Dünya petrol fiyatları Temmuz 2014’ten itibaren varil başında 110 Amerikan dolarından 50 doların altına düştü ve bu dünya durumuna ve bundan sonraki gelişmesine yansıdı. Bu durum bütün dünyayı etkiledi, Bulgaristan’ın Güney Akım Projesinden çıkarılmasına da neden oldu.Ülkemizde petrol üretimi yokken, Güney Bulgaristan ‘da doğalgaz ve petrol yatakları bulunması için araştırmalar başladı. İlk önce Svilengrad, Macarovo, Harmanli ve Lübimets belediyelerinde incelemeler gerçekleştirilecek. Bu topraklar, Bulgaristan, Yunanistan ve Türkiye’de bulunan petrol-doğalgaz yataklarının bir bölümünü oluşturuyor. Türk tarafı bu bölgede 24 doğalgaz ve 3 petrol yatağı buldu.

Bu bilgiyi aldıktan sonra Güney Akım projesinin durdurulmasından zarar gördük mü sorusu geliyor akla.Petrol yataklarımız olsaydı ne duruma düşmüş olacağımızı tasavvur edin bir. Aslında petrol fiyatlarının düşüşünden Rusya’nın en büyük zararı oldu.

Fiyat düşüşü, ‘ çevrilmiş bir siyasi dolap’ değil de çeşitli objektif faktörlerin sonucudur. ABD ekonomisini canlandırınca dolar güçlendi ve petrol fiyatı düşmeye başladı. Bunun sonucu olarak başta sanayileşmiş ülkelerde olmak üzere enerji talebi azaldı. Yeterince enerji yedekleri olan ABD bunların bir bölümünü ihraç ediyor. Avrupa ve Japonya’da da enerji talebinde düşüş var. Japonya hatta atom enerjisi üretimine hız vererek, enerji ithalatını azalttı. Petrol fiyatlarının düşüşünün tabii ki, ABD üzerine olumsuz yankısı var. Ama Batı’nın petrol fiyat düşüşünden memnuniyeti birçok iktisadi ve siyasi nedenlerden dolayı hala sürüyor, çünkü böylelikle Putin rejimine baskı uyguluyor, kendi ekonomisini canlandırıyorlar. Aslında Rusya, kendisine uygulanan yaptırımlardan ziyade düşük petrol fiyatlarından daha büyük zarar görüyor.

Düşük petrol fiyatları Rusya’ya büyük zararlar getirdi ancak bunun doğalgaz ve petrol üretimini azaltmasına sebep olacağı kuşkuludur.Ç ünkü enerji üretiminin bu ülkenin hayatında önemli yeri var, bir de Rusya bu endüstriye büyük paralar yatırmış, büyük çabalar sarfetmiştir. Şimdiki statükoyu korumaması ve bu üretimi artırmaması halinde yapılan yatırımların iadesini sağlayamayacak. Buysa derin bir ekonomik ve siyasi krize yol açabilir. Rusya’nın enerji üretimine devam etmesi bir de Putin’in Batı’ya taviz vermeyeceği ve siyasi iradesini sonuna kadar dayatacağı anlamına geliyor.

Çin ekonomisinde reformlar gerçekleştirilmiştir ve ülkenin petrol ihtiyaçları uzun bir vadede azalmaya başlıyor. Ülkenin kapsamlı reformlar ve ekonomiik dönüşümler gerçekleştirmesi koşullarında petrol fiyatlarının düşüşü kendisine esnek davranma olanakları sağlayarak, zamanla çevre kirleticilerinin yüksek efektiflik sağlayan temiz enerji kaynakları ile değiştirmesine yol açacak.Hindistan’ın altyapısı hala zayıftır, öyle ki onun kısa bir vadede temel enerji kaynağı olan kömüre bağımlılığından kurtulması şüphelidir.

OPEK ülkeleri, petrol üretim hacimlerini azaltmayı hiç bile düşünmüyorlar. Öte yandan Basra Körfezi’nde temel petrol üreticisi halindeki Suudi Arabistan, güçlü Amerikan doları ve zayıf talebi kendi yararına kullanarak, ekonomisi için başlıca tehlikeyi oluşturan kayagazı ve petrol üretimine darbe indiriyor.Böylece bir petrol varilinin fiyatı 75 Amerikan dolarının altında kalacak.

Petrol fiyatlarının düşüşünün olumsuz yankıları da var. Çoğu insanlar, bu düşüşün uzun sürmesinin yeni, daha uzun bir siyasi, ekonomik ve mali krize yol açabileceğinden korkuyorlar. Son 10 yılda enerji sektörüne büyük yatırımlar yapıldı. Kayagazı ve petrol üretimi de büyük yaygınlık kazandı.

Çeviri:N. Dimitrova