İlk defa bir Bulgar öğrenci takımı, ABD’nin Boston kentinde yapılan sentetik biyoloji alanında iGEM prestijli dünya yarışmasının finaline katılıyor. Onlar, bütün dünyadan diğer 300 genç bilim adamı ekibi arasından seçildi. Projeye Sofya Üniversitesi “St. Kliment Ohridski”, Plovdiv Üniversitesi “Paisiy Hilendarski” ve Sofya’daki Teknik Üniversitesi’nden 10 öğrenci katıldı. “Sofia Tech Park” şirketi, özel laboratuvarını ve teçhizatını vererek öğrencilerin hazırlıklarını destekledi. Takımın yöneticisi Boris Kirov. Katılımcılardan biri İlka Tsvetkova, Sofya Üniversitesi’nin Biyoloji Fakültesi’nin dördüncü sınıf öğrencisidir. Kendisi projenin konusunu tanıtarak şunları söyledi:

“Projemiz, Lactobacillusbulgaricus yoğurt bakterisi ile ilgili. Fikrimiz, bakterinin özelliklerini iyileştirmektir. Bunun sonucunda bakteri dondurulabilecek ve bu şartlarda hayatta kalabilecek. Pratikte yoğurt yapımı sürecinde şartlar, bakterilerin hayatta kalması için çok stresli ve bu durum, onlarla çalışan şirketler için kayıplara yol açıyor. Bu amaçla tardigardus adında mikroskobik hayvanı kullandık. Bu hayvan, çok zor şartlarda, çok yüksek ve çok düşük hava sıcaklıklarında, yükseklerde ve denizin derinliklerinde yaşayabilen bir hayvandır. Hayatta kalması için proteinlerin büyük rolü var. Dört tane protein aldıktan sonra onları bakteriye soktuk ve bir sürü deneme ve testlerden sonra bu testin bakteri için elverişli olduğunu saptadık.”

Bulgar öğrencileri, yabancı meslektaşlarının yıllarca üzerinde çalıştığı ve amaçlarına varmak için çok çaba sarfettiği geri kalan projelerden çok etkilenmiş. Avrupa ülkelerinden temsilcilerin de bulunduğu ve Bulgaristan’daki genç bilim adamlarının çalışma şartlarını bilen jüri ise, takımımızın sonuçlarından çok etkilenmişti. İlka’ya göre Boston’da takımı Bulgar topluluğu tarafından çok büyük destek görmüştür. Oradaki Bulgar topluluğu, proje için gerekli malzemeleri sağlamıştır, onların büyük bir evde konaklamalarını ayarlayıp ilgilemmiştir. Öğrencilerin temsili son ana kadar bilinmezdi. Bağışlar ve takımın logosunu taşıyan tişört satışı için bir kampanya yardımıyla takım üyeleri son anda kaynaklar toplamayı ve katılım için kaydını yaptırmayı başardı. İlka, sarfedilen çabaların bilançosunu anlatarak şunları açıkladı:

“Bulgar takımı, bronz madalya ile geri döndü. Bu kadar çok yıldan sonra Bulgaristan’ı ünlendirmeyi başardık. Bizden bahsediyorlar artık. Bu takımın bir parçası haline gelmek isteyen birçok Bulgar öğrencisini motive ettik. Benim mesajım, öğrencilerin ümitsizliğe kapılmaması ve yolda işiteceği olumsuz eleştirilere rağmen yolunda devam etmesidir. Bir kişi bir şeyi yapmaya kararlı olduğunda bu kişi destek de alacak, yeter ki arasın.”

Genç bilim adamlarının projesi, yenilikçidir, sonuçlarının ise farklı alanlarda geniş pratik uygulaması olacak ve biyo teknolojiler alanında yeni bilimsel kapılar aralayacak.