“Gerzovitsa” mandırasında steril temizlik hakim. Burada üretim yapılıyor. Süt mayalanıp, peynir olgunlaşmaya bırakılıyor, çok kısa zaman sonra peynir sabırsız tüketicilerin eline ulaşsın diye. Burada sırf erkeklerin çalışması dikkat çekiyor. Yabancı kişilerin buraya girmesi yasak. Onların buraya girmelerini yasaklayan sadece üretimin gerektiği hijyenik kurallar değil, mandıra, Rodopların Smolyan şehir yakınlarında bulunan cezaevi yurduna bağlı olmasıdır. Müdür Hristo Solakov bizleri Rodop insanına has güler yüzle karşılıyor. Kendisi 2009 yılından bu yana bu görevi alıyor. Göreve gelir gelmez, cezaevi yurdunun yaşamak için daha uygun bir hale getireceğini vaat ediyor. Ve sözünde duruyor, cezaevinde tutuklu kişilere çalşma imkanı sağladığı kanunları yerine getirerek. Müdür Hristo Solakov “Tutuklulara sadece suçlular gözüyle bakmamalıydık, tam tersine onlara hatalarını düzeltebilecek kişiler olarak ve daha sonra cezaevinden çıktıkları zaman topluma yararlarlı olabilicek kişiler olarak kabul etmeliydik” diye teminat veriyor ve tutukluların çalıştığı mandıranın kalkınmasını anlatıyor:

“Cezaevi yurduna müdür olarak atandığım zaman çiftlikte 18 inek ve 100 kadar koyun yetiştiriliyordu. Hayvanlardan taze süt alınıyordu. Bu bölgede tüm imkanları araştırdıktan ve yerli süt üreticilerinin görüşünü aldıktan sonra bir mandıranın kurulması fikri doğdu. Piyasa ekonomisi, zarara çalışan üretimlerin gelişimine izin vermiyor, ki bizim ki tam bunlardan biriydi. İnek, koyun ve keçi yetiştirerek ve daha sonra da mandırayı kurarak üretim halkasını kapatabildik ve ekonomik kar sağladık. Burada en önemli olan da, cezaevinde tutukluların gerçek bir üretime dahil etmek oldu. Böylece onlar için yeni bir imkan doğuyor, ki bu imkanlar onlara serbest kaldıkları zaman iş bulma şansı sağlıyor.”

Bugün ”Gerzovitsa” 130 koyun, 40 inek ve 35 keçiye sahip. Elde edilen süt, tüm inceleme aşamalarından geçiyor ve bu sütten daha sonra yoğurt, koyun, keçi ve inek peyniri ve karışık peynir çeşitleri üretiliyor. Mandırada aslında sadece 2 kişi çalışıyor, geri kalan 2 kişi de eğitim alıyor.

“Teknoloji uzmanı Stanko Gacev’in mandıraya görevli olarak tayin edilmesinden sonra madıradaki süt ürünleri üretimin düzeyi çok değişti. Kendisi bu alanda üniversite eğitimi görmüş ve 20 yıllık da tecrübeye sahip. Stanko Gacev, tüm üretim sürecini kontrol ediyor, elde ettiğimiz ürünün kaliteli olması açısından. Burada sütün kalitesine ve peynirin kalitesine çok büyük önem veriyoruz. Sırf çiftliğimizde üretilen sütü kullanıyoruz.”

“Gerzovitsa” mandırasındaki süt ürünleri yüzde 100 organiktir. Üretilen ürünler ne süt tozu, ne nişasta, ne de koruyucu maddeler ve stabilizatörler içeriyor. İşte bundan dolayı da lezzet ve gıda kalitesi son derece yüksek. Müdür Hristo Solakov’a göre, bunun tek bir cevabı var:

“Sütün iyi kalitesini sağlayan unsurlardan biri de bölgenin temiz olması, gübreleme çalışmalarının yapılmaması, muhteşem Rodop havası ve temiz sularıdır”

Cezaevinde tutukluların birçoğu mandırada çalışmayı hayal ediyorlar, ancak işçi seçimi son derece büyük bir titizlikle yapılıyor. Hayvancılık sektöründe ve süt üretimi alanında çalışmış kişilere öncelik tanınıyor. Yine de buraya gelen insanlar farklı meslek sahipleridir. Onların büyük bir bölümü eğitimli kişiler, ki onlar kendilerini ilk defa parmaklıkların ardında buluyorlar. Çalıştıkları iş, onlarda sorumlulık duygusunu artırıyor, aynı zamanda da elde ettikleri ürünün büyük rağbet gördüğünden dolayı da gurur vericidir. Burada çalışanlara aylık 75-80 avro maaş bağlanıyor ve zaman zaman ev iznine çıkabiliyorlar. İki çalışma günü hapiste geçiridği üç güne eşittir. İyi çalışma davranışı sergileyenler şartlı tahliye kanunundan yararlanıyor. Burada önemli olan bir husus daha var, ki burada elde ettikleri meslek ile sivil hayata rahatlıkla dönebiliyorlar.

Çeviri: Şevkiye Çakır