Bulgaristan vatandaşı önümüzdeki yıl ne gibi şartlarda emekliye ayrılacak? 2014 yılında üçüncü kategorideki çalışanların emeklilik yaşı ve stajının dondurulması muhtemelen tekrarlanmayacak. Önümüzdeki yıla ait bütçe tartışmalarında emeklilik yaşı da yeniden tartışılacak. Demokratik Güçler Birliği /SDS/ hükümetinde eski sosyal bakanı İvan Neykov son on yıl içinde hükümetlerin adımlarını yorumluyor. Neykov’un zamanında 2000 yılında uzun vadeli bir reform planı başlatıldı. Günümüzde Neykov :’ Son on yılda yapılan adım adım erozyon olarak niteleyebilir’ diyor. Öyle oluyor ki erken emekliye ayrılanların sayısı sürekli artıyor. Yaşın artması sürekli durduruluyor, sigorta ödemeleri azalıyor. Bunun sonucunda Ulusal Sigorta enstitüsünde ciddi açık gözleniyor. Düşük emekli maaşların ödenmesi daha uzun zaman devam edecek. Burada sadece sözüm ona bu sene uygulanan emeklilik tatili sırasında 13 bin ila 30 bin kişinin emekli olması beklendiğine işaret edelim. Bu tabi Sigorta enstitüsünün harcamalarını artırırken 9 milyarlık bütçesindeki açığı da artırıyor. Bu bütçenin %53’ünün sigorta ödentilerinden değil, hepimizin ödediği vergilerden sağlanmakta olduğu da biliniyor. Neykov şöyle izah ediyor:
‘Radikal adımları ertelendikçe ki bunların bazıları erkek ve bayanların emeklilik yaşı arasındaki farklıkları eşitlemek, ömrün uzamasıyla ilgili emekliye ayrılma yaşının da yükselmesi, erken emeklilik varyantlarına son verilmesi gibi reformları erteledikçe Sigorta enstitüsüne giren paraların değil %52’si %92 her halde vergilerden sağlanacaktır. Buna artık sigorta sistemi değil, sosyal yardım sistemi demelidir. İşte sigorta sistemimizi neye çevirdik. Popülizme son verme zamanı geldi çattı. Maalesef seçimler yaklaşınca bütün siyasetçiler emeklilik modeli üzerinde oyun oynamaya başlar. Anlar anlamaz herkes bu konuda fikir üretir. Uzmanların sesi duyulmalı aslında. Evet uzmanların önerdiği önlemler popüler değildir, ama daha fazla erteler isek bundan sonraki tedbirler daha da ağır olacak. ‘
Şimdi de sözü ‘Podkrepa’ emek konfederasyonundan uzman Mika Zaykova’nın görüşlerini de alalım. Zaykova’ya göre emeklilik sigorta ödentisinin %1 artırılmasında korkacak hiç bir şey yok. Bunların azaltılması hataydı, diyor. Zaykova puan sisteminin geri dönmesi yanlısıdır. İşte Mika Zaykova’nın sözleri:
‘Benim ve ‘Podkrepa’dan meslektaşlarımın görüşleri iki yönde. Birincisi değişiklikler yavaş yavaş yapılmalı. Gelişmiş Almanya bile emeklilik yaşını yılda bir ay ile artırıyor. Biz ise büyük bir atlayışla. İkincisi - mümkün ise puan sistemine dönelim. Bu sistem dengeleri sağlıyor. Örneğin : Adam 63 yaş 8 ayı doldurmuş, fakat 65 yaşını da doldursa stajı yetmez ise ne yapacak? %0 yaş üzerinde iş bulmak biliyorsunuz, oldukça zor. Bence bu iki yönde çalışmak gerek. Yaş da artsın, staj da ama bu akıcı bir usul ile olsun. Öte yandan büyük, vahim oranda işsizlik oranının göz önünde bulundurmalıyız.’
Hatırlatalım: 2012 yılının başlarında yaş ve sigorta stajı yılda dört ay ile artmaya başladı üçüncü kategori çalışanlar söz konusu. Şimdiki hükümet fakat bir yıllık tatil uygulamaya karar verdi. Bu sene emekliye ayrılmak için erkeklerin yaşı 63, 8 ay, kadınların 60, 8 ay. Staj - erkekler için 37 8 ay. Kadınlar için 34.8 ay.
Türkçesi: Müjgan BaharovaMoldova'nın AB üyeliğine ilişkin, ülke Anayasası’na yazılacak stratejik bir hedef olan referandumun sonuçları, her ne kadar Avrupa şüphecilerine “kıl payı” yaklaşsa da, ülkenin Avrupa yanlısı bakış açısını güçlendirdi. Ancak..
Sofya’da 28 Kasım 1938’da yayınlanan “Besarabya Bulgarları” gazetesinin tek sayısında “Besarabya Bulgarları, Bulgar halk cüssesinin, Bulgar manevi ve kültürel birliğinin ayrılmaz bir parçasıdır ve böyle kalacaklar, zira aramızdaki bağ güçlüdür”..
“Hak ve Özgürlükler İttifakı” , Türkiye’de Bulgaristan’daki erken Parlamento seçimleri için kullanılan 48 000'den fazla oydan yaklaşık yüzde 65'ini ikna edici bir şekilde kazandı. Bu, 46495 kişinin oy kullandığı Haziran seçimlerine nazaran biraz..