Dünya Bankası tarafından “2017 Avrupa Birliğinde iş yürütmek - Bulgaristan, Macaristan ve Romanya” adı ile düzenlenen son araştırmadan alınan sonuçlara göre Bulgaristan, iş yürütmek açısından orta derecede cazip bir ülkedir. Burgas, Pleven, Plovdiv, Ruse, Sofya ve Varna olmak üzere 6 kenti kapsayan araştırma sonuçlarına göre deniz başkentimiz Varna en iyi performans gösteriyor. Kentlerin sonuçları beş ayrı faktör itibari ile değerlendirildi. Bu faktörler iş başlatmak, inşaat izni almak, elektrik dağıtım şebekesine katılmak, mülkiyet tescili ve sözleşmelerin uygulanması olmaktadır. Rapora göre değerlendirilen göstergelerin tümü açısından en iyi sonuçlar gösteren bir şehir yok.

Bununla birlikte dünya finans kuruluşunun yıllık araştırmasında Sofya’nın değil de Varna’nın göstergeleri değerlendirilse ülkemizin 82. yerde değil, 57. yerde, yani çok daha önde yer alacağı öne sürülüyor.

Dünya Bankası tarafından yapılan son araştırma aslında bürokratik ve idari şartların iş sekötü açısından ne denli elverişli olduğunu sorguluyor. Bulgaristan’a ilişkin sonuçlardan görüldüğü üzere büyük santralizasyona rağmen ve aslına bakarsak her yerde aynı şekilde uygulanan kural ve düzenlemelere bakılmaksızın iş ortamı yerel yönetimlere de bağlı olup kentten kente değişiklik gösteriyor.

Nüfus sayısı itibari ile üçüncü en büyük kentimiz olan Varna her zaman ülkemiz için çok büyük önem taşıyan bir ekonomik faktör olmuştur. Varna, deniz başkenti olmakla ve etraf beldelerle birlikte yüzlerce bin turist çekmekle kalmıyor. Varna’nın büyük limanı, tersanesi, modern uluslararası hava limanı var, ülkenin her köşesi ile demiryolu ve karayolu bağlantısı vardır. Ve çok önemli bir şey daha – komünizm döneminde bile Varna dünyaya açık bir kentti ve burada insanlar piyasa ekonomisinin güçlükleri üstesinden çok daha iyi gelebiliyorlar. Tabii, Varna, GSYİH’da yüzde 30’luk pay alan Sofya gibi ekonomi devi değil, ama merkez idareden uzak olması, her türlü izin, ruhsat ve tasdik belgesi gibi ekonomik faaliyet yürütmek için gerekli evrakların verilmesi açısından çok daha esnek olmasına olanak sağlıyor.

İş sekötürne elektronik ortamda verilen hizmetlerin genişletilmesi ile, ki hükümetin somut niyetleri bu yöndedir, her şey daha da kolay, erişilir ve ucuz hale gelecek. Yerel yönetimlerin de durumdan istifade ederek iş çevrelerine sunulan idari hizmetleri daha basit hale getirecekleri kesindir.

Aslında Dünya Bankasının çoğu göstergelerine göre başkent Sofya iş sektörüne yönelik hizmetler açısından daha küçük şehirlerin gerisinde kalıyor. Budapeşte ve Bükreş’te de vaziyet aynı ve bu durum Avrupa’nın bu bölgesinde idari ve siyasi başkentlerin iş sektörüne verilen hizmetler bakımından ille de en yüksek düzeyde olmadıklarını açıkça ortaya koyuyor.

Dünya Bankası tarafından yapılan araştırmanın sonuçlarına göre iş yapmak açısından Sofya gibi bürokrasinin kalesi durumunda olan kentleri değil, Varna gibi yerleri tercih etmek gerekir. Deniz kıyısında plaj ve eğlencenin tadını çıkararak iş yürütmek katma değeri yüksek kokteyl gibidir.

Çeviri: Tanya Blagova