‘Stamboliyski’nin fikirlerinden ilham alın, Bulgaristan ve Bulgar halkının yeni yaşam eşiğinde olduğu tarihi anı algılayın. Yerli, il derneklerinde birleşin, birleşik Bulgar Çiftçi Halk Birliği olarak örgütlenin. Güçlü çiftçi örgütleri ile güçlü Cephe vatanı kuralım’.
İşte Çiftçi lideri Nikola Petkov’un 13 Eylül 1944 yılında Sofya radyosunda yaptığı konuşma. Komünist ve çiftçilerin birlikte oluşturdukları ‘ Vatan Cephesi’ koalisyonunun faaliyeti daha bir sonraki yılın ortalarında son buluyor. Nikola Petkov Vatan cephesi hükümetinden dışlanıyor. 1946 yılının ilk baharında ilk Vatan Cephes’ hükümeti, muhalefet ile görüşmelerin suya düşmesinden sonra istifa ediyor. Stalin. Georgi Dimitrov’a / Bulgar siyasetçi, Komünist Enternasyonali 1935 – 1943 yılında genel sekreteri/ muhalefeti çiğneyip, bastırması emrini veriyor. Aynı yaz davalar da başlatılıyor. İlk hüküm yiyen G.M.Dimitrov ülkeyi terk etmesine rağmen ömür boyu hapis cezası alıyor. 71 yaşındaki sosyal demokrat Krıstü Pastuhov’a 5 yıllık ceza veriliyor onun yazdığı iki makale için. 1946 Ekim ayında muhalefet Vatan Cephesi’ni serbest seçim şartları sağlamamasından dolayı suçluyor. Ülke içinde terör grupları kol geziyor, muhalefetin toplantılarını dağıtıyor muhalefet liderlerini öldürüyorlar. Bunları ‘Nikola Petkov’ Çiftçi partisi üyelerinden Mihail Mihaylov anlatıyor: BMR’nun altın fonundan kayıtlar:
‘Seçimler olağanüstü baskı, sahtekarlık ve terör koşullarında düzenlendi. Seçim günü ‘ Narodno zemedelsko zname’ gazetesinde seçim sandıklarından çiftçilerin 24 yandaşı ve seçim gözlemcisinin ölüm ilanları yayınlandı. Sahtekarlığa ve teröre rağmen BZNS bir milyon 300 bin oy kazandı. Buna Birleşik muhalefete verilen oyları da eklemeliyiz, ama onlar azdı. 101 milletvekili seçildi. Parlamento’da mevzuat ve program konusunda acımasız çatışmalar alevlendi. Özellikle Dimitrov Anayasası konusunda. Bu amaçla BZNS ‘Nikola Petkov’ Anayasa konusunda kendi programını ilan etti. ‘
1947 yılının Mayıs ayı sonlarında muhalefet lideri Nikola Petkov Vatan Cephesi’nin Anayasa projesini reddediyor. Hedef Sovyet örneği Anayasa’ya ve totaliter sisteme imkan verilmemesi. Muhalefet parlamentarizm , esas insan haklarının garantilenmesi ilkelerine dayanan proje sunuyor, fakat BRP / komünistler/ çoğunluğundan kesin olarak reddediliyor. 5 Haziran 1947 yılında Büyük halk meclisi Nikola Petkov’un milletvekili olarak dokunulmazlığı iptal ediyor , Askeriye ile birlikte devlete karşı darbe hazırladığı suçlamasıyla Meclis salonunda göz altına alınıyor. Nikola Petkov’a karşı düzenlenen sahte dava ve idam cezası bütün partiye ve muhalefete karşı büyük bir darbedir. İdam cezasının ilan edilmesinden iki gün sonra ‘Nikola Petkov ‘ Çiftçi halk birliğinin yasaklanmasına ait yasa çıkarılıyor.Mihail Mihaylov anılarını anlatıyor:
‘Çiftçi birliğine karşı darbeler Vişinski’nin / Sovyetler Birliği dışişleri komiser yardımcısı/ ziyaretinden sonra bile, partinin Moskova’nın diktesini kabul etmeye razı gelmediğini görünce başladılar. Şahsen Stalin, celladı Vişinski’nnin aracılığı ile Çiftçi Birliğinin likide edilmesi kararı verdi. Nikola Petkov için herkes biliyor ki bir yapmacık dava ile asıldı. Onun örgütü özel yasa ile dağıtıldı, bütün kadro potansiyeli ise kamplara ve hapislere atıldı. Onlar demokrasi adına kurban gitti . ‘
1947 yılının başlarında Paris barış anlaşmasının imzalanması ile muhalefet, Sovyet güçlerinin Bulgar topraklarından çekileceği ve işlerin iyileşeceğini umuyor. Fakat durum iyileşmiyor. ABD, ‘Truman’ doktrini ile Balkanlara ait stratejisini ‘müdahalesiz’ olarak değiştiriyor, buna karşılık Sovyetler Batı Avrupa’da bazı geri adımlar atıyor. Aynı zamanda Moskova’nın talimatları üzere Bulgaristan, ABD’nin desteği ile savaş sonra yeniden yapılanmaya dair ‘Marşal planına’ katılmayı reddediyor.
Bulgaristan ile barış anlaşmasının yürürlüğe girmesinden üç gün sonra, 15 Eylül’de Yüksek Yemyiz Mahkemesi Nikola Petkov’un idam cezasını doğruluyor. Nikola Petkov 23 Eylül’de Sofya merkez ceza evinde asılıyor. 15 Ocak 1990 yılı Yüksek Mahkeme bu cezayı iptal ediyor ve ismi temizleniyor.
Türkçesi: Müjgan Baharova
Jan Videnov hükümetinin fiyaskosu ve Stefan Sofiyanski başkanlığındaki görev hükümeti sona erince, sosyal ve politik istikrar iyileşir ve Bulgaristan uluslararası kurumlar açısından güven tazeler.19 Nisan 1997’de Demokratik Güçler Birliği(SDS) çatısı..
Bu hafta “80 Haftada 80 Yıl” dizimizde başbakan Jan Videnov hükümetinin istifasına yol açan sebeplerinden biri olan banka iflaslarını anlatacağız. 1995 yılında patlayan tahıl krizinin yanı sıra sonraki yılda levanın değer kaybetmesi başladı ve..
Bulgaristan’ın en yeni tarihinde 2 Ekim 1996 günü, cinayete kurban giden ilk başbakanın öldürülmesiyle hafızalarda kalacak. Gerçi bundan yıllar önce yönetilen bir dava sonucu Bogdan Filov, Dobri Bojilov, İvan Bagryanov, Aleksandır Tsankov gibi başka..