bir kahvaltıya kendisiyle görüşmek üzere aralarında gelecek cumhurbaşkanı Jelü Jelev’in de bulunduğu 12 Bulgar entelektüel kişi ve muhalif davet edildi. Fransa Cumhurbaşkanı François Mitterrand ile bu çalışma kahvaltısı, ülkemizin en yeni tarihinde demokratik değişikliklerden önce en önemli anlardan biri olarak kalıyor.

1989 yılındaki olaylar, zor ama gerekli ekonomik ve siyasi reformlar yolunda giden ülkemizin çehresini değiştirdi. Bundan çeyrek yüzyıl sonra üç Bulgar cumhurbaşkanı Jelü Jelev, Georgi Pırvanov ve Rosen Plevneliev, François Mitterrand’ın Bulgaristan’daki ziyaretinin yıldönümü münasebetiyle Fransa’nın Büyükelçiliği’nde bir çalışma kahvaltısına katıldı. Yıldönümünün kaydedilmesi için Fransa Avrupa İşleri Bakanı Thierry Repentin de geldi. Sofya Üniversitesi’nde ise geçiş döneminin sonu, Avrupa’ya bütünleşme ve vatandaşların mobilizasyonuna adanan üç yuvarlak masa toplantısı yapıld.

Sofya Üniverstiesi Rektörü Prof. İvan İlçev, Fransa Cumhurbaşkanı François Mitterrand’ın 25 yıl önce tam Sofya Üniversitesi’ne geldiğinin tesadüf olmadığını söylüyor ve şunları açıklıyor: “Bu, geçen yüzyılın 80’li yıllarının ikinci yarısındaki Sofya Üniversitesi’nin merkezlerinden biri olduğu kamusal heyecanın bir ifadesiydi. O zaman hepimiz tam olarak nasıl bir değişiklik aradığımızı bilmiyorduk, ama bunun gerekli olduğunu biliyorduk. Burada Bulgaristan’ın ve Bulgar toplumunun geleceği için varyantlar görüşülüyordu. Burada değişiklik amaçlayan ilk teşkilatlardan bazıları kuruldu. Sofya Üniversitesi’nin öğretim üyeleri ve öğrencileri, o zaman ortaya çıkan çok sayıdaki sivil topum örgütlerinin temelindeydi.”

Prof. İlçev, Sofya Üniversitesi’nde yapılan ve hükümetin istifasını isteyen öğrenci protestosuna da değindi. Kendisi, öğrenci eylemlerinin Bulgar toplumundaki farklı değerlendirmelerine rağmen protestonun, Sofya Üniversitesi’nin entelektüel görüş farklılığı yeri olmaya devam ettiği anlamına geldiğini söyledi.

Bulgar öğrenciler önünde konuşan Fransa Avrupa İşleri Bakanı Thierry Repentin işte neler belirtti: “25 sene önce ülkeniz, iktidar tekeline reform uygulamak yerine Bulgaristan’ı yoksulluk içinde tutmayı ve halka karşı güç kallanmayı tercih eden bir parti tarafından yönetiliyordu. Ama buna rağmen 1989 yılında Sofya’da Fransa Cumhurbaşkanı François Mitterrand, Bulgar-Fransız ilişkileri tarihinde kalan çalışma kahvaltısında bazı Bulgar entelektüel kişi ile görüşmesinde umut ışığı gördü. Kendisiyle görüşmesinde Bulgar öğrencileri, sorularına parlak cevaplar verdi. Aylar sonra tam bu nesil, Todor Jivkov’un iktidardan düşürülmesinin sadece hızlı geçecek bir olay olmayacağından ve komünizm rejimine daimi ve kesin olarak son verileceğinden emin olmak için sokaklara döküldü. Fransa Cumhurbaşkanı François Mitterrand’ın ziyareti, iki ülkemiz arasındaki ilişkinin pekiştirilmesi ve kültürel ve entelektüle yakınlığımızın gösterilmesi için katkıda bulundu. Şu anki Bulgaristan ziyaretimin amacı da aynıdır. Biz, AB sınırları içerisinde ortak siyasi bir projenin parçasıyız. Söz konusu projeyi Fransa’da ve Bulgaristan’da birlikte hayata geçirmeliyiz. 25 sene önce hiç kimse ülkelerimizin, tek bir birliğin parçası olacağını tasavvur bile edemiyordu. Geçen 25 yıl içinde Bulgaristan ciddi yapısal ve siyasal değişiklikler yaşadı. Bunun sayesinde ülkeniz 2007 yılında AB’ye katılabildi. Avrupa entegrasyonu süreci devam ediyor. Bunun sayesinde daha güçlü bir Avrupa kurulacak ve sınırlarındaki ülkelerde yaşam standardı seviyesi arasındaki farklar kaybolmalı. Eminim ki uluslararası planda kendi yerini savunabilen, Avrupa vatandaşlarını ekonomik sarsıntılardan koruyabilen ve her üye ülkede demokrasiyi ve vatandaşlık özgürlüğünü garantileyebilen bir Avrupa’ya ihtiyacımız var.”

Türkçesi: Rayna İvanova