Analizatörler, iktidar, basın ve uluslararası mali ve ekonomik kurumlar Bulgaristan’da 2016 ylının çoktan yaşanmadık ekonomik başarı ve olumlu göstergelere eriştiğini iddia etmeye devam ediyor. Bu hem makroekonomik göstergeler, hem değişik şirketlerin mikro ekonomik rakamlar için de geçerli. Özel iş sektörü de, kamu sektörü de başarılardan memnun, ancak bu başarılar bu sene tekrarlanmayacak. 2017 epey daha mütevazi olacak ekonomik açıdan.

Devlet hazinesine 2016 yılında 17 milyar avro girdi. Bu da ön tahminlerden %3 fazla. Bu kaynakların 16 milyar euroluk tutarı harcandı. Sonuçta devlet hazinesi GSYH’dan %1.6 gibi ciddi bir fazlalık kaydetti.

Bu iyi mi ve harcanmayan kamu kaynakları nerede kullanılacak?

İlk bakışta bütçe fazlalığı olumlu gibi görünüyor, yönetimin vergi toplama işinin iyi yaptığı, sigorta, gümrük girdilerinin olumlu geliştiğini gösteriyor. Bu gerçekten de iyi, vergi girdileri 1.2 milyar euro arttı. GERB gibi muhafazakar hükümet açısından önemsiz sayılmayacak bir gerçek ise, cepte ne kadar varsa o kadar harcıyor olmasıdır. Fazla sosyalist lükslar ve ekstralara gitmekten kaçınan bir değerli, toplu hükümet mevcut. Boyko Borisov’un 2. hükümeti geçen yıl gerçekten çok tasarruflu davrandı, fakay öngörmediği ve beklenmeyen, hesaplarını karıştıran bir olayla karşılaştı. Borisov hükümeti, kimseye gerekli olmayan İkinciBelene Atom Elektrik Santrali için alınan iki reaktörr için 600 milyon euro ceza ve tazminat ödedi.

Yılın sonunda ve tartışmalı argümanlarla hükümet apartmanların dış yalıtımı için 500 milyon euro destek sağladı. Bu paralar yüzbinlerce vatandaşın özel konutlarına yönelik yalıtım desteği için verildi. Aşırı liberaller, daire sahiplerinin yalıtım dışında ana tadilat da yaptırarak, son fiyatı yükselttikelrini iddia etti ve bunu öne sürdü.

Bu iki beklenmedik ödeme olmasaydı, devlet bütçesi daha büyük bir fazlalıkla kapatacaktı yılı. Asıl soru bu gerekli mi ve bu serbest paralar ne için kullanılabilir? 

Aslında biraz para fazlalığı hiç bir zaman fazla değil. Kaynak almak isteyenlerin sayısı büyük. Farklı sosyal sektörler durumlarının ne kadar kötü olduğunu kanıtlamak için can atıyor. Sağlık, emeklilik, düşük maaşlar, eğitim, bilim, spor, asker ve polisler, herkes para istiyor.

Devlet böreğini ne kadar adil dağıtırsa dağıtsın, her zaman hoşnut olmayanlar olacaktır. En büyük tehlike kaynakların dağılımında mevcut. Bulgaristan’ı neredeyse yıl ortasına kadar , feshedilmiş meclis ortamında Cumhurbaşkanı tarafından tayin edimiş bir teknokrat hükümet yönetecek. Bu geçici hükümet keseyi açmaz büyük ihtimalle, sağa sola harcamaz. Hele de Parlamento’nun onayı olmadan bu mümkün değil.Dolayısıyla bu bütçe fazlalığının önümüzdeki altı ayda kullanıma girmesi biraz zo olacak, sektörlerden herhangi birinin ek finansman alması da imkansız. En iyi olanak, bu paranın mali hazineye girmesi ve bu şekilde bütçe fazlalığının 8 milyar euro gibi astronomik, rekor düzeye ulaşmasıdır.

Türkçesi: Sevda Dükkancı