Bulgaristan eğitim sistemi, diğer AB üye ülkelerindekine nazaran öğrenciler önünde imkanlar eşitliği açısından en adaletsizdir. Ülkemizde öğrencilerin başarıları ile menşei arasındaki bağlantı çok güçlüdür. En iyi sosyal-ekonomik durumda olan öğrenciler, kabiliyetleri ile yoksulluk sınırındaki yaşıtlarına göre üç öğretim yılı ile ileridedir. “Prestijli” okulların ve sıradan liselerin öğrencilerinin başarıları arasında büyük bir fark vardır. Köyde ve şehirde eğitim görenler de eşit durumda değildir. Bu hiç de iç açıcı olmayan tablo, Dünya Bankası’nın en yeni raporunda tasvir edilmiştir. Bu sonuçlara ülkemizin PİSA 2012 adlı son uluslararası değerlendirmedeki neticelerine göre varılmıştır.

Raporun olumlu yanı, en kötü performans gösteren çocukların payının azaltılmasıdır. Bunun yanı sıra öğrenci başına harcamalarının daha düşük olduğu Türkiye, Sırbistan ve Romanya gibi ülkeler, ülkemizden önce sırlanmayı beceriyor. Bankanın uzmanlarına göre öğrenciler ve okullar arasındaki ciddi bölünme için başlıca sebep, çocukların kabiliyetlerine göre erkenden farklı okullara başvurması ve kabul edilmesidir. Bu yüzden onlar, bütün öğrencilere eşit imkanların sunulması ve başarısının iyileştirilmesi için birkaç önlem tavsiye ediyor. Söz konusu önlemlerden bazıları, şimdi 7’inci sınıftan sonra yapılan öğrencilerin diğer okullara başvurmasının ertelenmesi, öğretim programının yeniden değerlendirilmesi, daha iyi maddi şartların sağlanması ve sairedir. Avrupa Komisyonu, “Avrupa’daki Eğitim” adlı bir raporunda Okul Öğretimi Yasası’nı kabul etmemizi ve reformları devam ettirmemizi tavsiye ediyor, öyle ki öğrencilerin hazırlığı, piyasanın gereksinimlerine uygun olsun.

Avrupa Komisyonu’nun Bulgaristan Temsilciliği’nden Petır Natsev, şunları söyledi: “Profesyonel eğitim kurumlarının kalitesinin artırılması ve hayat boyu eğitime ulaşımın iyileştirilmesi gerek. Bulgaristan’da insanların ancak yüzde 2’si altında hayat boyu eğitime katılıyor. Avrupa’da ise bu insanların oranı yaklaşık yüzde 10. AB’nin bu konudaki amaçları yüzde 15 içindir. Bulgaristan eşit durumda olmayan çocukların okul öncesi ve sonrası eğitime kaliteli ulaşımını sağlamalıdır.”

Sofya Belediye Başkanı Yordanka Fandıkova’ya göre eğitim alanındaki reform ertelenemez ve bu reform yeni Okul ve Okul Öncesi Yasası’nın temeline yatmalıdır. Yeni öğretim plan ve programı, elektronik ders kitapları, en acil önlemlerden bazılarıdır. Yordanka Fandıkova şunları da belirtti: “Yerel makamların, eğitim için kendi sorumluluğu var. Son yıllarda okul ve anaokulu modernizasyonuna ve yenilerinin inşaatına yatırımların gerçek olduğunu düşünüyorum. Bu yılın sonuna kadar toplam 19 modern anaokulu kapılarını açacak. Onların enerji etkililiği için önlemlere yatırımlar yapıyoruz. Her kurumun yükümlülüklerini bilmesi ve mutabakat sağlanması çok önemlidir.”

Çeviri: Rayna İvanova