Ünlü Bulgar keman yapımcısı Apostol Kaloferov yakınlarda 70 yaşını tamamladı.Doğum yıldönümü Sofya’nın kenar mahallelerinden birinde bulunan atölyesinde üretilen kemanlarda çalan icracıların katılımıyla düzenlenen konserde kutlandı.Apostol Kaloferov, bu sanatını birkaç uluslararası yarışma kazanıp Avrupa ve dünya keman ustası olarak şan kazanan babasından devralıyor.Babası,kenan yapımı sanatının Bulgaristan’daki gelişmesine de katkıda bulundu.‘Çocukluğum babamın mesleği ile yakından ilintilidir.Çocukluğumda hep keman yapım atölyesinin bulunduğu avluda oynuyordum.Babamın müşterileri ise ‘İvan’ın oğlu mutlaka babası gibi lutier olacak’ derlerdi.Ağaç işlenmesi ve iç mimarlık teknik okulunun ‘Oymacılık’ bölümünü bitirdim.Ondan sonra Resim Yüksek Akademisi’ne devam ettim.Bu, lutier olarak gelişmeme çok yardım etti. ‘

Apostol Kaloferov, yapım malzemesi seçiminin kemanın tınısı için birincil önemi olduğunu belirtiyor. Stradivari ve Cremona’nın büyük keman ustalarının yaşadıkları 18’inci yüzyılda kemanın arka kapağının yapımı için akçaağaç,üst kapağı için ise ladin malzemesi seçilmiştir.Balkanlar’da kullandığımız yapım malzemesinin iklim,toprak ve sair özelliklerine bağlı olarak mükemmel aküstik nitelikleriyle ünlü olduğunu da mutlaka belirtmeliyiz. Apostol Kaloferov, yaptığı kemanlar için Rodop dağından ladin, Stara Planina dağından ise akçaağaç malzemesi sağlıyor.Keman ustasınıın anlattığı gibi,malzemenin kaliteli olması için ilgili ağaçlar 1000 metre yükseklikte gür bir ormanda yetişmiş olmalı, ki böyle bir ormanda ağaçların vejetasyonu yılda yalnız 3-.4 ay sürer. Ağaç özünün olgun olması için ise yaşı 100 olması lazım.

Keman yapımında gerekli ustalığa değinirken Apostol Kaloferov bize şunları belirtti:‘Keman yapımı’ denmesi bir rastlantı olmasa gerek çünkü bu gerçekten bir yapım, bir inşaat gibidir. Keman yapımı bir mimarlık yapısına benzer: mimarlık uslübüne göre yapılan küçük aküstik kutunun temel unsuru tuşedir.Alt ve üst keman kapaklarının şekli Roma tipi köprüleri andırır.Sadece 200-300 gram ağırlığındaki bu küçük ve narin enstrümanın üzerinde 28 kilo kadar yüksek bir gerilime dayanması gerektiğini tasavvur etmek zordur.Birkaç neslin yaşamını geçen kemanın hayatı çok uzun olduğu için üretilmesi için azami bilgi ve itina gereklidir.’

‘Uluslararası itibar sahibi bir keman lutiyerin yanında staj yapmak benim için büyük bir kısmetti.Onunla 1972 yılında Belçika’nın Liege kentindeki ‘Kraliçe Elizabeth’ uluslararası yarışmasında tanıştık. Kendisi jüri başkanlığını yapıyordu, ben ise gümüş madalyayı kazandım. Aslında birincilik ödülüne kimse layık görülmedi.Kendisinden, yanında stajyer olarak bulunma daveti geldi bana. Stajyerliğim sırasında müzik enstrümanlarının geleneksel yapımını örendim. Babamın yanında ise daha yenilikçi bir çalışma uslübü benimsemiştim. Böylece keman yapımında her iki çalışma eğilimini birleştirme olanağım oldu. Bugünkü başarılarımı bunlara borçluyum.’

Apostol Kaloferov, çoğu Fransa’ya satılan 250’nin üstünde keman yapmıştır. Büyük Bulgar kemancıları Georgi Badev ile Angel Stankov onun yapımı kemanlara sahiptir.Lutiyerin oğlu İvan, İtalya’nın Cremona  kentindeki ‘Antonio Stradivari’ Enstitüsünü bitirmek üzeredir.

Apostol bununla ilgili olarak şunları paylaşıyor: ‘Her zaman söylemişimdir: bu mesleği devraldığım için mutlu biriydim, oğlum da bu aile geleneğini devralıp sürdürdüğünden mutluluğum iki kat büyüktür.’

Çeviri: Neli Dimitrova