Yunanistan ve Makedonya Başbakanları Alexis Tsipras ve Zoran Zaev Davos’ta üç saatlik görüşme ardından yaptıkları açıklamada, Makedonya’nın isim sorununun çözüm bulmasının zamanı geldiğini duyurdular. Bu tartışmaların uluslararası arabulucusu olan Mattheu Nimitz, ard arda Atina ve Üsküp’e gitti ve iki ülkenin üst düzey siyasi çevreleri ile görüşmeler yaptı.  Bütün bu olaylar müzakerelerde bir dinamizm izlenimi veriyor. BNR’nin uzun yıllar Üsküp’te muhabirliğini yapan Martin Minkov bu olayı değerlendirdi:

Bu süreç dinamik bir hal aldı ve şahsi görüşüme göre, çeyrek asırdır devam eden tartışmalarıa çıkmaz sokaktan çıkış bulmak için gerekli somut şartların oluştuğunu görüyoruz. AB ve NATO da dahil, birçok kesim için bu tartışma kolay anlaşılır bir olay değil. Bizler Balkanlar'da kendi hassasiyetimize sahibiz, tarihimizi tanıyoruz ve bizler için bu olağan bir durum. Ancak bunun böyle devam edemeyeceğini gördüğümüz an geliyor. Bu anlamda- evet, iyimser olmanın yeri var, fakat coşku zamanı değil.

Martin Minkov Bulgaristan radyosuna özel yaptığı açıklamada, Mattheu Nimitz’in belirlediği birkaç haftalık zaman dilimini iyimser bir vakit olarak nitelendirdi:

Nimitz‘in Üsküp’te dün söylediğine ek olarak Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Kodzias’ın Reuters’e yaptığı bir söyleşisine de dikkatleri çekmek isterim. Yunan Bakan Haziran ayına kadar bir çözümün bulunacağına dair yükümlülükler aldı. Bu çözüme varılmadığı taktirde ne olabilir, sorusuna ise şu cevabı veriyor: “Olacak”. Atina da Üsküp de çözüm yolunda iyi niyet sergiliyor, her iki taraf için makul uluslararası tanınan ve şimdiye kadarki FYROM (Tthe former Yugoslav Republic of Macedonia) aşağılayıcı ismi değiştirecek yeni bir isim arayış görünüyor.

Süreç bununla bitmeyecek. Asıl daha zor olanı başlayacak- ilişkileri düzenlemek, ismin uygulanışını belirlemek, Makedonya Cumhuriyeti Anayasasında değişikliğe yol açacak mı, hak talep etmekten kurtulacak mı gibi sorunlar oluşacak. Yunanistan açısından asıl problem İrredantizm politikasından vazgeçmektir. Makedonya ise Makedonya Cumhuriyeti halkının kimliğine dair hiçbir müzakereye razı olmayacağını duyurdu.

Uluslararası gözlemci Martin Minkov Makedonya’nın uluslararası dışlamadan çıkarak, Avrupa ve Atlantik yapılarıyla bütünleşme yönünde rota almasında yararlı çıkacağını ifade etti.

Onun attığı ilk adım Bulgaristan ile anlaşmayı imzalamak oldu. Bu açıdan Makedonya Cumhuriyeti ile ortak olarak, karşılıklı tavizlerle nasıl bir adım ilerleyebileceğini gösterdik. Bulgaristan- Makedonya örneğinin yayılmasını umuyorum. Artık daha fazla pragmatik adımlar atmanın zamanı geliyor ve bundan bütün bölge kazançlı çıkacaktır. Bulgaristan ise hem Makedonya Cumhuriyeti, hem Yunanistan Cumhuriyeti ile dost ülke olarak bu uzun tartışmasının bitmesini istiyor.

Bakalım Bulgaristan AB Konseyi Dönem Başkanlığında izleyeceği öncelikli Balkan politikasında isim sorunu çözümünde başarılı olabilecek mi?

Batı Balkan ülkelerinin Avrupa perspektifi hedefini öncelik olarak gösterirken, bunun ülkemiz açısından çok mantıklı adım olduğunu kesinlikle söylemeliyiz. Ancak bu otomatik olarak kabul edilecekler anlamını taşımıyor. Komşu Makedonya ve Sırbistan’dan başlayarak, Arnavutluk, Bosna- Hersek ve Kosova’ya kadar her bir ülke kendi yolunu yürümelidir. Kendi yol haritasını çizmeli ve bu yolda ilerlerken, er veya geç Avrupa ailesinin ferdi olacaklarını bilmelidirler. Bildiğimiz üzere bu 7-10 yıllık bir süreyi alıyor. Makedonya’da isim sorununun çözülmesi anahtar önem arz edecek. Onun ardından Balkanlar için bir başka büyük problem çözüm bekleyecek- Sırbistan Cumhuriyeti ile Kosova Cumhuriyeti sınırları ve ilişkilerini belirlemek gerekecek. NATO’ya üyelik ve AB’ne girişin sağlayacağı istikrar perspektifi karşısında, ortam çok huzurlu olacak ve umarız kuvvet kullanmayı gerektirecek eylemlere meydan bırakmayacak.

Çeviri: Sevda Dükkancı