Şimdiye kadar ülkemizde gerek hanede gerekse yürüttüğü işte olsun gaz kullanan herkes, ya devlet şirketi olan Burgagaz’dan ya da çok daha küçük, özel bir şirket olan Overgaz’dan gaz almak mecburiyetindeydi. Rus gazı satan her iki şirket piyasa paylarının bölüşümü konusunda anlaşmış olacak ki aralarında rekabetin yürütüldüğü söylenemez. Fakat durum, bu ayın başından itibaren değişti ve dileyenler komşu Yunanistan’dan da gaz alabilir artık. Önümüzdeki dönemde Romanya ve Ukrayna’dan da gaz almak mümkün olacak. Yeni gaz tedarikçilerinin de piyasaya çıklamalarına izin verildi ve kullandıkları doğalgazın tam olarak nereden geldiği tüketicilerin umurunda değil. Makina sektöründe çaşlışan Haskovo merkezli, orta boy bir şirket, uluslararası büyük bir tedarikçiden sırf piyasayı test etmek için cüzi miktarda gaz alımı yaparak serbest ticarette piyoner oldu.

Ülkedeki uzmanlar sanal işlem ve teslimlerin söz konusu olduğunu söylüyorlar, çünkü şimdilik sadece Yunanistan’dan satın alınan gaz aslında oradan gelmiyor, ülkemiz üzerinden geçen ve güney komşumuza gaz nakli yapılan boru hattından alınmaktadır. İşlemler sanal olsun veya olmasın, gaz satın alma imkanı tamamen gerçektir.

Ülkemizde uluslararası gaz ticaretinin geleceği şimdilik belirsiz, çünkü ülkedeki gaz nakil sistemi devlet şirketi Bulgartransgaz’ın tekelinde kalıyor. Bu münasebetle Bulgaristan’ın yönetimi, gaz nakil sisteminin özelleştirilmesi ve diğer tedarikçilere de borulara erişim imkanının sağlanmasında ısrarcı olan Brüksel’le büyük ihtilaf içindedir. Ülkemizin maddi imkanlarına göre dev bir tutar olan 300 milyon avroluk yaptırımların uygulanmasını göze alan Sofya, gaz boru hatlarını ulusal güvenlik unsuru olarak algılayarak devlet kontrolünü korumakta kararlıdır.

Serbest gaz piyasasının geleceği ile ilgili bir belirsizlik daha var ve bu belirsizlik fiyatlarla ve elektrik piyasasındaki liberalleşme sonucu yaşananlarla ilgilidir. Gaz teslimi yapacak olan yeni şirketler, müşteri çekmek için tüketicilere daha cazip fiyatlar sunmak zorundadır. Oysa şu an hepsi Rus devi Gazprom’dan gaz alırken daha düşük fiyatların sağlanması zor görünüyor. Ayrıca elektrik enerjisi piyasasında yapılan liberalleşmede görüldüğü üzere nihai tüketiciler için sağlanacak muhtemel faydalar, zamanla gelecek, oysa tekel kurmuş olan şirketlerin yerine geçmek zor ve uzun süren bir iştir. Yani enerji piyasasında uygulanan liberalleşmeye problemleri bir çırpıda çözecek sihirli değnek gözü ile bakmamak gerekir.

Bu arada doğalgaz teslimlerinin liberalizasyonu bizzat Başbakan Boyko Borisov’un gözde projelerinden biri olan Karadeniz kıyısında gaz dağıtım merkezinin kurulması projesine yarayacak. Şimdiye kadar gaz dağıtım merkezi ile igili en büyük soru işaretlerinden biri gerekli gaz miktarlarının temin edileceği kaynaklara ilişkindi. Çünkü piyasanın olması için satışa sunulacak malın da olması lazım. İşte şimdi hem ticaret yapanlar, hem tüketiciler, hem de rekabet açısından yeni fırsatlar doğuyor.