Dimo Todorov’un “Dan Kolov Arenada” kitabının tanıtımı, ünlü Bulgar güreşçilerini bir araya getirdi. Aralarında 5 kere dünya ve Avrupa şampiyonu olan Aleksandır Tomov, Olimpiyat, dünya ve Avrupa şampiyonu olan Georgi Mırkov, iki kere Olimpiyat, üç kere dünya ve dört kere Avrupa şampiyonu Petır Kirov ve iki kere Olimpiyat ve üç kere dünya şampiyonu olan Armen Nazaryan vardı. Kitap tanıtımında geçiş yıllarında milli kahramanların çoğunun unutulmuş olduğu, “Dan Kolov Arenada” kitabının ise bu açığın bir parçasını doldurduğu belirtildi. Kitap, ünlü Bulgar güreşçisinin hayatını ve spor başarılarını anlatıyor. Söz konusu kitap sayesinde okurlar, ataları Tryavna kulübelerinden gelen sıradan bir köy oğlanının dünya arenalarına yolunu öğrenebiliyor.

“Bulgaristan, ilk defa dünyada Dan Kolov vasıtasıyla ünlü oldu. 1878 yılındaki Osmanlı Egemenliğinden Kurtuluş’tan sonra komünikasyon gelişmiş değildir. Botev ve Levski Balkanlar’da bilinmektedir. Ama Dan Kolov, geçen yüzyılın 20’li ve 30’lu yıllarında Kuzey ve Güney Amerika, Avrupa, Asya, Afrika ve Avustralya olmak üzere Bulgaristan’ı beş kıtada ünlendiriyor” diye anlatıyor kitabın eleştirmeni Marin Kadiev.

1892 yılında Sevlievo’nun Çadırlii köyünde dünyaya gelen Donço Kolev Danev, ancak beş yaşındayken babasını kaybetti. Annesi, tek başına altı çocuk yetiştirmek zorunda kaldı. Yoksulluk yüzünden 13 yaşındayken Donço, Macaristan’da gurbete gitti. Arkasından dünyayı gezdi ve on yıllar sonra yurduna dünya şöhretiyle döndü. Budapeşte’de yanında çalıştığı adam, kendisine “Senin ekmeğin benim bahçemde değildir” demiş ve Amerika’da kısmetini aramasını tavsiye etmiş. Böylece 1909 yılında Donço Kolev, kendini Yeni Dünya’da buldu. Amerika’da Rocky Dağları’nda demir yolu hattının inşa edilmesine katıldı, bir maden ocağında çalıştı. On yıl boyunca ağır fiziksel emekle uğraştı, boş zamanını da güreşe adadı. Donço’nun profesyonel spor kariyeri artık 25 yaşında olduğu ta 1917 yılında bayağı geç başladı. O sıralarda Amerika’da Grekoromen güreşin yerini alan Amerikan güreşinde bir sürü başarılı mücadeleden sonra Amerikalılar, ismini Dan Kolin yapmasını öneriyor, ama kendisi soyadının sonundaki Islav kökenli “-ov” takısını koruyor. Bir zamanlar sonra “Balkan Aslanı” şunları söyleyecek: “Arkamda dünya ünlüleriyle bin 500 güreş maçım var. Maç kaybetmek için bana para önerdiler, ama ben, sadece Çedırlii’den Donço değil, canım anavatanım Bulgaristan’ı da temsil ettiğimi unutmadım. Bana Amerikan uyruğu öneriyorlardı. Teşekkür ettim, ama reddettim. Biliyordum ki eğer Bulgaristan ile bağlantımı koparırsam, gücümü kaybedeceğim.”

Dan Kolov, Bulgaristan’ın güreş alanında ilk Avrupa şampiyonu oluyor. Bulgar güreşçisinin ölümünden sonra doğduğu köyü ziyaret ettikten sonra Fransız rakibi Henri Deglane, “Kendisi, olağanüstü bir kişiydi. İyiliği, içtenliği ve dürüstlüğü, tam gücü kadardı” diye yazmıştır.

Dan Kolov, 1935 yılında Paris’ten bir tren ile yurda döndüğünde Sofya’da bir kalabalık, kendisini bir idol gibi karşılarken, duygulanıp ağlamaya başlıyor. Dünya şöhretine rağmen Donço, ayağı yerde bir kişi kalıyor. Arenadaki zaferlerden büyük kazançlarını bağışladı. Dan Kolov, Bulgaristan’a ilk yolcu uçağını bağışladı, öğrenci, öksüz, Görme Engelli Birliği, akrabalarına destek sağladı. Ayrıca Sofya ve Bankya’da Bulgar güreşçileri için antrenman salonları donattı.

Dan Kolov, 1940 yılında 48 yaşını doldurmadan verem hastalığı nedeniyle ölüyor, ama kendisiyle ilgili efsane bugüne kadar da yaşıyor. 

Çeviri: Rayna İvanova