Ukrayna’da yaşanan kriz, Bulgaristan’a yönelik gaz tedariklerinin güvenliği konusunu gündeme getiriyor. Başbakan Yardımcısı bu konuda uyarırken gaz kanyağı yedeklerine ilişkin tam kapsamlı incelemelerin yapılması talimatını verdi. Bundan sayılı günler önce “Gazprom” şirketi de Avrupa’ya yönelik gaz naklinde kesintilerin olabileceğine dair uyardı. Ukrayna’nın Bulgaristan Büyükelçisi Mikola Baltaji de Kiev’in Bulgaristan’a sıkıntısız gaz teminini tek başına garantilemek durumunda olmadığı açıklamasında bulundu. Her taraftan böyle açıklamalar gelirken akıllarda 2009’da yaşanan gaz krizinin tekrarlanması tehlikesi var mı sorusu oluşuyor.

Ukrayna’daki krizin Bulgaristan’a getirdiği esas riskler, ülkemizin Rus gazına olan sıkı bağımlılığından kaynaklanıyor. Hem Bulgaristan, hem Avrupa için esas risk, Rusya’nın her an “vanayı kapatabileceğinde” gizlidir. Enerji uzmanı ve Bulgaristan’ın eski Rusya Büyükelçisi olan İliyan Vasilev “Böyle bir tehlike ortadadır ve Rusya’nın AB ile görüşmelerinde gaz kozunu kullanması ihtimali mevcuttur” dedi ve şunları da ekledi:

“Tabii bu Rusya için de riskli bir girişim olur, çünkü 2009 yılındaki son kesintiden sonra durum çok değişti. Şimdi Rusya, artık bu nüfuz mekanizmasına sahip değildir. Buna rağmen doğal gaz, silah olmaya devam edecek. Gaz naklinin kesilmesi rsikinin artmakta olduğunu söyleyemem” diyor İliyan Vasilev.

Rusya’dan gaz tedariği kısıtlanırsa esas alternatif gaz kaynağı “Çiren” yatağı olacak. Çiren’de yaklaşık 2 aylık ihtiyacı karşılayacak miktarda gaz vardır. Yerli istishal, talebin ancak yüzde 10’luk bölümünü karşılayabailir. Diğer bir alternatif yakıt kaynağı da 1 Ocak tarihinden itibaren Bulgaristan’a nakil imkanını sağlayan Yunanistan bağlantısı olmaktadır. Olağan dışı halde bu bağlantı üzerinden İran ve Türkiye’den gelen gaz miktarları da satın alınabilir. Önümüzdeki hafta içinde Türkiye ile gaz bağlantısına da strat verilecek. Nisan ayına kadarsa Romanya ile gaz güzergaha da devreye girmelidir. Bunun neticesinde alternatif gaz kaynaklarına erişim imkanını bulacaktır.

Gaz telaşının sardığı Avrupa da hızla mavi yakıt yedeklerini oluşturmaya başladı. Polonya, Slovakya ve Macaristan gibi Ukrayna’ya komşu olan devletler ve Avusturya, Sırbistan ve Almanya’da birkaç aylık yedekler mevcuttur. Ukrayna ise 4 aylık yedekler bulunduruyor ve düşük fiyat Mart ayının sonuna kadar geçerli olacağı için şu anda Rusya’dan yoğun gaz alımları yapıyor. Bulgaristan’ın gaz deposu yarıya kadar doludur ve ülkemizin kriz ihtimaline karşı ek yedek oluşturup oluşturmayacağı henüz belli değil.

Çeviri :Tanya Blagova