Lüksemburg’ta yapılan Enerji Konseyi toplantısında enerji bakanları, Bulgaristan’ın gaz havuzu önerisine siyasi destek verdiler. Toplantıda Avrupa’nın enerji güvenliği stratejisi üzerinde durulduğu göz önüne alındığında verilen “siyasi destek” Brüksel’de kıtanın haritası ve Bulgaristan’ın altyapı kavşağı olarak aldığı yeri dikkatle değerlendirilmiş olduğu anlamına geliyor. Başka bir deyişle siyasetçiler, niyetlerden somut çalışmalara geçilmesine yeşil ışık yaktı. Aynı şey, AB Komisyonunun enerjiden sorumlu üyesi Miguel Arias Canete’nin “enerji kaynakları, tedarikleri ve güzergahlarının çeşitlendirilmesine” devam edilmesi gerektiği yönündeki açıklamasında da ortaya çıkıyor ve Avrupa Staretjik Yatırımlar Fonu tarafından finanse edilen yeni altyapı projeleri, Akdeniz bölgesinde ve Orta Asya’da üreticilerle ve transit yapılan ülkelerle yeni ortaklıkların yürütülmesi anlamına da geliyor. Oysa bütün bunlar ülkemizin haritadaki yeri ile alakalı olmaktadır.

Brüksel’de olanlar, Bulgaristan’ın Balkanlar’da gaz havuzunun kurulması önerisinin tekrar gündeme geldiği yönünde yorumların yapılmasına yol açtı. Aslında Bulgaristan tarafından Varna’nın yakınında gaz havuzunun oluşturulması önerisi, gündemden hiç düşmedi, şimdi daha ön sıraya geçti sadece.

Bulgaristan’ın istediği şey, genel anlamda doğalgazın Avrupa’daki boruhatlarındaki naklinin tersine döndürülmesi ve gazın kuzeyden güneye doğru değil, gündeyden kuzeye doğru akmasıdır, çünkü böylesine arzulanan tedarik çeşitlendirilmesi ancak böyle sağlanabilir. Bundan dolayı Sofya’da ABD’nin Enerji Özel Elçisi Amos Hochstein’le yaptığı görüşmede Başbakan Borisov, Bulgaristan’ın enterkonektör bağlantılarının ve özellikle de Yunanistan’la gaz bağlantısının kurulması konusunda ciddi taahhüt üstlenmiş bulunduğunu öne sürerken Romanya ile olan bağlantı hattının kurulması konusunda en büyük ilerlemenin kaydedildiğini ve Türkiye ile kurulacak enterkonektörün fizibilite araştırması için gerekli finansmamın sağlandığını da belirtti. Öte yandan Hochstein, enerji bağlantılarının iki yönlü olmasının önemine dikkat çekti.

“Bulgartransgaz” tarafından hazırlanan gaz dağıtım merkezi konsepti, Avrupa Doğalgaz Nakil Operatörleri Ağı ENTSOG’un 10 yıllık planına artık dahil edildi. Ulusal şebekemizin kapasitesi 7 milyar 400 milyon metre küptür, yüksek baskı gaz nakil hatlarının toplam uzunluğu 1700 kilometredir, üç kompresör istasyonu var. Bu arada ülkemizin yıllık tüketimi en çok 3 milyar metre küp olmaktadır. Transit gaz nakil şebekesinin kapasitesi ile 18 milyar 700 milyon metre küp olurken toplam uzunluğu 945 km, kompresör istasyonu sayısı ise 6’dır. Transit şebekesi üzerinden son yıllarda Türkiye, Yunanistan ve Makedonya yönünde yaklaşık 15 milyar metre küp Rus gazının transiti yapılmakta. İki yönlü olursa şebeke üzerinden sadece Bulgaristan’dan Türkiye ve Yunanistan’a doğru değil, ters yönde de doğalgaz tedariki mümkün olacak.

Bulgaristan’ın enerji bağımsızlığını sağlayacak en önemli şey ise gaz nakil sisteminin komşularla sistemlerarası gaz bağlantıları, yani enterkönektörlerle bağlanmasıdır. Yunanistan ve Türkiye ile kurulacak bağlantılar Güney Gaz Koridorunun uzantıları olacak ve 5-6 yıl sonra Hazar bölgesi Azerbaycan, Türkmenistan ve büyük ihtimalle İran’dan gaz alabileceğiz. Romanya ile olan enterkonektör en ileri safhaya gelmiş bulunuyor. Orta Avrupa’dan gaz alabileceğimiz bu bağlantının uzunluğu sadece 25 km, yıllık kapasitesi ise 1,5 milyar metre küp kadadır. Romanya topraklarında kompresör bağlantısının kurulması ile bağlantı iki yönlü, yani reversif hale gelecek. Bu yüzden Bulgaristan’ın Varna yakınında gaz dağıtım merkezinin kurulması teklifinin önemi doğal olarak artıyor ve hem siyasi, hem finansal desteğin verileceği neredeyse kesin oluyor. Bunun sonucunda ülkemizin enerjideki stratejik konumu güçlenecek.