“Kvadrat 500” milli galerisinde bu ay “Sirak’a Soralım” konulu oturum yapılıyor. Sanat tarihi uzmanı Boryana Vılçanova, bu oturumu anlatırken şunları açıkladı: ““Sirak’a Soralım”, milli galerinin “Uzmanlar Anlatıyor” girişimi çerçevesinde farklı ressamlara adanan konferanslardan biridir. Her ayda bir milli galerinin çalışanlarından biri “Kvadrat 500” sergisinin eserlerinden birini veya ressamını tanıtıyor. Galeri, Sirak Skitnik’in yaratıcılığının en büyük koleksiyonlarından birine sahiptir. Galeri’de Sirak Skitnik’in 177 orijinal eseri bulunuyor. Bu koleksiyonda ressamın en erken eserlerinden 1943 yılındaki ölümüne kadar alıştığı bütün dönemleri görülebiliyor.”

Sirak Skitnik takma adıyla bilinen Panayor Todorov Hristov’un kişiliği arkasında ressam, şair, edebiyat ve tiyatro eleştirmeni, Milli Tiyatro müdürü, gazeteci ve Bulgaristan Milli Radyosu’nun ilk müdürü, Bulgar Ressamları Birliği’nin ilk başkanı gibi görevler duruyor.

Boryana Vılçanova’ya Sirak Skitnik’i diğer Bulgar ressamlar arasında nasıl ayırtettiğimizi sorusu karşısında şu cevabı veriyor: “Sirak Skitnik, gerçekten de sanatında çok yönlü olan bir sanatçı. Sirak Skitnik, günümüze kadar da araştırmacı ve eleştirmenler arasında büyük ilgi uyandırıyor. Bence Sirak Skitnik hakkında önemli olan kendisinin ressamdan başka şair ve sanat eleştirmeni olmasıdır. Kendisi, kültürel ve toplumsal hayatımızda derin bir iz bırakan büyük bir kişidir. Çok yönlü gelişmiş başka bir ressamı aklımıza getirmek zor olurdu. Sirak Skitnik’in farklı alanlarda ilgisi olmuştur. Kariyerinde Edgar Allan Poe’nin şiirleri, Teodor Trayanov’un “Bılgarski Baladi”si için örneklemeler yapmıştır ve zamanı için örneklemeyi çok yüksek bir seviyeye getiriyor.”

Bulgaristan’ın 20’nci asrın başındaki kültür hayatındaki daimi varlığına rağmen ölümünden birkaç on yıl sonra devlet galerilerinde veya özel koleksiyonlarındaki tabloları nadiren seyircilerle karşılaşıyor. Sirak Skitnik’in edebiyat, eleştiri ve tiyatro yaratıcılığı pek araştırılmış değildir. Bu mirasın hüzünlü kaderinin açıklanması, halk iktidarının Sirak Skitnik’in gerici olduğunu ilan etmesidir. Bunun sonucunda tabloları ve şiirleri yasaklanmıştır. Bugün Sirak Skitnik geçmişten geri dönüyor.

Çeviri: Rayna İvanova