Bulgaristan, eğitim ve bilim alanında yıllarca biriken sorunlarla AB’nin yardımıyla mücadele edecektir. Yeni 2014-2020 program döneminde ülkemiz, tam bu amacı güden “Akıllı Büyüme İçin Bilim ve Eğitim” operasyonel programını yerine getirecektir. Program, Eğitim ve Bilim Bakanlığı tarafından yönetiliyor. Reform, Avrupa yapısal fonlarından yaklaşık 600 milyon avro ve 100 milyon avroluk bir milli eş finansman ile finanse edilecektir. Şu an bu alandaki tablo hiç de umut verici değildir. Ülkemizin, ciddi gerilemesini telafi etmek için büyük çabalar sarf etmesi gerekecektir. Avrupa’nın amacı 2020 yılında GSYH’nın yüzde 3’ünün bilimsel araştırmalara ayrılması iken, Bulgaristan’ın amacı GSYH’nın yüzde 1.5’inin bilimsel araştırmalara ayrılmasıdır. Eğitim Bakan Yardımcısı Prof. Nikolay Denkov’a göre şimdi Bulgar biliminin finansmanı yeterli değildir. Avrupa kaynaklarıyla ekonomimizin gelişimi için motor rolünü üstlenecek yüksek kaliteli bilimsel araştırmalar teşvik edilecektir. Bundan başka yüksek başarılar merkezlerinin kurulması öngörülüyor. Önde gelen üniversiteler ve enstitüler, bilimsel altyapısını ve laboratuvarlarını modernize etmek için finansman alacaktır. Başarıları ekonominin yenilikçi potansiyeline katkı sağlayan ve dünya çapında tanınacak uzmanlar da desteklenecektir.

Eğitim ve Bilim Bakan Yardımcısı Prof. Nikolay Denkov, şunları paylaştı: “Bulgaristan’da ve özellikle de Sofya’da az da olsa mali rezervler, ama bundan başka bilimsel kapasite de var. Bilimsel araştırmaların finansmanının yüzde 86’sı başkenttedir. Bundan ülkenin diğer bölgeleri zarar görüyor. Bu yüzden başkent dışında bulunan merkezlerin teşvik edilmesini öngörüyoruz. Böylece onlar iş çevrelerinin bölgesel çıkarlarına hitap edecektir. Bulgar bilim adamlarının uluslararası programlara katılımına da destek sağlayacağız. Bulgar bilimi, bu zor yıllarda uluslararası araştırmalarla bağlantılı olduğu sayesinde ayakta kalabildi.”

2020 yılına kadar ülkemiz, yüksek eğitime ulaşımı iyileştirmelidir ve yüksek eğitim görmüş olan 30 ile 34 yaş arasındakilerin payını yüzde 36’ya çıkarmalıdır. Yetenekli öğrenciler, bilimsel seminer ve konferanslarda temsil imkanı alacaktır. Genç insanlar, pedagoji bölümlerinde eğitim görmesi için teşvik edilecektir. Bu amaçla da özel burslar tahsis edilecektir. Üniversite öğretim görevlilerinin kalifiyesinin artırılması için de kaynaklar öngörülmüştür. Lisede elenen öğrencilerin büyük sayısını azaltmak için devlet okulda farklı sınıf dışı etkinlikler ve ilgi sınıfları düzenleyecektir. Programda hayat boyu öğrenime de özel yer verilmiştir.

Prof. Nikolay Denkov şunları da açıkladı: “Belli insan gruplarının gereksinimlerine bağlı olarak esnek yaklaşımlara izin verecek milli bir sistemin kurulması fikri vardır. Böylece bu insan grupları, gerekli bilgi ve sertifikaları alabilecektir. İkili eğitimi, şirketlerde ve reel iş ortamındaki pratikleri ve stajları destekleyeceğiz. Oralarda orta eğitim alanında uzmanlar eğitilecektir. Reel iş ortamında öğrenciler pratiğe alan şirketler için mali teşvikler olacaktır.”

Azınlık ve mülteci çocuklarının eğitime dahil edilmesi için kaynaklar da öngörülmüştür. Operasyonel programın Avrupa Komisyonu tarafından en geç gelecek yılın Şubat ayında onaylanması bekleniyor.

Çeviri: Rayna İvanova