Günün Programı
Yazı Boyutu
Bulgaristan Ulusal Radyosu © 2024 Tüm hakları saklıdır

Paskalya efsaneleri ve inançlar

БНР Новини
Photo: BGNES

Paskalya, en önemli Hıristiyan Yortusu olmakla birlikte asırlardır da en önemli halk yortulardan bir tanesidir. Bilim adamları, çok açık şamanizm kaynaklı olup dini ve efsanevi anlamı olan birçok emaneti araştırmıştır.

Paskalya öncesi yapılan tüm yortu kutlamalarının temelinde kıştan bahara geçiş yatıyor. Bu, halkın görülür ve görülmez tüm doğa güçlere yüz çevirdiği  zamandır. Bu zaman, iyi güçlerin korumasını kazanmak amacıyla yapılan rütüel zamanıdır. Bu dönem çerçevesinde herhangi bir enstrumandan müzik sesi yankılanmamalıdır. Birçok şarkı ve efsane, perileri kaval sesleriyle uyandıran kavalcı oğlanlara adanmıştır, ki periler daha sonra bu gençleri çezalandırır.
En fazla halk inancı, Paskalya`da boyanan kırmızı yumurtalarla ilgilidir. Hele hele Kutsal Perşembe sabahı, Güneş doğmadan boyanan kırmızı yumurtların sihirli güce sahip olduğu inanılır. Halk inançlarına göre, Perşembe günü tavuk folları ellenmez, ancak Kutsal Perşembe bir istisnadır. Ünlü etnografya uzmanı Dimitır Marinov şöyle belirtmiştir “Kutsal Perşembe günü foldan alınan yumurtalar bir tarafa kaldırılır. Çünkü onları ilkten sayacaklar, kıyacaklar ve boyayacaklardır. Diğer yumurtalar ardından gelir.“ İlk yumurtlanan yumurta en büyük güce sahiptir. Boyaların karıştırıldığı su „suskun“ sudur, yani „temiz“ kızlar tarafından üç farklı pınardan şafak sökmeden önce suskunluk içinde getirilen sudur. İşte bu suyla Kutsal Perşembe günü getirilen ekmek mayası yenilenir. İlk kırmızıya boyalı yumurtalar temiz bir bez üzerindeki bir elek içine konur – Güneş onları görsün ve onlara gülümsesin diye. Bu yumurtalar çok özel bir güce sahiptir, mesela tedavi ederler.

Снимка

Hazreti İsa`nın Dirildiği Paskalya Yortusuyla birlikte birçok yasağı da son getiriliyor. Bu yortunun özelliği ve simgesi olan salıngaçların da sihirli bir anlamı vardır. Sallangaçların sallandığında çalınan şarkılar ejderhaya, perilere, suyun açılmasına, berekete ve gelecekteki nikahlara adanmıştır. Bugün „kumiçene“ geleneğinin kutlamalarına katılan kızlar ilk defa gerçek bir kız kıyafeti giyiyorlar – beyaz dokuma gömlek, yeni elbise, boynunda dizi, başında çiçek demeti, bilezik ve elinde bir çiçek demeti. Paskalya horosu kurulmuştur. Dünya, yeni bir başlangıcın kapısındadır, törensel daire dansı ise Güneşin şeklini sembolize eder – bu, da kadim zamanlardan gelen evrensel bir külttür.


Çeviri: Şevkiye Çakır




Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Kategorideki diğer yazılar

Folklor sevdalısı Hristofor Radanov 80.yılını BNR’de dev konserle kutlayacak

Halk Müziği orkestra şefi ve besteci Hristofor Radanov 80.yılını BNR’nin Birinci Stüdyosunda dev bir  folklor konseriyle kutlayacak. 1991- 2011 yılları arasında şefliğini yaptığı BNR halk müziği orkestrasının temsilinden başka,..

Eklenme 07.12.2023 06:00

Yavor Rusinov ve Büyük Bulgar Sesleri Korosu’ndan “Temen Güro” şarkısı

Bulgar folkloru ve yorumlanması, çoktandır her tarzdan müzisyenleri heyecanlandırıyor. Onlardan biri olan besteci, düzenlemeci ve yapımcı Yavor Rusinov, Bulgar folklor motiflerinin modern müzkle harmanlanmasında piyoner olarak biliniyor. Bu yöndeki..

Eklenme 10.11.2023 14:42

Deyan Dençev: Her müzik aletinin canı var

Razgrad’lı kemençe ustası Deyan Dençev, yurtta olduğu gibi yurt dışında da ün yapmış bir isim. Daha ikinci sınıf öğrencisiyken halk müziğine has bu yaylı müzik aletini eline alan, daha sonra Şiroka Lıka Folklor Sanatları Okulu’ndan mezun olan..

Eklenme 11.10.2023 10:15