Pazar günü Brüksel’de yapılan zirve toplantısında AB ve Türkiye göçmen krizi konusunda anlaşma yaptılar. Anlaşmada önümüzdeki iki yılda Suriyeli mülteci akınını karşılaması için Türkiye’ye 3 milyar avronun sağlanması öngörülmektedir. Buna karşılık güney komşumuz, AB’ye yönelik göçmen akınının durdurulmasına yardım edecek. Zirve toplantısında Türkiye’nin AB’ye katılım müzakerelerine hız kazandırılmasına ilişkin de anlaşma imzalandı. Bundan birkaç gün önce Avrupa Parlamentosunda AB’nin dış sınırlarında daimi ve tam kontrolün getirilmesi konusu görüşüldü. Radikalleşmenin ve Avrupalı vatandaşların terör örgütleri tarafından celbedilmesinin önlenmesine ilişkin kararname onaylandı.

AP’nun oturum salonunda Bulgaristan vekili ve Sivil Özgürlükler Adalet ve İçişleri Komisyonu Başkan Yardımcısı İliana Yotova konuştu:“Öncelikle yapılması gereken şey AB’nin dış sınırlarının güçlendirilmesidir. Sırf Schengen alanının güvenliğinden bahsedilmemesi gerektiğini özellikle vurguladım. Bütün AB’nin güvenliğinden bahsetmek gerekir. Hem Bulgaristan’ın hem de diğer devletlerin yeterince kaynaklara ve uzmanlara sahip olmadıkları ortadadır. Özellikle Avrupa’da bir dizi radikal partide göç olayının mutlaka terörle, terörün ise belirli bir dinle ilişkilendirilmesi gibi tehlikeli bir eğilim vardır. Bu eğilimlere karşı koymamız gerekiyor. Bununla birlikte kimin, neden ve ne amaçla AB topraklarına geçtiğini bilmek görevimizdir. Birliğin dış sınırı olarak biz Bulgarlar için bunu bilmek özelikle önemli” şeklinde konuştu İliana Yotova.

Rus askeri uçağının Türkiye tarafından düşürülmesikamunun ilgi odağı olmaya devam ediyor. Ne gibi sonuçlar bekleyebiliriz sorusu üzerine Güvenlik ve Uluslararası İlişkileri Stratejik Araştırmaları Müdürür Simeon Nikolov şöyle konuştu:“Türkiye tarafından atılan bu riskli adım, 14 Kasım tarihli Viyana toplantısında sağlanan 9 maddelik sözleşmeye ters düşüyor. Batı ve Rusya arasındaki gerginliğin tırmanması gibi başka sonuçları da olacak. Türkiye’nin durumdan istifade ederek uçuşlara yasak bölge, daha sonra özgür bölge adı verilen fikir gibi bazı fikirlerini tekrar gündeme getirebileceğini düşünüyorum. Sonuç olarak Türkiye’ye duyulan güven azalıyor. Türkiye hem AB için hem NATO ve ABD için her zaman zor bir ortak olmuştur”.

Güvenlik uzmanı Slavço Velkov ise şöyle konuştu:

“Bence bu eylem, güç dengesini değil, Yakın Doğu’daki ilişkileri değiştirecek. Karşılığı da artık verilmektedir. Askeri, siyasi ve ekonomik karşılık verilebilir. Karadeniz’de bir yerinde de karşılık verilebilir, çünkü orada hava ve deniz sınırlarını sık sık ihlal eden Türk gemileri ve uçakları vardır. Olayın olduğu bölgeyi iyi biliyorum ve son 15 yılda Türkiye tarafından 200’ün üzerinde hava sahası ihlalinin yapıldığını söyleyebilirim” diyen Slavço Velkov, DAEŞ ile mücadele yolu nedir sorusu üzerine şunları ekledi:

“Bu örgütü besleyen finans akışının durdurulması gerekiyor. Suudi Arabistan, Türkiye, Katar dahil 40 kadar devletin DAEŞ’e destek vermekte oldukları konuşuluyor. Kaynak akışı durunca DAEŞ’in fiziki olarak yokedilmesinden de bahsedilebilecek. Düşünün, DAEŞ galip gelirse Beşar Asad’ı destekleyen bu 9-10 milyon Suriyeli, katliama tabi tutulacaklar. Onlar nereye gidecekler? Onlar yeni dev göçmen kitlesini oluşturacaklar. DAEŞ’in çökertilmesi Türkiye için öncelikli hedef değil, Türkiye için öncelik Kürtler olmaktadır. Başar El Asad’ın iktidardan düşürülmesi Rusya için öncelikli hedef değil, tam tersine Rusya hükümeti destekliyor ve teröristlerle yürütülen mücadeleye katılıyor. Asad’ın iktidardan uzaklaştırılması ABD için öncelik olmaya devam ediyor. Öncelikli hedef konusunda ortak görüş olmayınca ve bu hedef DAEŞ’in yokedilmesi olmayınca etkin bir koalisyon olmaz. Avrupa şu ana kadar toplantı ve oturumlardan başka bir şey yapmış değildir”.

Sağ Politika Enstitüsünden Toma Bikov bir hayli karmaşık olan bu siyasi durumda Bulgaristan’ın tutumunu şöyle yorumladı:

“Bulgaristan’ın izlediği tutum son iki yılda değişmiş değildir. Yani devamlı bir tutum var. Biz, Türkiye ile olan sınırımızın korunmasını herkesten önce güçlendirmeye başladık, hatta çitler bile kurmaya başladık ve bu konuda eleştiri aldık. En azından Avrupa’da Suudi finansmanını durdurmalıyız. Suudi Arabistan’dan herhangi şekilde para alan insanların radikal İslam’ı yaymalarını yasaklamanın zamanı gelmedi mi? Bu konuda tutumumuz münasip olmazsa bir süre sonra cihatçıların ülkeye girmelerine gerek kalmaz, onları kendimiz yetiştiririz. Bulgaristan sığınak isteyenlerin yüzde 90’lık bölümüne sığınak vermiştir. Fakat sınırı kaçak yoldan geçenlere sığınma hakkı tanınmayacak”.

Çeviri: Tanya Blagova