Güneydoğu Avrupa İşbirliği Süreci, bölgede işbirliği için önde gelen bir siyasi platform ve güvenlik ve istikrar için bir faktördür. Girişimin başı, Güneydoğu Avrupa ülkelerinin dışişleri bakanlarının Temmuz 1996 tarihinde Sofya görüşmesi sırasındaydı. Bulgaristan, üçüncü defa Sürecin başkanlığını yapmaktadır. Ülkemiz şimdi çabalarını enerji, ulaşım ve altyapı bağları, medya ve ifade özgürlüğü, göç ve mülteci akını ile başa çıkma olmak üzere üç öncelikli işbirliği alanına yöneltmiştir.

Bulgaristan’ın Güneydoğu Avrupa İşbirliği Süreci’nin başkanlığı çerçevesinde Sürecin ülkelerinin dışişleri bakanlarının ikinci resmi olmayan görüşmesi yapıldı. Katılımcılar, mülteci krizinden kaynaklanan meydan okumalarla başa çıkma için ortak bir açıklama kabul etti. Güneydoğu Avrupa İşbirliği Süreci’nin başkanlığını yapan üç ülkenin katılımıyla yapılan basın toplantısı sırasında Dışişleri Bakanı Daniel Mitov, mülteci sorununun herkesi etkilediğini ve bu sorunu tek taraflı çözebilen bir ülke olmadığını açıkladı.

Dışişleri Bakanı Daniel Mitov şu açıklamada bulundu: “AB, kendini birlik olarak algılamalı. Ayrı ülkeler, ayrı olarak çözümler bulmamalı, milli çıkarlarından yola çıkmamalı, topluluğun çıkarını düşünmelidir.”

AB Dışişleri Bakanları’nın Amsterdam’daki resmi olmayan görüşmesinde tanıtılacak kabul edilen açıklamanın önemli bir ağırlıklı konusu, AB dış sınırlarının sıkı kontrolüdür.

Bakan Mitov şunları da açıkladı: “Mülteci ile ekonomik göçmenler arasındaki ayırım, çok net olmalı. Yasa dışı mültecilerin geldiği ülkelerle diyalog olmalı, öyle ki AB’ye yasa dışı yollarla gelen insanların etkili geri kabulüne gelinsin. Bu ama Güneydoğu Avrupa İşbirliği Süreci’ne katılan ortaklarımızı da etkiliyor, çünkü bu sorunda hepimiz birlikteyiz.”

Sona eren görüşme, yedi dışişleri bakanı ve dışişleri bakan yardımcıları, Bölgesel İşbirliği Konseyi Genel Sekreteri Goran Svilanoviç ve AK temsilcileri bir araya getirdi.

Dışişleri Bakanı Daniel Mitov konuyla ilgili olarak şunları da belirtti: “AB üyeliği için aday ülkelerde devam eden bütünleşme ve reform sürecinin önemi üzerinde vurgu yapıldı. Onlar, yaptığı reformlar ve AB yolunda sarfettiği çabalar için destek aldı. Görüşmenin büyük konularından biri, bölgedeki bağlar idi. Zayıf altyapı ve enerji bağları, şu an bizi yatırımlar için daha az celbedici bir bölge haline getiriyor. Bu da insanlar ile iş çevreleri arasında engeller yaratıyor. AK bu süreci mali ve siyasi olarak destekliyor ve biz bu önceliği desteklemeye kararlıyız.”

Güneydoğu Avrupa İşbirliği Süreci’nin önceki Başkanı olan Arnavutluk Dışişleri Bakanı Ditmir Buşati de ortak eylemler gerekliliği ve mülteci krizinden neticelerle mücadelede dayanışma üzerinde vurgu yaptı. Kendisi ayrıca, terörle ve ekstremizm ile başa çıkma için ortak çabalar gerekliliği üzerinde de vurgu yaptı.

Ditmir Buşati şunları da söyledi: “Aşırı uçlarla mücadele toplumlarımızın pekiştirilmesini ve onların daha birleşmiş, daha adil ve daha kaliteli toplumlara dönüşmesini gerektiriyor. Sınırları pekiştirme, Schengen’in yapılanması ve mülteci krizi ile ilgili önlemlerin kuvvetlendirilmesi çabalarımız yüzünden bu süreç biraz geri plana çekilmesine rağmen AB’nin genişlemesi ile ilgili süreci tartışma imkanımız oldu.”

Bulgaristan’dan sonra Güneydoğu Avrupa İşbirliği Süreci’nin başkanlığını üstlenecek Hırvatistan Dışişleri Bakan Yardımcısı Zeljko Kupresak, Hırvatistan başkanlığının başlıca önceliklerini tanıtarak şunları söyledi: “Dayanışma son derece önemlidir, çünkü görüşmenin büyük bir kısmı, yasa dışı mültecilerle ilgili sorunu nasıl dayanışma yoluyla çözüme bağlayabileceğimiz konusunun ele alındığı görüşmelerle geçti. Bağlara gelince burada sadece ekonomi ve ulaşım alanlarında bağlar söz konusu değil, farklı halklar arasında iletişim son derece gereklidir. Siyasi diyaloğa gelince parlamenter boyutlara başvurmayı niyetliyoruz. Enerjiye gelince bölgemizdeki enerji sektörünü geliştirmek son derece önemlidir. Enerji, bütün ülkelerin gelişimi için çok önemli bir faktör haline gelebiliyor.”

Çeviri: Rayna İvanova