Günün Programı
Yazı Boyutu
Bulgaristan Ulusal Radyosu © 2024 Tüm hakları saklıdır

“Goreştnitsi- Sıcak Günler”

БНР Новини

15, 16 ve17 Temmuz’da Bulgaristan halk takviminde, yazın en sıcak günlerini ifade eden “Goreştnitsi- Sıcaklar” günleri kutlanıyor. “Goreştnitsi” geleneği Kuzey ve Batı Bulgaristan’da yaygın, ancak bağlantılı ritüeller ülkenin başka yerinde de yapılıyor. Bulgarların yaşantısı bir zamanlar sadece toprak ve çiftçilikle bağlıyımış, kuraklık, dolu, sağanak yağış gibi doğa afetleri hasadlarını yok etmeye yetiyormuş. İnançlı Bulgarlar bütün bu afetlerin tanrıdan gönderildiğine inanırmış ve o yüzden geleneklerin amacı tanrıyı ve doğayı sakinleştirmek, af dilemek ve dua etmek.Goreştnitsa bayrmaında tarlaya gidilmez, ekin ve ot biçilmez, çapa ve ev işi yapılmaz. Yangı ve yıldırım afetlerinden korunmak üzere fırında ekmek pişirilmez. Halk inanışına göre, o günde fırında ekmek yapılırsa, tarladaki ekin ve biçilmiş buğday demetleri kendi başına yanacaklar, gök açılacak ve yıldırımlar tarladaki hasadı ateşe verecek.

15 Temmuz akşamı, geleneksel olarak Bulgarlar ocaktaki ateşi söndürür, evini ve mal-mülkünü yangınlardan korumak için ateş kapatılır. İkinci gün de asla ateş ve ocak yakılmaz, üçüncü gün ise, özel bir merasimle “yeni”, “diri”, “genç” ateş yakılır.Bu Sıcak Günler bayramında her kim ki, şifalı sulara girerse, bütün yıl sağlıklı olacağı rivayet edilir. Bulgar etnograf Dimitır Marinov “Bu sıcak günlerde, yerin altından akan kaynak suda yıkanacak kişinin yıl boyunca sağ, sağlam olacağı inanıcı hakimdir” diyor.

Снимка

Bu üç günde halk, yılın ilk üç ayında havanın nasıl olacağına dair tahminlerde bulunurmuş. Goreştnitsi günleri sıcak ve güneşliyse, o aylar da karsız, sıcak ve yağmurlu geçecek. Goreştnitsi günü soğuksa, kış soğukları ve çetin kış tahmin edilir. 16 Temmuz’da çobanlar sopalarını yere atar. Koyunlar sopanın üzerine yatarsa, kış çetin olacak, yatmazlarsa kış ayları yumuşak geçecek. Goreştnitsi günlerinde yağmur duaları yapılır, bazen de insanlar kuraklık için, yani yağmurların dinmesi için de dua edermiş.

Rodoplar ve Istranca dağında bu bayramın 3. gününe çok özel anlamlar katılıyor. 17 Temmuz, ateş, yangın ve fırtınaların azizi olan Sveta Marina günü kutlanıyor. Bu azize yılanlara da himaye eder. Bulgar halk takviminde 17 Temmuz’a “Ateş Marina günü denilir. Ona inanan kişilerin Marina gece rüyalarına girer ve problemlerine çözüm yolları gösterir.

Bu günde kadınlara dikiş, nakış, ipliklere dokunma, örme gibi işler kesinlikle yasak. Sicimler de unutlmalı, çünkü yılana benzeyen herşeyden uzak durulmalı bu günde. Yaz aylarında yılanlardan korunmak için böyle halk inanışları mevcut.

СнимкаSveta Marina’nın genç kızlara evlenmesi için yardım ettiği, hamile olan kadınlara destek olduğu söylenir. Başarılı doğum için, kısırlık için, başka kadın hastalıkları için de azizenin şifalar sunduğu anlatılır halk inanışlarında. Deri ve göz hastalıklarından koruyan azize de Sveta Marina’dır.

17 Temmuz’da, Bulgar toplumunun önemli bir unsuru olan ev ziyaretleri ve muhabbet toplantıları başlıyor.

Yine inanışlara göre, 17 Temmuz’da ateş yere düşer. O yüzden bu günde köy meydanında ya ikiz, ya aynı adı taşıyan iki kuzen olmak üzere iki erkek bekçilik yapar. Ellerinde kuru çırğılardan ateş yakmaya çalışır ve “yenş”, “diri”, “genç” olarak adlandırılan taze ateşi yakarlar. Sonra büyük bir ateş yakılır. Etrafından insanlar olduğu gibi, hayvanlar da sağlık dilekleriyle geçirilir. Aile, sağlık, bereket ve huzur dilekleriyle dualar edilir ve herkes o büyük ateşten kıvılcımlar alır ve evindeki ocağı o “taze” ateşle yakar. Bu ateşin ilerideki yıl 15 Temmuz’a kadar sönmemesi gerekir. Bu günde demir dökümcü, fırıncı, kalaycı, çanak, çömlekçiler, yani ateşle çalışan herkes kendi meslek bayramını kutlar. Erken saatlerde kadınlar hamur hazırlar, ekmek yapılır, üzerine bal sürülerek, komşulara dapıtılır. Bu, evin erkeğinin işinin rastgelmesi için yapılır.



Sveta Marina gününde kurbanlar kesilir, kiliselere yakın büyük sofralar açılır. Sveta marina adı taşıyan tapınaklar, kaynak suları, ibadet yerleri yakınında Bulgarlar kurbanlar yapar. Goreştnitsi günleri, Bulgarların ateş ve yangından korunmak için en rağbet gören bayramlarından biridir.

Снимка



Çeviri: Sevda Dükkancı 








Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Kategorideki diğer yazılar

Sayıştay başkan yardımcıları da geçici başbakanlık görevini reddetti

Geçici başbakan seçimine ilişkin prosedürle ilgili olarak Cumhurbaşkanı Rumen Radev ile yapılan istişareler sona erdi. Listenin sonunda ise Sayıştay başkan yardımcıları Goritsa Grancharova-Kozhareva ve Toshko Todorov vardı...

Eklenme 29.03.2024 19:23

Plovdiv Uluslarası Gaydacılar (Tulumcular) Konferansına ev sahipliği yapıyor

Yerli ve yabancı gayda (tulum) çalgıcıları ve müzik eğitmenleri 8 ile 10 Mart tarihlerinde Plovdiv’de bu geleneksel enstümana adanan uluslararası konferansa katılacak. 10 Mart- Uluslararası Gayda Günü  12 yıl önce kutlanmay abailandı. Bu enstürmana..

Eklenme 08.03.2024 16:23

Geleceğe, güzelliğe dair umudun sembolü – martenitsi veya Rodop baynitsileri

Bulgaristan’da Martenitsa’nın baharın müjdecisi olduğu ve karanlığı kovduğu kabul edilir. Her yıl bir Mart’ta Bulgarlar memleketlerinden uzakta olsalar bile, sağlık ve refah dilekleriyle akraba ve dostlarını bükülmüş beyaz ve kırmızı iplerle süsler...

Eklenme 01.03.2024 06:05