Ülkemizde ödenen emeklilik aylıkları vatandaşların emeklilik öncesi dönemde aldıkları ortalama gelirin yüzde ancak 39’una tekabül ediyor. Oysa AB içinde bu oran yüzde 56’yı buluyor.

Avrupa ülkeleri içinden Bulgaristan’da emekliler en büyük yoksulluk ve sosyal dışlanma riski ile karşı karşıyadırlar. AB devletlerinde yoksulluk riski ile karşı karşıya olan emeklilerin oranı yüzde 18 olurken bizde bu oran yüzde 60 kadardır. 2016 Devlet Bütçesi Yasası hazırlanırken emekli aylıklarına zam getirilmesi imkanları var mı sorusu üzerine Başbakan yardımcısı ve Çalışma ile Sosyal Politika Bakanı İvaylo Kalfin şu cevabı verdi:

“Emeklilik sistemi emekli aylıklarına birden zam getirilmesine imkan vermiyor. Emekliliklerde katsayısı Avrupa ülkelerindeki ortalama katsayıya Sosyal Sigortalar Kanununda yaptığımız değişiklikler tamamen yürülüğe girince yaklaşacak. O zaman bir yıl stajın ağırlığı 1,1 değil, 1,5 olacak. Böylece yüzde 40 oranında bir artırma sağlanacak. Bunun olması için zaman gerekir. Önümüzdeki yılda bütün emekli aylıklarının yeni ortalama sigorta gelirine göre düzenlemesi yapılırsa bunun maliyeti Ulusal Sigorta Kurumu NOİ bütçesinin üçte biri kadar olur. Bunu yapmak bütçeden 3,5 milyar levayı emekliliklere zam getirilmesine ayırmak demektir. Böyle bir imkanımız yok.”

Çalışma ve Sosyal Politika Bakanlığı sosyal hizmetlere ilişkin yeni yasa hazırlamaktadır. Sosyal hizmetlerde de “para müşterinin peşinden gidiyor” prensibinin getirilmesi öngörülüyor. Böylece sosyal destek felsefesi tamamen değişiyor.

“Bu yasanın amacı ne? Sosyal ödemeleri sosyal hizmetlerden ayırmak. Sosyal ödemeler, dar gelirli vatandaşlara onlar belirli bir yaşam kalitesini sağlasınlar diye yapılmaktadır. Oysa sosyal hizmetler hepimizin muhtaç olduğumuz bir şeydir. Gelirleri ne olursa olsun toplumun bazı üyeleri bu hizmetlere muhtaçtır. Örneğin darülaceze kuruluşları, gündüz merkezleri, engelli çocuklara destek veren merkezler ve saire. Bu hizmetlerden herkes faydalanabilir. Düşük gelirli vatandaşlar için bu hizmetler devletçe karşılanacak, imkanı olan vatandaşlar için ise ücretli hizmet şeklinde sunulacak. ”

İhtiyaç sahibi vatandaşlar özel sosyal hizmetten yararlanmayı seçerse devletin finansman sağalaması önerisi de getirildi. Bakıma muhtaç yaşlılar hangi bakımevine gideceğini seçebilecek ve devletçe sağlanan finansman oraya yönlendirilecek. Sosyal hizmet kalitesinin kontrol sistemi kurulacak, nüfusun özelliklerine göre somut sosyal hizmetler haritası oluşturulacak.

Çeviri : Tanya Blagova