25 Şubat tarihinde Budapeşte’deki Bulgar Okulu 100. yılını tamamlıyor. Bundan yüz yıl önce bu tarihte 18 Bulgar çocuğu kiralanan ders odasında Bulgar dilinde eğitim almaya başlar. “Anayurdu Dili Bulgar Okulu” adındaki kurum bugün de çalışmalarını sürdürüyor. Okul Müdürü Svetla Köseva okulun tarihiyle ilgili bilgiler verdi:

“Budapeşte Bulgar Okulu Macaristan’daki Bulgar Birliği’nin çalışmaları sonucu kurulmuş. O dönemlerde Macaristan’da yoğun Bulgar topluluğu yaşarmış. İlk kurumlar da o zamanlarda oluşmaya başlar. Macaristan’da en eski Bulgar derneğinin kurulmasından dört yıl sonra kilise- okul birliği açma kararı alınır. Macaristan’daki Bulgar Birliği’nin ilk başkanı Lazar İvanov’un “Gelecek sadece çapayla kurulmaz, Tanrı’ya inanç ve açık gözle kurulur. Gözler ise bilimle açılır” sözleri bir ilke olarak kabul edilir.

Okul uzun süre Bulgarların bağışlarıyla ayakta kalır. Birlik farklı Macar okullarından ders odaları kiralar, yakıt parası toplar, ailelerden maddi katkılarla öğretmenler kiralayıp, yoksul Bulgar ailelerin çocuklarını okula göndermek üzere yardımlar eder. İkinci Dünya Savaşından sonra durumda kökten değişiklik olur. Okul Bulgaristan Eğitim Bakanlığı nezdinde faaliyete geçer. Bu süreç 2011 yılına kadar devam eder. 2011’de Bulgar Eğitim bakanlığı himayesini geri çekse de, bu karar Macaristan’daki Bulgarların anadil eğitiminin sona erdiği anlamı taşımaz. 2004 yılında Macar mevzuatından yararlanan Bulgar Cumhuriyetçi Özerkliği, Bulgar Anayurdu Okulu kurar ve bugün bu Macaristan’daki tek Bulgar okulu konumunda olan müessese olur.

Bu geleneksel bir Pazar Bulgar Okulu değil. Bu okul Macar Eğitim Sistemine bağlı bir kurumdur. Dolayısıyla burada okuyan çocuklar, Bulgar okulundan ders ve notlarını normal Macar okuluna taşıyabilir ve eğitim sonunda Bulgar dili dersinden bitirme sınavlarına girebilir”.

Şu an bu okulda kaç öğrenci var ve ders kitaplarınız nereden temin ediliyor?

“Öğrencilerimizin sayısı 100’e yaklaştı. Şu an 98 öğrencimiz burada eğitim görüyor. 1.- 12. sınıf arasında çocuklara bu okulda eğitim fırsatı veriliyor. Hazırlık grubumuz da var", diye anlattı Svetla Köseva.

Ders kitapları sorunu var. Dili farklı düzeyde bilen çocuklar için ortak ders kitabı bulmak çok zor. Biz hiç Bulgarca bilmeyen çocuklar da alıyoruz okula. Dolayısıyla Bulgarca’ya sıfırdan başlayan öğrencilerimiz de var. Bu nedenle biz tek bir ders kitabına bağlı kalamayız. Bulgaristan’dan da ders kitapları ve araçlar kullanıyoruz. Son yıllarda kendi kitaplarımızı da çıkarttık. Bir Avrupa projesine katıldık ve Macar kurumları sayesinde kendi ders kitaplarımızı da hazırlattık”.

Budapeşte’de Bulgar Okulu’nun 100. yılı gerçekten önemli bir yıldönümü. Onu nasıl kutlayacaksınız?

“Okulun 100. jübilesiyle ilgili kutlama etkinliklerini açıyoruz. Okul, günümüzdeki binaya yerleşmeden önce, Budapeşte’de birçok okulu gezdi. Onlardan bazıların anıt heykeller var ve oraları teker, teker gezip, çelenkler koyacağız. 70’ten fazla çocuk resim ve yazı yarışmasına katıldı. Yıldönümüyle ilgili bu yarışmadaki eserler okulun tarihini anlatıyor. Dereceye giren öğrencilere ödüller vereceğiz.

28 ve 29 Eylül 2018’de ana etkinlik düzenlenecek. O zaman çok konuk bekliyoruz. Bulgaristan Radyosu sayesinde Budapeşte’deki Bulgar okuluyla bağlantısı olan, dünyanın neresinde olursa olsun, bir şekilde bağı olan kişileri programa davet ediyoruz. Yurtdışında Bulgar Okulları Birliği’nden, Bulgar ve Macar devlet erkanlarından temsilcileri de bekliyor olacağız.

Fotoğraflar: özel arşiv ve BTA

Çeviri: Sevda Dükkancı