Günün Programı
Yazı Boyutu
Bulgaristan Ulusal Radyosu © 2024 Tüm hakları saklıdır

Paskalya ekmek geleneği

БНР Новини
Photo: BGNES

Paskalya kolaçları, Paskalya örgülü ekmekleri, Paskalya çöreği... Bir zamanlar en büyük Hıristiyanlık bayramı zamanında hazırlanan özel ekmeklerin birçok ismi var. Bu özel ekmeklerin süslenmesi, yapılışı ve folklor adetlerindeki yeri nedir?

Günümüz Paskalya yortusunun sembolüne dönüşen Paskalya çörekleri Bulgar geleneğine nispeten geç bir dönemde katılıyor.Bulgar töre ve geleneklerinin fedakar bir araştırmacısı olan Dimitır Marinov, yazılarında Paskalya ekmeklerinin hazırlanışına önemli yer ayırıyor. Araştırmacı, bunların 150’den fazla örneğini tasvir etmiştir. Etnografya Müzesi müdürlüğünü bir zamanlar yapmış olan Dimitır Marinov, belirli bir töre ile ilgili ekmek türlerinin bütün Bulgar geleneklerine özgü olduğunu vurguluyor. Şarap ve suyla beraber bu tür özel ekmekler ritüelin özünü oluşturuyor. Bayramların çoğu için özel ekmekler yoğruluyor. Bunların süsü de belirli semboller taşıyor.

Снимка

Paskalya hazırlıklarının özünü Büyük Perşembe günündeki çalışmalar oluşturur. Kadınlar sabahın erken saatlerinde yumurtaları boyarlar.

Dimitır Marınov şunları anlatıyor: ‘Evin kadını  enç kız ve gelinlere birer kırmızı yumurta dağıtır ve bunlar ‘İsa dirildi’ deninceye kadar koynunda tutulur. O zaman yumurtalar çıkarılıp kırılır ve yenir. ‘

Dimitır Marinov’a göre bunu ‘mayanın yenilenmesi’ olarak bilinen başka bir adet izler. Halk inanışına göre yılın bereketli olması için hiçbir köy evi mayasız kalmamalı. Maya hem sıradan, hem özel bayram ekmeklerinde kullanılırmış. Büyük Perşembe günü, bütün yıl boyunca hazırlanışı sürdürülen maya yenilenir. Kadınlar bir zamanlar bu adet sırasında özel halk türküleri söylerlermiş.En yaşlı kadın az miktarda hamur yoğuruyor, içine şifalı otlar ekliyor ve üzerini yepyeni bir  peşkirle kaplıyormuş Maya ekşimeye ve hacmini artırmaya başlayınca özel ekmekleri yoğuruyorlarmış. Ev sahibesi çöreğin ritüel hazırlanışına başlamadan önce yıkanır ve bayramlık elbiselerini giyermiş. Kullanılan un daha yazdan ayrılmış olan en iyi buğdaydan öğülürmüş. Un, ‘ipek’ ile kıyaslanan üç elekten geçirilirmiş.


СнимкаPaskalya ekmeklerinin adları bunların biçim ve görevlerini gösterir. Kolaç, kolak, bogovitsa, parmak gibi adlara diğer bazı bayramlarda da rastlanır. Paskalya çöreklerini diğer türlerinden ayıran özellik, son kabarmaları öncesi üzerlerine eklenen yumurtalardır. Bunlar genellikle örgü biçimindeki süsün üzerine konulur. Örneğin sağdıç veya dünürlere üzerinde dört veya daha fazla kırmızı yumurta bulunan Paskalya kolaçı götürülür.

Paskalya çöreği adetinin bir yüzyıldan biraz daha fazla zaman alan bir gelenek olmasına rağmen, geleneksel Bulgar mutfağı Paskalya çöreğine benzer ‘Vladişka pita’ ekmeği ile bilinir. Bu çörek yumurta, şeker, yoğurt, tereyağ veya ayçiçeği yağı ile hazırlanır, içine kuru yemiş veya taze meyveler, tarçın ve tabi mayalanmış un konulur.

Çok önemli bir özellik de var: Paskalya çöreği bıçakla kesilmez, elle kırılır.



Çeviri: N. Dimitrova




Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Kategorideki diğer yazılar

Ribaritsa folklor festivaline ev sahipliği yapıyor

Bulgar folklorunun hayranları, 20 ve 21 Temmuz günlerindeTeteven yakınlarındaki Ribaritsa köyünde 3. Ulusal festivali ve 16. Ulusal gelenekler ve halk kıyafetleri festivali için Kostina mevkiinde bir araya geldi. BTA'nın haberine göre,..

Eklenme 21.07.2024 06:15

Turizm sektöründe maaşlara yüzde 20 zam

BNR’ye konuşan ve yaz sezonunda turizm sektöründe çalışanların ücretlerinde yüzde 20'lik bir artış olduğunu kaydeden geçici Turizm Bakanı Evtim Miloşev, sektördeki işgücü sıkıntısının, hiç de düşük olmayan, sadece ücretlerden..

Eklenme 08.07.2024 05:25

Lahey’li koreograf Esther Willems: Bulgarlar’ın ruhu halk danslarında kodlanmıştır

Lahey, Hollanda'nın güneyinde bir yönetim merkezi, Kraliçe'nin yaşadığı ve çalıştığı yer... Bu şehri Bulgar folkloru ve gelenekleriyle ilişkilendirmek pek akla gelmez. Ancak gerçek şu ki Lahey'de Bulgar halayına, rachenitsa’lara ve Bulgaristan’a özgü..

Eklenme 07.07.2024 07:10