Sosyalist sanatının propagandasını yapan bir vitrin olarak, komünist lider Jivkov’un kızı Lüdmila Jivkova’nın himayesi altında kurulan ‘‘Wittgenstein’ evi ideolojik kavramlardan arınmayı yavaş yavaş başardı ve artık elit bir izleyici kitlesi kazandı. Viyana’da bulunan bu Bulgar kültür enstitüsünün 40. yaş günü dolayısıyla ‘Arşivler’ Devlet Ajansı bir sergi düzenleyerek evin tarihini anlatıyor.

‘Wittgenstein’ evi Soğuk Savaş zamanlarında kapitalist dünyasının başkentlerinde açılan benzer ilk kültür kurumudur. Sergiyi düzenleyen Galina Pindikova anlatıyor:

‘Bu ev Ludvig Wittgenstein‘ın kız kardeşinin önerisi üzerine inşa edilmiş. 1928 yılında Margaret Stonboroughkardeşine bir ev projesini hazırlamasını rica eder. Bir mimar dostu ile temiz çizgili, sert geometrik şekilli bir ev kurarlar. Bu evin tarihi tabi ki uzun ve inişli çıkışlı. Bir anda binanın yıkılması isteniliyor. Avusturyalı mimarlar onu kurtarmak için harekete geçiyorlar. Hareketin başını annesi Bulgar olan Karl Aubök çekiyor. O zamanki Bulgaristan Büyükelçisi ile de tanışmışlığı var. İşte o zaman Bulgaristan’ın bu evi satın alması mümkün olduğu ortaya çıkıyor.’

Onarımdan sonra 4 Ocak 1977 tarihinde evin açılışı yapılıyor. Opera konseri düzenleniyor. 300 arşiv fotoğraf resmi ve belge ilk defa gösteriliyor. Galina Pindikova devam ediyor:

‘Binlerce etkinlik arasında en parlak olanları seçmek çok zor. Gene de 156 Picasso eserini içeren 1984 yılında açılan sergiyi bir doruk olarak belirtebiliriz. Neden acaba Picasso? O yıllarda iki ayrı dünya arasında iletişim çok zordu. Bu resimler fakat Dr. Peter Ludvig’in. Kendisi koleksiyoncu ve kültür bakanlığımız ile yakın ilişkilerdedir. Böylece bu sergi büyük ilgi topluyor, ondan sonra Sofya şehir galerisinde sergileniyor. Yıllar içinde bu kültür merkezinde bir çok Bulgar ressamın eserleri yer alır. Çağdaş ve klasikler , heykeltıraşlar, dizayn tasarımcıları. Opera şarkıcımız Lüba Veliç’in burada verdiği konserler hakkında bilgi var arşivimizde. En taze fotoğraf resmi ise evin 40. yıldönümü dolayısıyla düzenlenen sergiden. Burada yıllar içinde sanatın ‘Wittgenstein’ evinin dışına çıkıp bütün Avusturya’da büyük müze ve salonlarına taşındığını da hatırlatmak isterim.‘

Belgesel sergi 4-11 Mayıs günleri arasında Kültür bakanlığının ‘Sredets’ salonunda kalacak, ondan sonra 24 Mayıs bayramı vesilesiyle ‘Wittgenstein’ evinin muhteşem salonlarında yer alacak.

Çeviri: Müjgan Baharova