Kitap okumayı sevenler için yeni kitabevlerinin açılması her zaman bir bayram olmuştur. Bu, kitaba ilginin canlandığına işaret ediyor. Zor günlük hayatına rağmen Bulgarlar hala yeni ve farklı bir şeyler okumak için zaman buluyor. Sizlere anlatacağımız kitabevi ama biraz farklıdır. Adı “Rodolübie”, bulunduğu yer ise başkentin en eski parklarından biri olan Şehir Bahçesi’nde olan ve mahvedilmekten kurtarılan yeşil bir köşktür. Burası tesadüfen seçilmedi. Bu yerden Sofya’nın 1 Ocak 1900 yılında harekete açılan ilk tramvayının trafiği yönetiliyordu.

Yeni kitabevi için girişim, Bulgar “Vasil Levski” Komitesi’ne aittir. Komitenin başkanı Vasil Vasilev şunları anlatıyor: Kitabevinin bütün kazancı, “Vasil Levski” Komitesi’nin ve “Hristo Botev” Vakfı’nın bakımına gidiyor. Komitenin fonksiyonu, Vasil Levski’nin davasını korumak, ülkülerini açıklamaktır. Kitabevinin fikri, siyasi çıkarlar açısından Bulgar tarihinin yeniden tasarlanması için teşebbüslere tepki vermektir. Hem tarih, hem de edebiyat alanındaki ders kitaplarında çok büyük olumsuz değişiklikler vardır. Onların bazıları skandal niteliğindedir ve insanlar, bunları ancak orijinali ile kıyasladığında değerlendirebiliyor.

Vasilev’e göre Bulgarlar, Uyanış Devri’nden olan ve atalarını ve olduğu gibi geçmişini hatırlatan edebiyat eserlerine ihtiyacı var. Kendisi, Levski’nin doğumunun 180’inci yıldönümünü kaydettiğimiz yılda Özgürlük Havarisinin hayatına ve davasına adanmış olan 50’nin üzerinde kitap basıldığını, ancak onların neredeyse hiçbir yerde satın alınamadığını açıkladı. Bu yüzden bu kitabevinde sadece belgesel edebiyat, biyografiler ve Vazov, Botev, Karavelov ve saire yazar ve şairlerin en ünlü eserlerinin bulunmasını kararlaştırdı. Bu eserler de Uyanış Devrinden Osmanlı Egemenliğinden Kurtuluş’una kadarki olayların ve tarihin objektif bir bakışını tanıtmalıdır.

“Vasil Levski” Komitesi, yurtdışındaki Bulgar topluluklarının vatanı ile bağlantısının korunması için aktif bir şekilde çalışıyor. Komitenin hazırladığı sergi de bu yöndedir. Sergi, yurtdışındaki Bulgar okullarında okuyan çocuklara Özgürlük Havarisinin hayatını ve davasını tanıtacaktır. Sergi, Kültür Bakanlığı’nın mali desteği ile gerçekleştiriliyor. Sergide Vasil İvanov Kunçev’in kendisini devrimci olarak gösteren dokuz portresi görülebilecektir. Bunlardan başka öğrenciler, milli kahramanın biyografisini ve sözlerini birkaç tablodan öğrenebilecek. Yurtdışındaki yurttaşlarımızla görüşmeler, komitenin başkanına onların bir gün vatanına döneceği doğrultusunda iyimserlik hissi veriyor, çünkü yurtdışındaki yurttaşlarımızın hasreti büyüktür. Ancak Bulgaristan, onlara hala gerekli şartları veremiyor. Buna rağmen onların bir kısmı ülkemize geri dönüyor ve sorunlara rağmen saygıya layık bir şey başlatıyor.

Çeviri: Rayna İvanova