Surva, Survaki veya Aziz Büyük Günü, yeni takvimde kutlanan ilk Bulgar bayramıdır. Bulgaristan`ın dört bir ucunda olduğu gibi ülke dışında yaşayan etnik Bulgarlar tarafından da kutlanıyor.Surva Yortusu, Bıdni veçer (Noel arifesi)nden sonra buhurun yakıldığı ikinci akşam yemeğidir ve yemekte büyük derecede aynı temel törenler yerine getiriliyor. Sofraya konan ekmeklerin üzerindeki süslemeler de aynı, semboller de. Tek fark yemeklerin yağlı ve etli olması, yani bu kez yumurtalı, peynirli ve etli yemekler hakim. 1 Ocak arifesinde sofraya konacak özel hazırlanmış ekmek kutsanıyor ve tütseniyor.

Geri kalan parça, tedavi için rafa kaldırılıyor. Bulgaristan`ın bazı bölgelerinde hamur işleri hazırlanıyor – börek, bulgurlu yufka, çörek, lahanalı börek, tutmanik ismini taşıyan özel hamur işi. Bulgaristan`in her bölgesinde yufkalı börek yerli adetlere göre yapılsa da, içine önceden uğur, sağlık, başarı dileklerine adanmış kızılcık tomurcukları konuyor. Bugün de bu börek yapılıyor, ancak satın alınan yufkayla tabii ki..

Bıdni veçer (Noel arifesi)nde olduğu gibi, sofraya çeviz, baş sarımsak ve baş soğan, bal konuyor. Bazı köylerde eskiden gece boyunca horo oynanırdı. Diğer bölgelerde tütsenmiş soğandan 12 parça alınıyor – yılın her ayı için birer tane olsun diye. Ortasına tuz koyup sofranın üstüne dizirlirmiş. Halk inançlarına göre, sabah hangi parçanın üzerinde su toplandığı gözleniyormuş. Hangi soğan parçasında su varsa, demek ki o ay yağmurlu olacak.

İlk günün büyüğü ile Surva yortusuna ilişkin tüm halk inançlarına anlam getiriliyor. Eve giren ilk konuktan yılın gidişatı uğurunda tahminler yapılıyor. Eğer erkek ise, daha fazla erkek kuzu doğacak, kız girerse- daha fazla dişi kuzu olacak demektir. Sağlık, güç ve zeka sembolü olan kızılcık tomurcuğu, söz konusu törenlerde özel yere sahiptir. Kızılcık dalından survaçka`lar (farklı kuru yemiş, patlamış mısırlarla süslü kızılcık dalı) yapılıyor. 12 veya 15 yaşındaki oğlanlar, ev ev gezip şans ve başarı diliyorlar. Survakari ismini taşıyan oğlanlar, elinde kızılcık dalını (survaknitsa), omuzunda ise verilecek bağışları toplamak için torbayı taşıyorlar. Çocuklar önce kendi akrabalarının sırtına kızılcık dalıyla hafif bir şekilde vurarak sağlık ve bereket manileri söylerler. Evin en yaşlısından başlayarak tüm ev halkını kutladıktan sonra ev hayvanlarının yanına girerler, onlara da kızılcık dalıyla sağlık dilemek için. Batı Bulgaristan`da survakane adeti yüzler, maskeli delikanlılar tarafından gerçekleşiyor. Onlara “survaskari, cemale veya kolecane” isimleri veriliyor.

Sizlere de neşeli günler diliyoruz, değerli dostlar! Sağlıklı ve başarılı bir Yeni Yıl olsun!