“Tih byal Dunav- Sakin ak Tuna” marşının hikayesi

Eklenme 02.06.2015 15:19]

БНР Новини

İvan Vazov’un “Tih byal Dunav” şiirine illüstrasyon, ressam Nikola Mirçev.

Photo: detstvoto.net

İki Haziran günü, ihtilalcı kahraman, şair, Bulgaristan’ın bağımsızlığı için mücadele veren Hristo Botev’in ve ülkenin özgürlüğü için şehit olanların anısına özel bayramda, ünlü ve günü iade eden “Sakin Tuna” marşının hikayesini araştıracağız. 20 Mayıs 1876’da yazılan şarkı sözleri “Sakin Tuna heyecanlanıyor... diye başlıyor. Şiiri yazan ise ünlü yazar ve şair İvan Vazov.

00:00 / 00:00

''Tih byal Dunav''- Mızıka orkestrası

Vazov, Botev’in çetesinin Kozloduy’dan Tuna’yı geçtiği haberini alınca bu dizeleri yazdığını söyler. "Sakin Tuna heyecanlanıyor” şarkısı kısa sürede ağızdan ağıza dolaşır, yayılır. Kahvelerde, sokaklarda, birahanelerde her yerde Hristo Botev konuşuluyor ve bu şarkı söyleniyordu” diye anlatıyor Vazov. Bu destanın orjinal adı “Radetski” olup, Botev’in Tuna üzerinden Bulgar topraklarına ayak bastığı geminin adını taşıyor. Bu destandan yola çıkılarak yazılan dizeler, şarkının orijinal halinde 20’ye yakın.

Hristo Botev ve İvan Vazov arasındaki ilişkinin de ilginç hikayesi var. Vazov daha 15 yaşındayken Kalofer’de Botyo Petkov muallimin yanında yardımcı öğretmen olur. Botyo Petkov ise Hristo Botev’in babasıdır. Öğretmen, oğlunun isyankar ruhu v alevli yapısından tedirginliğini dile getirir genç Vazov’a, oğlunun hayatı için endişelenir. Vazov ile Botev daha geç tanışma fırsatı bulur.

“Sakin Tuna” şarkısının ilk melodisi, bilinmeyen bir besteciye ait. Bestekar da anonim. Ancak İvan Karacov biografisinde bu marşın bestecisi olarak geçiyor. Ünlü Bulgar ihtilalcı Karacov, Botev’in ölümünden bir yıl önce dünyaya geliyor. Karacov, şimdi Blagoevgrad olan Osmanlı topraklarında Yukarı Cuma kasabasındayetişir. Selanik’te Bulgar erkek lisesini bitirir ve orada VMRO İç Makedonya Devrimici Örgütüne katılır.

Sankt Petersburg’ta 1902 yılında İmparatorluk Müzik Okulundan mezun olur. Müzik ve nota öğretmeni olduğu okulda, Vazov’un destanına müzik besteler. Okul bandosu bu şarkıyı ilk söyleyen olur. Buna karşılık Karacov’u cezalandırırlar ve başka okula sevkederler.

“Sakin Tuna” marşı bugün tüm koro ve bando gruplarının repertuvarında yer alıyor.