İlk okumada onaylanan 2016 Devlet Bütçesinin felsefesi, Maliye Bakanı Vladislav Goranov tarafından “istikrar, gerçekçilik ve sonuçlar” olarak tanımlandı.

“2016 Bütçesi, gerçeğe göre hazırlandı. Ürettiğimizin fonksiyonu olan bütçe, vatandaşlara sosyal koruma sağlanması, insan kaynaklarına, ve uluslararası çapta yükümlülük üstlenmiş olduğumuz yerlerde savunma ve güvenlik alanına yatırım yapılması olmak üzere devlete işlevlerini yerine getirmeye imkan sağlıyor” diyen Bakan Goranov, bütçenin esas amacının açığın azaltılması ve devlet borcunun orantısız şekilde arttığı yönünde duyulan endişelerin kaldırılması olduğunu da ekledi.

1 milyar 800 milyon leva tutarında bütçe açığı öngörülüyor. Ülkemizin 2016’da alabileceği yeni borrcun tutarı 5 milyar 300 milyon leva olarak belirlendi.

Piyasa Ekonomisi Enstitüsü uzmanı Desislava Nikolova, 2016 Bütçesini değerlendirirken şunları söyledi:

“2012’de Bulgaristan’ın bütçe açığı ancak yüzde 0,6 oranında olup Avrupa’da örnek olurken şimdi yüzde 5,8’lik açıkla Avrupa Birliği içinde 4. En büyük bütçe açığına sahibiz. Son üç yılda dev bütçe açıkları bütün ekonomi ortamı bağlamında değerlendirildiğinde haklı değildir. ”

Desislava Nikolova Piyasa Ekonomisi Enstitüsü tarafından hazırlanan alternatif bütçede açığın 0 olduğunu, fakat bunun sağlanması için ağır reformların gerektiğini ileri sürdü:

“Bizim esas amacımız cari harcamaların ve bütçe sektöründe maaş harcamalarının yüzde 10 oranında azaltılmasıdır. Aslında yeni olmayan bu öneri bütçenin 2015 teklifinde vardı, fakat hükümet bunu yapmayı başaramadı”.

Alternatif bütçeye göre önümüzdeki yıl sıfır düzeyinde açıkla tamamlanabilir, ancak bunun için hükümetin adalet ve iç düzen sektöründe çok ciddi reform uygulaması, Sağlık Kasası tekelini kaldırması ve içişleri ve savunma bakanlıklarının bütçelerini rasyonel hale getirmesi gerekiyor.

“Bu yıl ilk defa yargının, İçişleri Bakanlığının bütçelerini derinlemesine inceledik. Biz kişi başına düşen savcı ve yargıçların sayısı açısından şampiyon durumundayız. İdaremiz de Avrupa’da en büyük olanıdır. Yani büyük bir verimsizlik söz konusudur. Bu kaynakların optimalleşmesi yönünde düşünülmelidir”.

Piyasa Ekonomisi Enstitüsü uzmanları, temettü vergisi ve faiz vergisi, ayrıca da miras vergisi gibi etkin olmayan vergilerin kaldırılmasını ve tek kişilik tüccarlara uygulanan verginin yüzde 15’ten yüzde 10’a indirilmesini öneriyorlar. Desislava Nşkolova’ya göre vergi imtiyazları ve daha somut olarak çiftçilere sağlanan kolaylıklar, gıda fişleri ve turizmde imtiyazlı KDV sınırlandırılırsa ve gelir vergisinin beşte birlik bölümü belediyelere aktarılırsa eğer bunun hazineye sağlayacağı etki her ne kadar önemsiz olacaksa da bu durum girişimcilik ve tüketimin artışına ve dolayısıyla ekonominin büyümesine de yol açacaktır. Ayrıca “Bulgar Postaları” ve “Devlet Demiryolları BDJ” gibi borçlanan devlet işletmelerinin özelleştirilmesi yolu ile kamu varlıklarının daha etkin şekilde yönetilmesi sağlanabilir. Uzmanlar tarafından yapılan hesaplamalara göre özelleştirme hariç tutulmak üzere bu değişikliklerin toplam etkisi 1 milyar 400 milyon levayı bulacak.

Çeviri: Tanya Blagova