“Bulgar siyasetçileri ve gazetecilerinin dil portreleri – ikinci bölüm” kitabı ile ilgili olarak Bulgaristan Radyosuna demeç veren doç. Nadejda Stalyanova “Aynı zamanda hem kinayeli, hem ilginç, hem süpriz edici ve doğru ile somut anlatım biçimine sahip olacak siyasetçinin meydana çıkmasını bekliyoruz” dedi. Doçent Stalyanova kitabı dr. Vladislav Milanov’la birlikte yazdı. İkisi de Sofya “Sveti Kliment Ohridski” Üniversitesinin Bulgar dili kürsüsünde öğretim üyesi ve Siyaset ile medya dilinin analiz merkezinin kurucularıdır. Kitapta Bulgar siyaset adamlarının dil tavırlarından seçme bölümlere yer veriliyor.

“Bulgar siyasileri, kamu söylemininin iki ucunda seyrediyorlar. Bir yandan basmakalıp, soyut sözlerle dolu söylem var, ona biz artık “Yeni Brüksel söylemi” diyoruz. Bu kurumsal bir konuşma tarzıdır ve arkasında çok az bilgi vardır. Bu arada sadece seçmenlere göre değil, diğer milletvekillerine göre de entelektüel üstünlüğü bulunduğunu sergilemek isteyen bazı Meclis üyeleri var. Bu tutum iyi izlenim bırakmıyor, çünkü bu tip konuşma, ya siyasetçinin doğrudan söylemek istemediği bir içeriğin üstünün çok konuşmak usulü ile örtünmesi veya sadece söyleyecek bir şeyin bulunmamasıdır. Öte yandan söylemlerin diğer ucunda konuşmaların gayri resmi, ahbapça denebilecek uslüpte yapılması var. Halk Meclisi kürsüsünden veya ulusal medya üzerinden yapılan açıklamalarda böyle bir tutum biz dil bilimcilerine göre münasip değildir. Her ne kadar bu usübu kullananlar, ben halktan biriyim ve sizin sorunlarınızı çözebilirim, bana güvenmeniz yeter” mesajını vermek istese de. Oysa bence ihtiyaç duyulan şey, altın ortadır, yani aynı zamanda hem anlaşılır, hem de doğru bir dille konuşabilecek bir siyaset adamıdır. Somut sorulara somut cevaplar verecek, gazetecilere de seçmenlere de mesaj verecek dille konuşan biri” diyor doç. Nadejda Stalyanova.

Yeni kitapta dil bilimcileri, popüler siyasilerin dil portrelerini çizmeye devam ediyorlar. Kitapta ilk defa Bulgar oyuncuları, şairler, sporcular, gazeteciler ve tercümanlarla yapılan mülakatlara yer veriliyor.

Bulgar siyasetçileri çeviride kayboluyor mu? Bu soru tercümanlara soruldu. Mariana Hill şu cevabı veriyor: “Bulgar siyasetçileri, çeviride seve seve kayboluyorlar. Bazı siyasetçiler, çevirinin sadece kelime ve deyim çevirisi değil, kültür ve düşünme tarzı aktarımı olduğunu dikkate almıyorlar ”. Hükümet düzeyinde Çek Cumhuriyetinde çevirmenlik yapan Elena Kreyçova ise aynı soruya şöyle yanıt veriyor: “Bulgar siyasetçileri sık sık söylediklerinin çevirileceğini kaale almayıp uzun uzadıya konuşmaya başlıyor ve söylediklerini münasip bir şekilde tercüme etmek mümkün olmuyor.”

AB’nin iki esas kuruluşu olan AB Komisyonu ve Bakanlar Konseyi için çalışan Nikola Wearmaut ise şöyle diyor: “Bir siyasetçi hangi milletten olursa olsun eğer önceden hazırladığı bir konuşmayı hızlı bir şekilde okursa ve uygun bir entonasyon kullanmazsa söylediklerini çevirmek çok zor, hatta bazen imkansızdır. Öte yandan konuşan kişi hangi milletten olursa olsun makul bir hızla ve bir ölçüde doğaçlama yaparak konuşursa, tercüman da söylenenleri doğru ve canlı bir şekilde aktarmak durumunda olacak ”.

Çeviri:Tanya Blagova