Bulgaristan’da 4. en büyük banka olan Kurumsal Ticaret Bankası KTB, sahibi Tsvetan Vasilev’in kötü yönetimi sonucu 2014 yılında paldır küldür iflas etti. Banka, iki kere yılın bankacısı ödülüne değer görülen bu adamın kontrolündeki şirketler başta olmak üzere çeşitli firmlara güvencesiz krediler dağıtmıştı. Bankanın içi o derece boşaltılmıştı ki devlet, yasa ile garanti altına alınmış olan vatnadaş ve şirket mevduatlarını ödemek üzere uluslararası para piyasalarından 2 milyar avronun üzerinde borç almak zorunda kalmıştı. Bu durum ülkeyi finansal krizin eşiğini sürüklemişti ve alınan borç bütün vatandaşlar tarafından bundan sonra ödenecek. Bu arada dünya kadar serveti bulunan bankanın sahibi Sırbistan’a kaçtı ve her ne kadar hiçbir suçu olmadığını iddia etse de ülkeye bir daha ayak basmadı.

Müflis bankanın kayyumları verilen kredilerin bir bölümünü toplayıp devlete bir miktar para iade etmeye çalışıyorlar, fakat bu yöndeki uğraşları sonuçsuz kalıyor. Bu acizlik karşısında etkinliği ve varoluş anlamı epey tartışmalı olan Yasadışı Yollardan Edinilen Varlıkların Müsadere Edilmesi Komisyonu devreye girerek mahkemeye Tsvetan Vasilev’in toplam 1 milyar avronun üzerinde olan varlığına el konulması talebini sundu. Vasilev’in bu serveti kendisini Bulgaristan’da en zengin adam durumuna getiriyor şüphesiz ve Avrupa’da bile rekor sayılıyor belki.

El konulması istenen varlıklar arasında Bulgaristan’da bulunan ve toplam tutarı 50 milyon avro olan mülkler de vardır. Sofya’da bulunan KTB’nin idare binası, konut apartmanı, daireler, atölyeler, garajlar, araziler, depolar var. Ayrıca Sozopol, Varna ve Tsarevo’da bulunan gayri menkuller de var. Komisyon, Vasilev’i İsviçre’de bulunan 24 milyon avroluk bir lüks bir evle ilişkilendirmeyi başardı. Komisyonun talebi Vasilev’in banka hesaplarındaki 6 milyon avro ve toplam değeri 500 bin avro olan 3 mercedes aracını, ayrıca toplam 70 milyon avroluk şirket payları, 300 milyon avroluk hisseler, tuvaller ve değerli madeni paraları da kapsıyor. Komisyon ayrıca Vasilev’in İsviçre’deki bazı hesaplarına da haciz koydurmayı başardı.

Bu arada uzmanlar müsadere talebinin seyrine ilişkin pek iyimser değil. Birincisi Tsvetan Vasilev, resmi hiçbir suçlamada zanlı değildir. İkincisi, bu varlıkların yasadışı yollardan edinildiğini ispatlamak inanılmaz zor olacak. Tsvetan Vasilev, parayı kendi eli ile kendine ve kendi şirketlerine verdiği için paranın menşeine dair gerekli belgeleri ibraz etmekte zorlanmayacak. Ayrıca devletin kasasına günü birinde kendi bankasını iflas ettiren bankacının varlıklarının satılmasından elde edilecek 1 milyar avronun gireceği gayet şüphelidir. Komisyon Başkanı Plamen Georgiev’in kendisi yaklaşık ancak 700 milyon avronun beklenebileceğini itiraf etti. Bu rakam hiç te küçük değil aslında, fakat sürgündeki bankacının ülkenin her yerinde sahip olmaya devam ettiği nüfuz ve yargı sistemimizin ağır pürüzleri ve bağımlılıkları göz önüne alındığında bu paranın toplanması pek muhtemel görünmüyor. Yeni Bulgar zenginlerinin iştahına dair bu ilginç sagayı izlemeye devam edeceğiz. Gittikçe daha çok edinmek üzere her aracı kullanan ve her bedeli göze alan bu yeni zenginlerin varlıkları yanlarında kalıyor, en azından şimdilik.

Çeviri: Tanya Blagova